Theo số liệu của Tổng cục Hải quan Trung Quốc, trong tháng Năm vừa qua, Nga đã vượt Saudi Arabia trở thành nhà cung cấp dầu thô lớn nhất của nước này, khi cuộc cạnh tranh về dầu mỏ đang gia tăng trên thế giới.
Nhà máy lọc dầu Rosneft ở thị trấn Gubkinsky, tây Siberia (Nga). Ảnh: AFP/ TTXVN. |
Trong tháng 5/2015, Trung Quốc đã nhập khẩu kỷ lục 3,92 triệu tấn dầu thô của Nga, tương đương 927.000 thùng/ngày, tăng 20% so với tháng trước đó. Trong khi Saudi Arabia đã tụt xuống thứ ba về cung cấp dầu mỏ cho Trung Quốc, sau Nga và Angola. Xuất khẩu dầu thô của nước sản xuất dầu mỏ lớn tại vùng Vịnh sang Bắc Kinh đã giảm 42% so với tháng Tư, xuống 3,05 triệu tấn, tương đương 722.000 thùng/ngày.
Còn theo công ty nghiên cứu tài chính Wind Information Co, năm ngoái, Trung Quốc đã nhập khoảng 33 triệu tấn dầu thô từ Nga, tăng 36% so với năm trước đó.
Gao Jian, nhà phân tích thuộc công ty tư vấn hàng hóa Sublime China Information, cho biết hồi đầu tháng này, Nga đã nhất trí thanh toán toàn bộ các “hóa đơn” dầu thô bán cho Trung Quốc bằng đồng NDT, để giúp thúc đẩy xuất khẩu dầu thô sang nước này. Theo ông Gao, việc chấp nhận đồng NDT trong buôn bán dầu mỏ thế giới sẽ trở thành một xu thế khi nguồn cung dầu thô toàn cầu gia tăng và Trung Quốc trở thành một khách hàng quan trọng với tiếng nói có trọng lượng hơn.
Theo báo cáo năng lượng thường niên của BP Plc, Mỹ hiện là nhà sản xuất dầu mỏ và khí tự nhiên lớn nhất thế giới, trong khi mức tăng trưởng tiêu thụ năng lượng của Trung Quốc đang chậm lại do Bắc Kinh kiểm soát các ngành công nghiệp tiêu thụ nhiều nhiên liệu. Chuyên gia Gao nhận định tất cả những yếu tố trên đã biến thương mại dầu thô thế giới từ một thị trường của người bán thành thị trường của người mua.
Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), có trụ sở ở Paris, dự báo nhu cầu dầu thô của Trung Quốc - hiện là nước tiêu thụ dầu thô nhiều thứ hai thế giới - sẽ chiếm tới 11% nhu cầu toàn cầu trong năm nay, biến nước này trở thành thị trường mục tiêu đối với các nhà xuất khẩu lớn, trong đó có Nga, Saudi Arabia và Iraq.
Li Yan, nhà phân tích của Shandong Longzhong Information Technology Co Ltd, cho rằng Saudi Arabia sẽ mất dần thị phần vì nước này đang phải cạnh tranh về giá với các nhà cung cấp dầu thô khác. Thương mại dầu thô giữa Nga và Trung Quốc đã trở thành công cụ hữu hiệu cho sự hợp tác về chiến lược và chính trị giữa hai nước.
Đây là lần đầu tiên kể từ tháng 10/2005 Nga trở thành nhà cung cấp dầu thô hàng đầu của Trung Quốc. Nga hiện buộc phải tìm kiếm thị trường mới cho mặt hàng dầu thô của họ trong bối cảnh bị phương Tây trừng phạt do liên quan đến khủng hoảng Ukraine. Chính vì thế, hợp tác năng lượng giữa hai nước sẽ không chỉ giới hạn ở dầu thô. Tháng 11/2014, hai nước đã ký hợp đồng cung cấp khí đốt trong thời gian 30 năm, đưa Trung Quốc trở thành nước tiêu thụ khí đốt lớn nhất của Nga.