TTXVN giữ vững vị thế dòng thông tin chính thống, chủ lực - Bài 1: Đồng hành cùng các sự kiện lớn của đất nước

Trong suốt chặng đường xây dựng, phát triển, những người làm báo Thông tấn luôn có mặt tại những chiến trường ác liệt; những sự kiện chính trị quan trọng nhất của đất nước; những "điểm nóng" về dịch bệnh, thiên tai, bão lũ... Điều đó thể hiện tinh thần trách nhiệm với Đảng, Nhà nước, nhân dân và cũng là trọng trách, vinh dự lớn lao của đội ngũ phóng viên, biên tập viên, kỹ thuật viên TTXVN trong việc truyền tải thông tin, góp phần thực hiện hiệu quả chức năng cung cấp nguồn tin chính thống, dòng tin chủ lực, chi phối dư luận xã hội. 

Hòa cùng nhịp sống sôi động của đất nước, Giải báo chí TTXVN được tổ chức hằng năm đã thu hút sự tham gia đông đảo của các phóng viên, biên tập viên toàn ngành. Những tác phẩm được tôn vinh qua Giải báo chí TTXVN hằng năm là những tác phẩm báo chí tiêu biểu nhất, được thể hiện sinh động bằng các loại hình thông tin, gắn liền với những sự kiện, vấn đề thời sự quan trọng nhất của đất nước. 

Bài 1: Đồng hành cùng các sự kiện trọng đại của đất nước

Là một trong những cơ quan báo chí đa phương tiện chủ lực quốc gia, thông tin của TTXVN thể hiện bằng các loại hình báo chí, phản ánh mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Những sự kiện chính trị, ngoại giao quan trọng trong năm 2020 như: Đại hội Đảng các cấp, tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng; Năm Việt Nam làm Chủ tịch ASEAN 2020, đảm nhận vai trò Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc 2020-2021, kỷ niệm 90 năm thành lập Đảng (3/2/1930-3/2/2020), 75 năm thành lập nước (2/9/1945-2/9/2020); những chủ đề như xây dựng, chỉnh đốn Đảng gắn với thực hiện Chỉ thị 05/CT-BCT của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh và nhiều sự kiện, chủ đề thông tin quan trọng khác đã được TTXVN phản ánh kịp thời, phong phú về nội dung và hình thức thể hiện, tạo sức lan tỏa sâu rộng trong xã hội. 

Phát huy sức mạnh tổng hợp, lan tỏa dòng tin thông tấn

Đại hội XIII của Đảng là sự kiện chính trị đặc biệt quan trọng của đất nước, có tầm ảnh hưởng sâu rộng trong toàn xã hội, định hướng tương lai của cả dân tộc. Để tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, các cấp ủy, tổ chức đảng đã triển khai bài bản từ rất sớm việc chuẩn bị và tiến hành đại hội đảng bộ các cấp, bảo đảm dân chủ, trí tuệ và trách nhiệm cao, theo đúng tinh thần Chỉ thị số 35-CT/TW ngày 30/5/2019 của Bộ Chính trị khóa XII. Thông tin về Đại hội Đảng các cấp, tiến tới Đại hội toàn quốc lần thứ XIII của Đảng là tuyến thông tin quan trọng nhất trong năm 2020 của TTXVN.

Bám sát, phản ánh quá trình chuẩn bị và tiến hành đại hội, nhóm phóng viên Vũ Thị Quỳnh Hoa (Ban biên tập tin Trong nước - TTXVN); Hoàng Anh Tuấn và Phan Thanh Vũ (Cơ quan Thường trú TTXVN tại  TP Hồ Chí Minh); Vũ Hoàng Giang (Cơ quan Thường trú TTXVN tại Bắc Kạn) đã phối hợp thực hiện chùm 4 bài viết: "Đại hội Đảng cấp cơ sở: Chắc rễ vững cây" phản ánh kết quả, ý nghĩa của việc tổ chức thành công của Đại hội Đảng cấp cơ sở, tạo nền tảng vững chắc cho việc tổ chức thành công Đại hội Đảng các cấp, tiến tới Đại hội toàn quốc lần thứ XIII của Đảng; thể hiện những mong đợi, kỳ vọng của cán bộ, đảng viên, nhân dân trên các vùng, miền, lĩnh vực vào sự đổi mới, phát triển mạnh mẽ hơn nữa từ những quyết sách của Đại hội. 

