Sáng 23/8, Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XIII tiếp tục thảo luận những vấn đề còn nhiều ý kiến khác nhau về dự án Luật Khiếu nại và cho ý kiến về việc tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật Tố cáo.
Giải quyết những vấn đề thực tế cuộc sống đặt ra
Theo Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Ksor Phước, khiếu nại đông người là vấn đề phức tạp hiện nay, diễn ra ở nhiều nơi trong cả nước. Khi có nhiều người cùng khiếu nại về một quyết định hành chính, tức là có một hoặc nhiều nội dung trong quyết định ấy có liên quan đến lợi ích của họ. Ông Ksor Phước cho rằng, nếu cần thiết, nên có hẳn một chương về khiếu nại đông người, quy định thật cụ thể, chặt chẽ, không thể cứ thấy vấn đề khó, phức tạp lại lảng tránh, bởi nhiệm vụ của Luật là điều chỉnh các mối quan hệ để đảm bảo trật tự xã hội. Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc, Chủ nhiệm Ủy ban về các vấn đề xã hội của Quốc hội Trương Thị Mai đề nghị cần nhìn thẳng vào bản chất của vấn đề khiếu nại đông người, là một thực tế đang diễn ra nhưng có quy định trong Luật hay không còn là vấn đề phải xem xét, cân nhắc kỹ.
Tuy nhiên, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Nguyễn Văn Hiện tiếp tục cho rằng không nên quy định vấn đề khiếu nại đông người trong Luật. Theo ông Hiện, việc quy định một trình tự, thủ tục giải quyết khiếu nại đông người bên cạnh trình tự, thủ tục giải quyết khiếu nại trong một Luật là bất hợp lý. Phải có một khái niệm chung về khiếu nại, có trình tự, thủ tục giải quyết như nhau; không thể ban hành Luật để giải quyết cho từng trường hợp mà cần có tính chất bao quát, toàn diện.
Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu cho rằng, trên thực tế, khiếu nại đông người vẫn diễn ra, không thể không xử lý trên phương diện luật pháp, vấn đề là xử lý như thế nào. Về nguyên tắc, trình tự, thủ tục giải quyết là chung, vấn đề đặt ra là có chấp nhận việc nhiều người cùng đứng tên chung trong một đơn hay vẫn duy trì việc mỗi người một đơn như trước đây? Theo Phó Chủ tịch Quốc hội, đây là vấn đề phức tạp, nhiều vấn đề liên quan chưa thể hình dung hết, trước mắt nên giao Chính phủ, sau này nếu hợp lý sẽ quy định trong Luật. Nếu đã đưa vào Luật, cần quy định một cách hoàn chỉnh, mục đích là để đảm bảo an ninh, trật tự, tránh được tình trạng lợi dụng gây rối.
Cho ý kiến về vấn đề này, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng cho rằng: Pháp luật nói chung và Luật Khiếu nại nói riêng phải giải quyết được những vấn đề mà thực tế cuộc sống đặt ra, gắn với quyền và lợi ích của người dân. Luật hóa vấn đề khiếu nại đông người ở mức độ thế nào là việc phải chuẩn bị thấu đáo, sẽ tiếp tục thảo luận trong phiên họp sau.
Không chấp nhận tố cáo nặc danh
Dự án Luật Tố cáo được trình xin ý kiến về một số vấn đề lớn: Phạm vi điều chỉnh; người có quyền tố cáo; hình thức tố cáo và bảo vệ người tố cáo.
Liên quan đến vấn đề người tố cáo, Thường trực Ủy ban Pháp luật đề nghị cần mở rộng quy định người có quyền tố cáo bao gồm cả cơ quan, tổ chức; thừa nhận quyền tố cáo của cơ quan, tổ chức để nâng cao trách nhiệm với cộng đồng và cũng là một biện pháp bảo vệ các quyền, lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức. Trong trường hợp này, cũng cần nghiên cứu quy định cụ thể về cách thức để cơ quan, tổ chức thực hiện quyền tố cáo cũng như trách nhiệm của cơ quan, tổ chức trong trường hợp tố cáo sai, gây thiệt hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của người khác.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Nguyễn Văn Giàu, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Nguyễn Văn Hiện... đều cho rằng cần khẳng định trong Luật: Tố cáo nặc danh, mạo danh không được chấp nhận; tránh tình trạng lợi dụng tố cáo sai sự thật, tràn lan, vô căn cứ, gây phức tạp, mất đoàn kết nội bộ, làm tốn kém thời gian, công sức của cơ quan tổ chức có trách nhiệm.
