Áp lực đối với Tổng thống Syria (Xyri) Bashar al-Assad đang ngày càng gia tăng khi ngày 12/7, các nước phương Tây trong Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (HĐBA LHQ) đã đệ trình một dự thảo nghị quyết yêu cầu trừng phạt Syria. Tuy nhiên, Nga cho rằng dự thảo nghị quyết này là “không thể chấp nhận được” và cảnh báo sẽ phủ quyết nó.
Cảnh tượng đổ nát tại thành phố Homs của Syria ngày 11/7.Ảnh: AFP/ TTXVN |
Theo dự thảo nghị quyết này, phương Tây muốn ấn định cho chính quyền của Tổng thống Assad thời hạn chót 10 ngày để chấm dứt việc sử dụng các loại vũ khí hạng nặng, nếu không sẽ phải đối mặt với các biện pháp trừng phạt ngoại giao và kinh tế theo Điều 41 Chương VII của Hiến chương LHQ. Dự thảo nghị quyết cho phép áp đặt những biện pháp trừng phạt phi quân sự một khi lực lượng chính phủ Syria tiếp tục tấn công các thành phố. Văn bản này cũng gia hạn sứ mệnh giám sát của Phái bộ quan sát viên LHQ tại Syria (UNSMIS) thêm 45 ngày thay vì kết thúc vào ngày 20/7. Văn bản trên cũng ủng hộ đề xuất của Tổng thư ký LHQ Ban Ki-moon về việc gia tăng nhiệm vụ chính trị của UNSMIS và cắt giảm số quan sát viên quân sự (hiện có 300 người) tại Syria.
Đại sứ Anh tại LHQ Mark Lyall Grant cho biết dự thảo nghị quyết được Anh, Pháp, Mỹ và Đức đệ trình sau khi Đặc phái viên chung LHQ - Liên đoàn Arập (AL) Kofi Annan báo cáo trước HĐBA, trong đó nêu rõ sẽ có “những hậu quả nghiêm trọng” nếu chính quyền Damascus (Đamát) và phe đối lập Syria không thực thi kế hoạch hòa bình sáu điểm của ông.
Đại sứ Mỹ tại LHQ Susan Rice cho rằng, hiện tại UNSMIS không thể thực thi sứ mệnh của mình, do đó cần phải có những biện pháp cụ thể để tăng sức ép với Syria.
Tuy nhiên, Nga - một ngày trước cũng đệ trình một bản dự thảo riêng, trong đó không bao hàm đe dọa áp đặt các biện pháp chống Tổng thống Assad - đã kịch liệt bác bỏ dự thảo nghị quyết trên của phương Tây. Tối 12/7, ngay sau cuộc họp đầu tiên của HĐBA về vấn đề Syria, Phó Đại sứ Nga tại LHQ, ông Igor Pankin đã tuyên bố với báo giới rằng Nga không đồng ý việc trừng phạt Syria. “Đây là một giới hạn đỏ” - ông Pankin khẳng định. Phó Đại sứ Pankin cũng nêu rõ, Chương VII của Hiến chương LHQ là biện pháp cuối cùng và không phải là một công cụ hữu hiệu trong nhiều trường hợp.
Từ Mátxcơva, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Gennady Gatilov cũng tuyên bố Nga sẽ không để dự thảo nghị quyết này được thông qua nếu HĐBA định bỏ phiếu ngay trong ngày 12/7. Mátxcơva cho rằng, dự thảo nghị quyết của phương Tây là “không thể chấp nhận được” vì “nhìn một cách tổng thể, giải pháp này không công bằng, chỉ áp đặt các nghĩa vụ cho phía chính phủ Syria mà không đề cập đến nghĩa vụ của phe đối lập ở nước này”.
Theo kế hoạch, vào cuối ngày 12/7 (giờ Mỹ, tức ngày 13/7 giờ VN), 15 nước thành viên HĐBA LHQ sẽ tiếp tục thảo luận về hai dự thảo nghị quyết của Nga và phương Tây. Việc bỏ phiếu sẽ phải được tiến hành trước ngày 20/7, thời điểm sứ mệnh giám sát của LHQ tại Syria hết hiệu lực.
Trong một diễn biến khác, Bộ Ngoại giao Syria ngày 12/7 tuyên bố Đại sứ Syria tại Irắc Nawaf Fares đã bị “thải hồi” và “không còn mối liên hệ nào với đại sứ quán Syria tại thủ đô Bátđa, hoặc với Bộ Ngoại giao Syria”. Tuyên bố của Bộ trên nêu rõ đại sứ quán Syria tại Bátđa sẽ “tiếp tục làm việc như bình thường”. Trước đó cùng ngày, một nhà ngoại giao Arập tại Bátđa cho biết ông Fares đã rời bỏ chính quyền của Tổng thống Assad và gửi một bức thư cho Bộ Ngoại giao Irắc, trong đó đề cập đến quyết định đào nhiệm trên. Fares là nhà ngoại giao cấp cao đầu tiên của chính quyền Syria đào nhiệm. Vụ việc này diễn ra tiếp sau vụ bỏ chạy ra nước ngoài của Tướng Manaf Tlas, nhân vật hàng đầu trong hàng ngũ các tín đồ Hồi giáo dòng Sunni ủng hộ Tổng thống Assad.
H.H – A.M