Chị Vũ Thị Quỳnh Hoa, Trưởng phòng tin Chính trị - Ngoại giao, Ban biên tập tin Trong nước cho biết: "Điều tâm đắc nhất của nhóm tác giả trong quá trình thực hiện chùm bài là đã có sự phối hợp chặt chẽ giữa Ban Biên tập tin Trong nước với cơ quan thường trú tại một số tỉnh, thành phố để phản ánh sinh động những câu chuyện từ cơ sở. Vượt qua những trở ngại về địa lý, áp lực về thời gian, những lo lắng từ đại dịch COVID-19, nhóm tác giả đã quyết tâm cao nhất hoàn thành chùm bài (Phát trên Bản tin Thời sự Trong nước ngày 1/7/2020, ngay sau khi kết thúc Đại hội Đảng cấp cơ sở trong cả nước – ngày 30/6/2020). 

Chùm bài là kết quả của việc bám sát, thực hiện chỉ đạo của ban lãnh đạo TTXVN và Ban Biên tập tin Trong nước trong việc tăng cường phối hợp, phát huy sức mạnh tổng hợp của TTXVN; được nhiều ấn phẩm báo chí đăng tải, sử dụng. Quá trình thực hiện tác phẩm cũng mang lại cho nhóm tác giả những bài học quý báu trong tác nghiệp, phát huy sáng tạo, sở trường, thế mạnh của từng cá nhân, đơn vị để hoàn thành tốt nhất nhiệm vụ chính trị được giao".

Năm 2020, Việt Nam đảm nhận vai trò Chủ tịch ASEAN trong bối cảnh tình hình thế giới và khu vực chuyển biến nhanh chóng, phức tạp với các cơ hội, thách thức đan xen, nhất là sự bùng phát, tác động nghiêm trọng của đại dịch COVID-19. Thành công vang dội, trọn vẹn của năm Chủ tịch ASEAN 2020 đã được phóng viên TTXVN tuyên truyền sâu rộng; trong đó có thể kể đến chùm 4 bài: "Nhìn lại Năm Chủ tịch ASEAN 2020: Mốc son trên chặng đường phát triển của đối ngoại Việt Nam'' của nhóm phóng viên Nguyễn Hồng Điệp, Nguyễn Thu Phương, Nguyễn Việt Đức - Ban Biên tập tin Trong nước.

Chùm bài giúp bạn đọc nhìn lại một năm đầy thách thức do ảnh hưởng đại dịch COVID-19, nhưng Việt Nam đã đảm nhiệm thành công vai trò Chủ tịch ASEAN với chủ đề ''Gắn kết và chủ động thích ứng'', tiếp tục ghi nhiều dấu ấn tốt đẹp với bạn bè khu vực và quốc tế. Năm Chủ tịch ASEAN 2020 góp phần triển khai đường lối đối ngoại đa dạng hóa, đa phương hóa của Đảng, Nhà nước ta, nâng cao vai trò, vị thế Việt Nam,  mở rộng và làm sâu sắc hơn quan hệ hợp tác giữa Việt Nam với các nước thành viên ASEAN và với các đối tác bên ngoài, xây dựng môi trường hòa bình, ổn định, tranh thủ sự ủng hộ, nguồn lực từ bên ngoài, phục vụ công cuộc xây dựng, phát triển và bảo vệ Tổ quốc. Đồng thời, Năm Chủ tịch ASEAN 2020 cũng góp phần nâng cao vai trò, vị thế của ASEAN ở khu vực và trên thế giới. 

Thay mặt nhóm tác giả, chị Nguyễn Hồng Điệp, Trưởng phòng Khoa học - Công nghệ, Ban biên tập tin Trong nước chia sẻ: "Các hội nghị của Năm ASEAN 2020 được tổ chức theo hình thức trực tuyến trong bối cảnh dịch COVID-19 diễn biến phức tạp. Do đó, hoạt động đưa tin về hội nghị của đội ngũ báo chí, trong đó có TTXVN, cũng cần phải thích ứng linh hoạt, tạo được hiệu quả thông tin tuyên truyền. Theo sát các sự kiện trong Năm ASEAN 2020, nhóm phóng viên đã trải qua nhiều cung bậc cảm xúc, lo lắng chuẩn bị kế hoạch, rồi "vắt chân lên cổ" chạy theo sự kiện để đưa tin, viết bài theo đúng lộ trình đã đề ra. Trở ngại lớn nhất đối với phóng viên là việc tiếp cận, phỏng vấn các nhà lãnh đạo, quan chức ngoại giao và các chuyên gia nước ngoài tham dự hội nghị. Nhưng để có được thông tin phong phú, đa chiều, nhóm phóng viên đã tận dụng ưu thế của ngành, phối hợp và chia sẻ giữa phóng viên trong nước và đối ngoại, giữa ban biên tập và các cơ quan thường trú, để bổ sung và hoàn thiện hơn sản phẩm tin, bài, góp phần làm cho chất lượng tuyến thông tin về các hội nghị ASEAN của TTXVN có sắc thái riêng, tạo nguồn tin phong phú cho hệ thống báo chí, hoàn thành nhiệm vụ cơ quan thông tấn quốc gia''.