Trước ý kiến cho rằng quy định về việc bảo vệ người tố cáo còn chung chung, khó khả thi, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Tiến Hào cho rằng, khó có thể quy định cụ thể ngay trong Luật vấn đề bảo vệ người tố cáo do nguồn lực bảo đảm cũng như kinh nghiệm thực tế về vấn đề này ở nước ta còn hạn chế. Do đó xin phép chỉ quy định mang tính nguyên tắc trong Luật còn các nội dung cụ thể như về biện pháp bảo vệ, trình tự, thủ tục tiến hành, cơ chế, điều kiện bảo đảm... giao cho Chính phủ quy định chi tiết trong các văn bản hướng dẫn thi hành. Theo Chủ nhiệm Ủy ban về các vấn đề xã hội Trương Thị Mai, những quy định về bảo vệ người tố cáo cần được rà soát, nghiên cứu thiết kế hợp lý hơn để đảm bảo tính khả thi. Đồng tình với ý kiến này, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho rằng, cần bổ sung quy định việc giữ liên hệ giữa cơ quan có thẩm quyền với người tố cáo bởi thực tế, người tố cáo gặp nhiều khó khăn “hậu tố cáo”.
Phạt nặng các hành vi gian lận đo lường
Chiều 23/8, dưới sự chủ trì của Phó Chủ tịch Quốc hội (QH) Nguyễn Thị Kim Ngân, Ủy ban Thường vụ QH tiếp tục phiên họp thứ nhất, cho ý kiến về việc tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật Đo lường.
Báo cáo giải trình tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật này do Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của QH Phan Xuân Dũng trình bày tại phiên họp cho thấy, Dự án Luật đã được sửa đổi, bổ sung các quy định về quyền và nghĩa vụ của người tiêu dùng trong hoạt động đo lường với những đặc thù riêng như: Quyền được cung cấp thông tin trung thực về phương tiện đo, lượng hàng hóa đã mua, kiểm tra so sánh phương tiện đo. Góp ý về dự án Luật này, Phó Chủ tịch QH Uông Chu Lưu đề nghị, phạm vi điều chỉnh của dự án Luật cần mở rộng theo hướng điều chỉnh cả những đơn vị đo lường cổ truyền đã và đang được áp dụng trong dân gian.
Bày tỏ quan ngại về tình trạng gian lận trong đo lường, nhất là mua bán xăng dầu xảy ra ở nhiều địa phương thời gian qua, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của QH Nguyễn Văn Giàu cho rằng, dự thảo luật cần bổ sung thêm các chế tài xử lý các hành vi này với nhiều loại hình phạt đa dạng hơn ngoài, hình phạt tiền, thu hồi giấy phép kinh doanh phải có các hình phạt bổ sung để góp phần ngăn chặn những hành vi lừa dối khách hàng.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của QH Phan Trung Lý gợi ý Dự thảo luật nên có nguyên tắc về quản lý, sử dụng và quy đổi các đơn vị đo lường và cơ chế xử lý giải quyết các tranh chấp về đo lường.
Tổng hợp phần thảo luận về dự án Luật Đo lường, Phó Chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân tiếp tục đề nghị Ban soạn thảo tiếp thu, chỉnh lý dự án luật; sử dụng các từ ngữ, thuật ngữ mang tính phổ quát, dễ hiểu, dễ áp dụng để có hiệu quả áp dụng cao hơn. Cơ quan soạn thảo cũng cần bổ sung các chế tài xử lý các hành vi vi phạm về đo lường theo hướng tăng nặng và đa dạng hơn về hình phạt để xử lý và phòng chống những vi phạm loại này, bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng.
Cũng tại buổi làm việc chiều 23/8, phát biểu kết thúc phiên họp thứ nhất của Ủy ban Thường vụ QH khóa XIII, Chủ tịch QH Nguyễn Sinh Hùng đề nghị cơ quan chức năng của QH, Ủy ban Thường vụ QH chuẩn bị tốt các báo cáo đánh giá kết quả kỳ họp thứ nhất của QH khóa XIII trên tất cả các mặt để tổ chức rút kinh nghiệm, nâng cao chất lượng cho các kỳ họp tiếp theo. Chủ tịch QH Nguyễn Sinh Hùng nhấn mạnh, từng cơ quan của QH, từng ĐBQH phải bắt tay ngay vào việc đổi mới hoạt động, phương thức làm việc để đạt được hiệu quả cao nhất.
Thanh Hòa - Quang Vũ