Với tổng mức đầu tư khoảng 552,86 triệu USD, tuyến đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông (Hà Nội) có điểm đầu là ga Cát Linh (ngã 5 Giảng Võ – Cát Linh – Giang Văn Minh), điểm cuối là ga bến xe Hà Đông, chạy qua địa bàn các quận, huyện Đống Đa, Thanh Xuân, Từ Liêm, Hà Đông. Đây được xem là dự án trọng điểm, có ý nghĩa quan trọng với Thủ đô. Tuy nhiên, dự án này đang chậm tiến độ do nhiều vướng mắc. Được khởi công ngày 10/10/2011, theo tiến độ tổng thể thực hiện của Bộ Giao thông Vận tải phê duyệt, dự án đường sắt đô thị Hà Nội, tuyến Cát Linh - Hà Đông sẽ bắt đầu vận hành thử từ ngày 1/3/2015 và chính thức khai thác thương mại vào tháng 6/2015.
Tiến độ hoàn thành dự án Đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông chậm do vướng mắc ở khâu giải phóng mặt bằng. Ảnh: hanoimoi.com.vn |
Tuy nhiên, ông Trần Văn Lục, Giám đốc Ban Quản lý dự án đường sắt cho biết: Đến tháng 5/2013, tiến độ dự án đang chậm so với yêu cầu, nhất là công tác giải phóng mặt bằng. "Công tác giải phóng mặt bằng dự án vẫn tiếp tục gặp nhiều khó khăn, vướng mắc nên tiến độ đang chậm so với yêu cầu, nhất là công tác giải phóng mặt bằng trên địa bàn phường Phú Lương, quận Hà Đông; mở rộng nghĩa trang Trinh Lương để di dời nghĩa trang Văn Nội; công tác bàn giao mốc giải phóng mặt bằng đoạn qua địa bàn các quận Đống Đa, Thanh Xuân và hạ ngầm đường điện cao thế đoạn La Thành – Láng. Nếu thời gian tới, công tác này vẫn tiếp tục chậm trễ, không đảm bảo được các mốc tiến độ đã xác định thì khả năng dự án không thể hoàn thành theo tiến độ trên là rất lớn" - ông Lục cho biết.
Theo UBND quận Hà Đông, việc thu hồi đất nông nghiệp trên địa bàn quận đang gặp nhiều khó khăn, vướng mắc do đối tượng chính sách hỗ trợ khi bị thu hồi đất nông nghiệp thực tế đã được chia tách, chuyển nhượng nhưng chưa hoàn thành các thủ tục theo quy định và thu hồi đất hai lúa theo Nghị định 42/NĐ - CP của Chính phủ. Việc thu hồi đất ở, do có chính sách mới nên phải thẩm định giá đầu đi, đầu đến sát với giá thị trường trong điều kiện bình thường để thực hiện.
Đối với các hộ bị thu hồi đất ở tại dự án này nhưng tiếp tục bị thu hồi vào dự án mở rộng đường quốc lộ 6 (chưa triển khai), quận đang đề nghị được thu hồi một lần. Việc di chuyển 250 ngôi mộ từ nghĩa trang Văn Nội sang nghĩa trang Trinh Lương cũng gặp nhiều khó khăn do tập quán của người Việt thì việc di chuyển nghĩa trang chỉ nên thực hiện vào khoảng thời gian từ 2 - 3 tháng trước hoặc sau Tết.
Trước những khó khăn, vướng mắc trên, UBND quận Hà Đông đề nghị thành phố Hà Nội cho phép thu hồi đất chung phân kỳ cho từng địa phương theo ranh giới đã hoàn tất hồ sơ thẩm định phương án bồi thường, hỗ trợ làm cơ sở cho việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ chi tiết; xem xét giải quyết vướng mắc về chính sách hỗ trợ chuyển đổi nghề khi thu hồi đất nông nghiệp, cụ thể là hạn mức, đối tượng của hộ gia đình, cá nhân khi đã có ý kiến của Bộ Tài nguyên và Môi trường. Các sở, ngành đẩy nhanh thủ tục trình UBND thành phố phê duyệt giá đất ở sát với giá thị trường trong điều kiện bình thường (có lộ trình thời gian quy định), quyết định thu hồi đất (phân kỳ).
