Đổi thay ở bản biên giới Púng Bon

Đồng bào dân tộc Cống ở tỉnh Điện Biên có gần 200 hộ với hơn 900 nhân khẩu, cư trú ở 4 bản thuộc hai huyện Điện Biên và Mường Nhé. Tại huyện Điện Biên, đồng bào dân tộc Cống sinh sống chủ yếu ở bản Púng Bon (xã Pa Thơm) với gần 50 hộ, trên 220 nhân khẩu. Cuộc sống của bà con dân tộc Cống hiện đã có sự đổi thay rõ rệt khi được Đảng và Nhà nước quan tâm với nhiều chính sách hỗ trợ thiết thực.

Ông Quàng Văn Nó, bản Púng Bon nhớ lại: Gần 20 năm trước, cứ vào mùa này - mùa đói, mọi người trong bản chỉ biết đào củ mài, củ sắn để ăn. Sông Nậm Núa chảy dưới chân núi qua bản có nhiều cá, tôm, ốc nhưng người dân không bắt được nhiều vì chưa biết đan lưới, chưa kết được nhiều bè mảng.

Ông Lò Văn Tha, Trưởng bản Púng Bon cho biết: “Hàng chục năm trước, bản không có ai biết chữ. Khi đó, ban ngày, bản vắng người, bà con đi rừng để hái củ, quả, bẫy bắt thú nhỏ về làm thực phẩm. Có những chuyến kéo dài hàng tháng”.
Thời gian qua, Đảng, Nhà nước đã có nhiều chính sách hỗ trợ thiết thực, cuộc sống của người dân trong bản dần ổn định và đổi thay rõ rệt. Nhìn từ xa, bản Púng Bon yên bình soi bóng bên dòng Nậm Núa, hàng chục ngôi nhà quần tụ, khép mình trong tán cây xanh. Hai bên trục đường chính đi vào trung tâm bản là những ngôi nhà sàn gỗ nằm cạnh nhau, có tường, rào bao quanh. Nhiều xe máy có giá trị dựng trước hiên nhà các hộ dân...

Năm 2005, điện lưới quốc gia về bản, người dân không còn cảnh thắp sáng bằng đèn dầu. Từ đây, người dân được biết đến tivi, loa đài, mở mang kiến thức trong trồng trọt, chăn nuôi. Đến nay, người dân bản Púng Bon đã chuyển dần sang canh tác với gần 10 ha lúa nước, trong đó 3 - 4 ha sản xuất được hai vụ, hơn 20 ha lúa nương, gần 10 ha cây lấy bột (ngô, sắn), lương thực bình quân đầu người đạt từ 210 kg/người/năm (năm 2011) lên hơn 400 kg/người/năm (năm 2016). Trẻ em trong bản được đến trường đúng độ tuổi...

Bà Lò Thị Phanh, bản Púng Bon vui mừng cho biết: “Bây giờ, bản người Cống đã có điện thắp sáng, có trường mầm non ngay trong bản. Dân trong bản đã được dùng nước sạch, có cầu mới. Tất cả đều nhờ sự quan tâm của Đảng, Nhà nước”.

Theo ông Lò Văn Tha, đổi thay lớn nhất là suy nghĩ của người dân. Đồng bào đã tạo điều kiện, động viên con cháu theo đuổi con chữ.

Bà Chu Thùy Liên, Phó Trưởng Ban Dân tộc tỉnh Điện Biên cho biết: Dân tộc Cống ở Điện Biên là dân tộc ít người, nằm trong danh sách các dân tộc cần bảo tồn. Từ năm 2011, Đề án “Bảo tồn và phát triển văn hóa các dân tộc tỉnh Điện Biên gắn với phát triển kinh tế - xã hội đến năm 2015, định hướng đến năm 2020” góp phần thay đổi đời sống của đồng bào Cống ở Điện Biên.

Mục tiêu đề án là thực hiện xóa đói giảm nghèo, từng bước cải thiện, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần; bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Cống… Tổng vốn đầu tư ngân sách Nhà nước hỗ trợ được phê duyệt thực hiện đề án là hơn 187 tỷ đồng, trong đó, vốn đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng trên 159 tỷ đồng; vốn sự nghiệp gần 28 tỷ đồng.

6 bản người Cống được thụ hưởng đề án là: Púng Bon, Huổi Moi (xã Pa Thơm, huyện Điện Biên); bản Nậm Kè (xã Nậm Kè, huyện Mường Nhé); bản Lả Chà (xã Pa Tần, huyện Nậm Pồ) và hai bản dự kiến chia tách là Si Văn (xã Pa Thơm) và Lả Chà A (xã Pa Tần). Đề án triển khai đã tạo nên những thành quả tiền đề quan trọng như: Duy trì các lễ hội văn hóa; hỗ trợ, khôi phục lại các nhạc cụ dân tộc; từng bước xóa bỏ các hủ tục lạc hậu. Việc tổ chức các lớp tập huấn nâng cao kiến thức trong phát triển sản xuất nông lâm nghiệp gắn với chế biến, tiêu thụ sản phẩm đã góp phần nâng cao trình độ sản xuất của đồng bào…

Nhiều công trình được lựa chọn triển khai đáp ứng mong mỏi của nhân dân, góp phần giải quyết khó khăn về giao thông vùng đồng bào dân tộc Cống, nâng cao đời sống văn hóa tinh thần cho nhân dân. Qua đó, tạo được lòng tin của đồng bào dân tộc Cống đối với sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước, góp phần giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội ở vùng biên giới Việt - Lào.