Theo đó, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải yêu cầu Vietnam Airlines khẩn trương rà soát, có báo cáo giải trình về các nội dung mà đại biểu Quốc hội nêu.
“Vietnam Airlines cần trả lời thẳng vào nội dung vấn đề, làm rõ việc có hay không có tình trạng như ý kiến của đại biểu nêu và giải pháp chấn chỉnh. Việc giải trình phải hoàn tất trước ngày 31/7/2018”, văn bản Bộ Giao thông Vận tải yêu cầu.
Trước đó, đại biểu Nguyễn Sỹ Cương có văn bản gửi Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thể cho biết đã tiếp xúc với một số phi công (trong đó có cả người nhà của ông Cương) của Vietnam Airlines và nhận thấy một số vấn đề cần được xem xét một cách nghiêm túc.
Theo ông Cương, từ năm 2013, Vietnam Airlines thực hiện chính sách xã hội hoá đào tạo phi công. Tuy nhiên, việc này dẫn đến nhiều bất cập, cùng với những chính sách khi nghỉ việc khiến phi công bức xúc.
Đại biểu Nguyễn Sỹ Cương cho rằng trước đây, phi công học ở Pháp, Australia, việc tuyển chọn “đầu vào” rất khắt khe, từ sức khoẻ, kiến thức đến kỹ năng bay. Nhưng kể từ khi xã hội hoá việc tuyển chọn chỉ mang tính hình thức, gần như bất kỳ đối tượng nào đủ tiền đóng học (của 1 danh sách các trường do Vietnam Airlines chọn, Cục Hàng không Viêt Nam phê chuẩn) là có thể đi học.
Đa số các trường dạy bay là các trường nhỏ lẻ, ít tên tuổi tại Mỹ, với chi phí học thấp nên chất lượng giảng dạy cũng thấp theo. Có một số trường học viên phi công rất kém, chỉ cần đóng tiền là có thể thi qua môn học, thậm chí đóng tiền để được ghi là đã đủ giờ bay.
Sau khi học các trường này về, học viên được phỏng vấn, kiểm tra kiến thức để chuyển loại máy bay Airbus A321 - bay Simulator (buồng lái mô phỏng). Đây là loại máy bay rất khó để theo học vì đòi hỏi thời gian cũng như trình độ khá trở lên.
Ở các nước phương Tây, để được học loại máy bay này họ đòi hỏi rất cao. Chẳng hạn, phải có tối thiểu khoảng 1.000 giờ bay (tuỳ hãng). Vì vậy, thường xuyên các học viên bị kéo dài thời gian huấn luyện, hoặc trượt các kỳ kiểm tra. Tiếp theo là quá trình huấn luyện thực tiễn, kết hợp chuyên chở hành khách. Quá trình huấn luyện này liên tục bộc lộ những điểm yếu của quá trình học tập, kỹ năng, khả năng quản lý chuyến bay cũng như kỹ năng hạ cánh máy bay. Thang điểm đánh giá các quá trình huấn luyện từ 1 tới 5 điểm. Nhưng đa số học viên tốt nghiệp chỉ đạt 3 điểm (mức chấp nhận).
“Gần đây nhất, tháng 4/2018 có đơn tố cáo của 1 học viên phi công về một số tiêu cực xảy ra trong quá trình huấn luyện”, ông Nguyễn Sỹ Cương nêu và cho biết, hiện đang có tồn tại trong quá trình huấn luyện, kiểm tra, phỏng vấn, chuyển loại phi công. Thậm chí, hiện tượng ra giá 20.000 - 25.000 USD cho 1 lần phỏng vấn ngày càng trắng trợn (phỏng vấn học viên từ Mỹ về để chuyển loại máy bay A321; phỏng vấn để chuyển loại từ lái phụ A321 sang lái phụ loại máy bay khác như A350, hoặc B787, phỏng vấn để nâng cấp lái phụ trở thành cơ trưởng....).
Đa số các phi công thuộc diện phỏng vấn này sẽ nhận được điện thoại trực tiếp, đề cập tới việc nộp tiền. Sự việc trên không thể do 1 cá nhân mà phải có tổ chức. Vietnam Airlines lên danh sách học viên dự phỏng vấn, đoàn bay 919 thực hiện phỏng vấn.
Một số vấn đề khác cũng được ông Cương nêu trong bản chất vấn; trong đó, có vấn đề liên quan đến thời hạn khi nghỉ việc và việc bồi hoàn chi phí đào tạo đối với phi công…