Các chủ đầu tư chủ động phối hợp với UBND quận Hà Đông kịp thời giải quyết những vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ công tác thu hồi đất, phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ và chi tiền cho người dân, đặc biệt là đảm bảo nguồn kinh phí đáp ứng yêu cầu chi trả tiền cho nhân dân, tiếp nhận mặt bằng, tổ chức thi công thực hiện dự án. Riêng đối với các điểm xây dựng nhà ga, quận Hà Đông đề nghị Ban quản lý dự án đường sắt sớm bàn giao mốc giới để thực hiện công tác giải phóng mặt bằng theo quy định.
Theo báo cáo của Ban Quản lý dự án đường sắt, bên cạnh việc giải phóng mặt bằng, việc mua sắm, cung cấp thiết bị cơ bản đáp ứng yêu cầu tiến độ. Các nhà thầu phụ đang bám sát tiến độ thi công xây lắp theo hợp đồng với Tổng thầu; chất lượng công trình đảm bảo theo thiết kế. So với tổng thời gian thực hiện hợp đồng EPC là 65 tháng, đến nay, thời gian thực hiện là 40 tháng, bằng 61% nhưng tổng khối lượng công việc mới đạt 39%. Lý do mà nhà thầu đưa ra là do thời gian đầu chủ yếu thực hiện khảo sát - thiết kế nên khối lượng thi công còn ít.
Song nhìn chung, tiến độ các hạng mục đang thi công cơ bản phù hợp với kế hoạch tổng thể thực hiện dự án và kế hoạch thực hiện chi tiết năm 2013 được duyệt. Hạng mục chậm tiến độ nhiều nhất là khoảng 2 tháng (xây dựng bãi đúc dầm và xử lý nền đất yếu trong khu depot). Cục Đường sắt Việt Nam và Ban Quản lý dự án đường sắt đang đôn đốc Tổng thầu đẩy nhanh tiến độ và triển khai song trùng các công việc để không làm ảnh hưởng đến tiến độ chung của toàn dự án.
Để tháo gỡ những khó khăn, Ban Quản lý dự án đường sắt đề nghị UBND thành phố Hà Nội thành lập ngay công ty chuyên khai thác vận hành, bảo dưỡng tuyến đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông (Công ty O&M), hoặc giao cho một đơn vị có đủ chức năng của thành phố tiếp nhận tiểu dự án đào tạo nhân lực được tách ra từ dự án chính và tổ chức tuyển dụng nhân lực theo tiêu chuẩn của dự án để gửi đi đào tạo bắt đầu từ tháng 6 năm nay theo đúng kế hoạch do Tổng thầu EPC lập đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Ban Quản lý dự án đường sắt cũng đề nghị UBND thành phố Hà Nội sớm phê duyệt quy hoạch không gian kiến trúc, cảnh quan khu vực 47 Cát Linh và nút giao thông Cát Linh - Giảng Võ - Giang Văn Minh (trong đó có ga Cát Linh); đề nghị Sở Xây dựng và Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Thoát nước Hà Nội sớm xem xét và có ý kiến về thiết kế kỹ thuật, biện pháp thi công các trụ DR1-DR14 (thuộc phạm vi lòng sông Tô Lịch) và các trụ AR4-AR6 (trong hồ Hào Nam) tạo điều kiện để chủ đầu tư sớm triển khai thi công...
Theo thiết kế, tuyến đường sắt cát Cát Linh- Hà Đông có chiều dài 13,1 km, gồm 12 nhà ga, có năng lực vận chuyển tối đa 28.000 khách/giờ/hướng, được coi là trục giao thông xương sống góp phần giải quyết căn bản bài toán giao thông từ nội đô ra cụm đô thị vệ tinh ở khu vực phía Đông Hà Nội.
Tuyết Mai