Vượt qua khó khăn đó, Việt Nam đã khẳng định uy tín trên trường quốc tế trong năm đảm nhiệm vai trò Chủ tịch ASEAN, theo đó không chỉ trở thành quốc gia duy nhất trong khối đạt tăng trưởng Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) dương trong năm nay, mà còn đảm bảo hoạt động của khối không bị gián đoạn.
Trả lời phỏng vấn phóng viên TTXVN Malaysia, Tiến sỹ Hoo Chiew Ping, giảng viên cao cấp về nghiên cứu chiến lược và quan hệ quốc tế, Đại học Quốc gia Malaysia, cho rằng đại dịch COVID-19 đã làm gián đoạn tất cả mọi mặt của đời sống và là thách thức đối với Việt Nam trong việc tổ chức điều phối các chương trình nghị sự trong năm Chủ tịch ASEAN 2020. Trong bối cảnh như vậy, chủ đề năm ASEAN 2020 – “Gắn kết và chủ động thích ứng” – mà Việt Nam lựa chọn càng trở nên nổi bật và phù hợp với tình hình mới.
Tiến sỹ Hoo Chiew Ping cho rằng dưới sự điều phối của Việt Nam trong vai trò Chủ tịch ASEAN 2020, các cuộc đối thoại và hội nghị ASEAN đều được duy trì theo hình thức trực tuyến, phù hợp với tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp. Việc một số hội nghị cấp cao với các đối tác đối thoại ASEAN sẽ được tổ chức cùng với Tuần lễ Cấp cao ASEAN cho thấy vai trò lãnh đạo to lớn của Việt Nam trong việc thúc đẩy giao tiếp nội khối trong khi duy trì quan hệ đối tác với các đối tác bên ngoài. Chuyên gia này nêu rõ: "Việt Nam sẽ thiết lập các tiêu chuẩn và quy trình để triệu tập các cuộc họp và đối thoại của ASEAN trong tương lai trong trường hợp xảy ra gián đoạn và đây không phải là một kỳ công dễ dàng".
Cùng chung quan điểm, Tiến sỹ Ngeow Chow Bing, Giám đốc Viện Nghiên cứu Trung Quốc, Đại học Malaya (Malaysia), nhận định khi Việt Nam bắt đầu đảm nhiệm chức Chủ tịch luân phiên ASEAN cũng là lúc thế giới dần đối mặt với đại dịch COVID-19. Bất chấp việc đại dịch COVID-19 tác động lớn tới đời sống kinh tế xã hội trong khu vực cùng những thách thức về mặt số hóa các kênh hợp tác, Việt Nam, trong vai trò Chủ tịch ASEAN, dù phải đối mặt với rào cản từ việc giao thông xã hội bị gián đoạn, đã làm tốt trong việc đảm bảo hoạt động của ASEAN không bị gián đoạn.
Cũng theo Tiến sỹ Hoo Chiew Ping, trước sự bùng phát bất ngờ của đại dịch, Việt Nam đã thực hiện tốt các biện pháp ứng phó, kiểm soát dịch bệnh nhanh chóng và thành công. Điều này giúp Việt Nam trở thành nước duy nhất trong ASEAN đạt được tăng trưởng dương. Tiến sỹ Ngeow Chow Bing cũng bày tỏ ấn tượng khi "Việt Nam còn chuẩn bị các tình huống dự phòng khác nhau mà ASEAN phải đối mặt".
Về vai trò của ASEAN trong việc thúc đẩy gắn kết và phục hồi kinh tế khu vực sau đại dịch COVID-19, Tiến sỹ Ngeow Chow Bing nhận định phục hồi kinh tế quốc gia và khu vực là chương trình nghị sự hàng đầu của tất cả các nước trong khu vực. Một môi trường địa chính trị ổn định, hòa bình là nền tảng cần thiết cho sự phục hồi kinh tế như vậy. Chuyên gia này nhấn mạnh ASEAN phải tiếp tục là nền tảng vững chắc đảm bảo hòa bình và thịnh vượng của khu vực.
Về phần mình, Tiến sỹ Hoo Chiew Ping cho rằng mối quan tâm lớn nhất về đại dịch COVID-19 là nâng cấp cơ sở hạ tầng y tế công cộng và phục hồi kinh tế ở cấp quốc gia và khu vực. Khoảng cách lớn trong việc giải quyết vấn đề quản lý y tế công cộng ở mỗi quốc gia cũng rất quan trọng. Sự phối hợp và hợp tác chặt chẽ với các đối tác đối thoại ASEAN, đặc biệt là với ASEAN+3 (gồm 10 nước thành viên ASEAN và Hàn Quốc, Trung Quốc và Nhật Bản) và ASEAN-Hàn Quốc sẽ là yếu tố then chốt và quan trọng nhất. Ở cấp độ toàn cầu, Tiến sỹ Hoo Chiew Ping cho rằng chuỗi cung ứng toàn cầu là vấn đề chính và nó sẽ quyết định liệu khu vực Đông Á có thể phục hồi tốt hơn hay không. Việc ký kết Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện khu vực (RCEP) và các hiệp định khác tại Hội nghị Cấp cao ASEAN năm nay cũng sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc khởi động và nỗ lực phục hồi kinh tế khu vực.