Luôn có mặt ở những điểm nóng

Bên cạnh các sự kiện chính trị, ngoại giao quan trọng, nhiều vấn đề thực tế phát sinh, không lường trước được như đại dịch COVID-19, lũ lụt, thiên tai, hạn hán ở các tỉnh miền Trung đã được đội ngũ phóng viên thường trú của TTXVN tại địa bàn phản ánh kịp thời, toàn diện, có tác động xã hội lớn. Bằng lòng nhiệt tình và say mê, cống hiến, phóng viên TTXVN đã kịp thời có mặt tại các ''điểm nóng", góp phần thông tin tuyên truyền về công cuộc phòng, chống đại dịch COVID-19; về hậu quả tàn khốc và những khó khăn, mất mát của người dân trong hạn hán, thiên tai, bão lũ; phản ánh nỗ lực của Đảng, Nhà nước, nhân dân trong việc thực hiện mục tiêu kép, vừa chống dịch hiệu quả vừa duy trì ổn định, phục hồi phát triển kinh tế.

Cơn bão số 9 xảy ra vào cuối tháng 10/2020 đã gây thiệt hại nặng nề cho các tỉnh, thành phố miền Trung, trong đó có vụ sạt lở đất, đá nghiêm trọng xảy ra vào tối 28/10 làm nhiều ngôi nhà và người dân bị vùi lấp tại thôn 1, xã Trà Leng, huyện Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam. Ngay khi sự việc xảy ra, lãnh đạo Cơ quan TTXVN khu vực miền Trung – Tây Nguyên đã khẩn cấp điều động một tổ phóng viên tại Đà Nẵng cơ động, tăng cường cho Cơ quan thường trú TTXVN tại Quảng Nam để phối hợp cùng thực hiện thông tin trực tiếp từ hiện trường vụ sạt lở. Tổ phóng viên cơ động gồm: Trần Lê Lâm, phóng viên Cơ quan thường trú TTXVN tại Đà Nẵng, một ê kíp phóng viên của Chi nhánh Trung tâm truyền hình Thông tấn tại Đà Nẵng và Trưởng cơ quan thường trú TTXVN tại Quảng Nam Trần Văn Tĩnh, khẩn trương đi vào tiếp cận hiện trường để thực hiện công tác thông tin. 

Phóng viên Trần Lê Lâm tâm sự: ''Tôi lặng người trước sức tàn phá khủng khiếp của thiên nhiên, trước mắt là khung cảnh tang hoang, đất đá từ trên núi đã đổ ập xuống cuốn trôi và vùi lấp nhiều ngôi nhà và người dân đang sinh sống tại đây... Tôi tranh thủ ghi lại hình ảnh các lực lượng chức năng với phương tiện máy móc, sức người đang nỗ lực đào bới tìm kiếm những người bị nạn; người dân buồn đau bên thi thể người thân, những khuôn mặt thẫn thờ, cúi gục, ôm nhau tự an ủi, hàng trăm đôi mắt ngóng chờ hướng về nơi các lực lượng đang tìm kiếm người thân của họ, dưới những ngôi nhà bị vùi lấp, dù biết là những tia hy vọng còn sống rất mong manh. 

Sau khi ghi được khá nhiều hình ảnh đắt giá tại hiện trường, tôi nhanh chóng vượt bộ trở ra khỏi khu vực sạt lở để tìm cách chuyển hình ảnh về cơ quan. Vì khu vực không có sóng điện thoại, tôi phải trở ra thật xa hiện trường với chiếc điện thoại luôn sáng màn hình để vừa đi vừa ''dò sóng"; trên đường ra lúc nào thấy có sóng là tranh thủ úp ảnh từ điện thoại lên Zalo gửi về cho Biên tập viên của Ban Biên tập Ảnh xử lý cho nhanh hơn. Từng tấm ảnh được chuyển về rất chậm vì mạng yếu, chập chờn, gửi lúc được, lúc lỗi, nhưng những hình ảnh nóng đầu tiên về hiện trường cứu nạn gửi về đã được phát mạng ngay lập tức. Tôi tiếp tục cập nhật tuyến thông tin ảnh về nỗ lực hỗ trợ, cứu trợ cho người dân; công tác cấp cứu, chăm sóc và điều trị cho các nạn nhân được cứu sống trong vụ sạt lở… Các chùm ảnh gửi về đều được Ban biên tập Ảnh xử lý phát ngay và được các báo đăng tải là niềm động viên tôi vượt qua mọi khó khăn để hoàn thành công việc. Kết thúc chuyến công tác đặc biệt, tôi hoàn thiện được một bộ ảnh về "Nỗ lực cứu dân trong vụ sạt lở Trà Leng" với những hình ảnh chân thực nhất, phản ánh sự quyết tâm không kể ngày đêm, mưa nắng của chính quyền địa phương, sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, các cơ quan Trung ương, chính quyền địa phương và người dân cùng ra sức vượt mọi khó khăn "thần tốc" để tìm kiếm, cứu người bị nạn trong đêm tối''.

