Một góc khu vực đầu mối của hệ thống thủy nông Đồng Cam.
|
Hệ thống thủy nông Đồng Cam do các kỹ sư người Pháp thiết kế và hoàn thành vào năm 1932 sau 8 năm thi công. Các hạng mục của công trình được xây dựng chủ yếu bằng đá granit với những quy định rất nghiêm ngặt về kỹ thuật và tinh xảo về mỹ thuật. Để xây dựng công trình, người dân Phú Yên đã tham gia hơn 5,35 triệu ngày công và làm việc trong điều kiện rất khắc nghiệt; đã có 54 người chết và hàng nghìn người mắc bệnh, chủ yếu là bệnh sốt rét.
Để tri ân những người có công xây dựng công trình thủy lợi lớn nhất miền Trung thời điểm đó, tại khu vực kênh chính Bắc của Hệ thống thủy nông Đồng Cam, tỉnh Phú Yên đã xây dựng một đền thờ và phòng trưng bày những hiện vật, hình ảnh về quá trình xây dựng, khai thác hệ thống thủy lợi này. Hằng năm cứ đến ngày mùng 8 tháng Giêng, tỉnh Phú Yên lại tổ chức lễ dâng hương.
Hệ thống thủy nông Đồng Cam gồm đập dâng dài 680m, được xây dựng trên sông Ba - cách thành phố Tuy Hòa (tỉnh Phú Yên) gần 40km về phía Tây và mạng lưới kênh, mương tự chảy đảm bảo tưới hơn 15.000 ha lúa. Ngoài ra, Hệ thống thủy nông Đồng Cam còn là một điểm đến ý nghĩa của nhiều người dân Phú Yên và du khách.
Vào ngày mùng 8 tháng Giêng hằng năm, đông đảo người dân trong và ngoài tỉnh Phú Yên đến thắp hương, chiêm ngưỡng vẻ đẹp công trình và tham gia các trò chơi dân gian được tổ chức tại khu vực đầu mối kênh chính Bắc của Hệ thống thủy nông Đồng Cam.