Đại diện cấp cao về chính sách an ninh và đối ngoại Liên minh châu Âu (EU) Federica Mogherini đánh giá thỏa thuận "lịch sử" về hồ sơ hạt nhân của Iran vừa đạt được ngày 14/7 tại thủ đô Vienna (Áo) sẽ mở ra một giai đoạn mới trong quan hệ quốc tế.
Đại diện của nhóm P5 +1 và Iran vui mừng sau vòng đàm phán. Ảnh: AFP/TTXVN |
Phát biểu trước báo giới sau khi kết thúc cuộc họp "cuối cùng" của các Ngoại trưởng Iran và Nhóm P5+1 tại Vienna, bà Mogherini chính thức tuyên bố Nhóm P5+1 và Iran đã đạt được thỏa thuận lịch sử nhằm đảm bảo Iran không chế tạo bom hạt nhân. Bà cho biết thỏa thuận hạt nhân với Iran có thể mở ra một chương mới trong quan hệ quốc tế và khẳng định vai trò của ngoại giao, phối hợp và hợp tác có thể giúp vượt qua những căng thẳng và đối đầu kéo dài nhiều thập kỷ.
Từ Iran, Tổng thống Hassan Rouhani tuyên bố thỏa thuận vừa đạt được với Nhóm P5+1 sẽ mở ra “một chân trời mới” trong quan hệ giữa nước này với cộng đồng quốc tế, trong khi Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif tin tưởng thỏa thuận sẽ mở ra "một chương mới của hy vọng" cho đất nước Hồi giáo này.
Những ý kiến đánh giá cao đầu tiên của quốc tế về thỏa thuận chủ yếu tập trung vào khía cạnh kinh tế. Ngoại trưởng Pháp Laurent Fabius tin tưởng rằng thỏa thuận sẽ có "hiệu quả vững chắc" trong ít nhất 10 năm tới. Ông hy vọng các doanh nghiệp Pháp sẽ được dành chỗ đứng "xứng đáng" trên thị trường Iran. Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov tuyên bố Nga sẽ tham gia vào tất cả các giai đoạn triển khai thỏa thuận, cũng như sẵn sàng chuyển số urani làm giàu thấp của Iran sang lãnh thổ Nga, để đổi lấy urani tự nhiên.
Bộ trưởng Năng lượng Thổ Nhĩ Kỳ Taner Yildiz thì cho rằng thỏa thuận dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt để đổi lấy hạn chế chương trình hạt nhân của Iran sẽ khai thông cho dòng đầu tư vào nhà nước Hồi giáo này.
Cố vấn An ninh quốc gia đất nước láng giềng với Iran là Pakistan cũng hoan nghênh thỏa thuận trên và hy vọng nó sẽ “bật đèn xanh” cho dự án xây dựng đường ống dẫn khí đốt từ Iran đến Pakistan vốn bị Washington áp lệnh cấm.
Dự kiến, Tổng thống Mỹ Barack Obama sẽ có tuyên bố về thỏa thuận hạt nhân giữa Iran và Nhóm P5+1 vào lúc 11giờ (theo giờ GMT, tức 18:00 giờ theo giờ Hà Nội).
Trong khi đó, Israel, đồng minh thân cận nhất của Mỹ tại Trung Đông, đã lập tức chỉ trích thỏa thuận của Iran. Thủ tướng Benjamin Netanyahu cho rằng thỏa thuận là “sai lầm tồi tệ trong lịch sử”.
Trong lúc này, tiếp tục có thông tin chi tiết hơn về nội dung bản thỏa thuận và 5 phục lục. Theo đó, các biện pháp trừng phạt tài chính của EU và Mỹ sẽ được dỡ bỏ khi thỏa thuận chính thức được triển khai (90 ngày sau khi LHQ ra nghị quyết thông qua thỏa thuận). Liên quan đến lệnh cấm mua bán vũ khí, việc Iran xuất, nhập khẩu vũ khí sẽ được xem xét cụ thể từng trường hợp.