TP Hồ Chí Minh là địa phương đầu tiên và cũng là địa phương có số ca mắc COVID-19 cao nhất trong cả nước. Đây cũng là địa phương có tình hình dịch bệnh phức tạp bởi sự giao lưu, đi lại với các quốc gia trên thế giới ở cường độ cao. Cùng với đội ngũ y bác sỹ nơi tuyến đầu, trong thời gian qua những người làm công tác dự phòng, những nhân viên cấp cứu 115, những kỹ thuật viên xét nghiệm… là những ''người hùng'' thầm lặng góp công sức trong việc chung tay đẩy lùi đại dịch. Chùm bài "Những "lá chắn thép" trong đại dịch COVID-19" của phóng viên Đinh Thị Hằng, cơ quan thường trú TTXVN tại TP Hồ Chí Minh đã ghi nhận những nỗ lực thầm lặng của đội ngũ cán bộ y tế dự phòng của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Thành phố Hồ Chí Minh, cán bộ y tế tại các trung tâm y tế thuộc 24 quận, huyện, nhân viên y tế tại các trạm y tế phường xã - những người đi trước về sau trong đại dịch. Bên cạnh đó là những giọt mồ hôi, công sức của đội ngũ lái xe, điều phối viên của Trung tâm cấp cứu 115 Thành phố, những kỹ thuật viên sáng đèn thâu đêm trong phòng xét nghiệm SARS-CoV-2 tại Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh… Dù không phải là những người ''đứng mũi chịu sào'' như các y bác sỹ ở tuyến đầu nhưng họ đã trở thành "những lá chắn thép'' ngăn chặn dịch bùng phát, lây lan trong cộng đồng.

Đinh Hằng cho biết: "Chùm bài được thực hiện vào tháng 4/2020. Thời điểm đó, TP Hồ Chí Minh vừa trải qua đợt dịch COVID-19 đầu tiên, chưa bùng phát lớn như hiện nay. Nhưng ngay từ khi đó, các y bác sỹ, nhân viên y tế tuyến đầu đã không quản ngại khó khăn, nề hà, vất vả, sẵn sàng lên đường. Là phóng viên theo dõi mảng y tế, tôi có dịp được sát cánh cùng các lực lượng phòng, chống dịch của Thành phố. Bản thân tôi cũng luôn cảm phục, ngưỡng mộ lực lượng ở tuyến đầu".

Hiện, TP Hồ Chí Minh trở thành "điểm nóng" của cả nước vì tình hình dịch COVID-19 diễn biến phức tạp. Do có em bé nên Đinh Hằng được lãnh đạo cơ quan thường trú TTXVN tại TP Hồ Chí Minh cho phép "lùi về phía sau". 

"Đã có nhiều phóng viên, biên tập viên các cơ quan báo chí tại TP Hồ Chí Minh bị nhiễm, thậm chí mất mạng vì dịch COVID-19. Đối với mỗi người, ban đầu có thể rất lo sợ, không phải cho mình mà là cho bố mẹ già, con nhỏ. Thế nhưng, đối với phóng viên, việc đi tác nghiệp ở các nơi nguy hiểm, dịch bệnh là điều rất bình thường. Hằng ngày, những đồng nghiệp của tôi - các phóng viên TTXVN cùng nhiều cơ quan báo chí khác ở TP Hồ Chí Minh vẫn đang có mặt tại các bệnh viện dã chiến, những địa bàn nóng để thông tin đầy đủ, mang những thông tin, hình ảnh chân thực, kịp thời đến công chúng." - Đinh Hằng chia sẻ.

Bài cuối: Tự tin, bản lĩnh trên mặt trận thông tin