Thủ tướng Anh Theresa May phát biểu tại Khóa họp 72 của Đại hội đồng LHQ ở New York, Mỹ ngày 20/9. Ảnh: AFP/TTXVN |
Trong bài phát biểu tại thành phố Florence của Italy, nhà lãnh đạo Anh nhấn mạnh: “Nếu chúng ta thất bại hoặc chia rẽ, bên hưởng lợi duy nhất sẽ là những người phản đối các giá trị của chúng ta”. Bà May cho rằng sau 3 vòng đàm phán với một số khó khăn, hai bên đã đạt được những tiến triển rõ ràng trong nhiều vấn đề quan trọng nhờ năng lực và sự cẩn trọng của Bộ trưởng phụ trách Brexit của Anh, ông David Davis và trưởng đoàn đàm phán Brexit của EU Michel Barnier.
Với đề xuất thời gian chuyển tiếp 2 năm, bà May khẳng định Anh sẽ tiếp tục tôn trọng những cam kết của nước này về ngân sách khi còn là thành viên của EU. Theo bà, Anh cần được tiếp cận thị trường chung EU trong thời gian này, trong khi các thành viên khác của khối không phải đóng góp thêm hoặc được nhận hỗ trợ ít đi vì Brexit.
Trong giai đoạn chuyển tiếp này, công dân EU vẫn sẽ tiếp tục được đi lại, sống và làm việc tại Anh, song sẽ có một hệ thống đăng ký, một sự chuẩn bị cần thiết cho một chế độ mới. Nhà lãnh đạo Anh nêu rõ London mong muốn tiếp tục hợp tác thông qua các cách thức thúc đẩy phát triển kinh tế dài hạn trong khu vực, bao gồm việc tham gia vào những chương trình và chính sách cụ thể mang lại lợi ích đáng kể cho cả Anh lẫn EU, cũng như thúc đẩy sự phát triển trong các lĩnh vực khoa học, giáo dục, văn hóa và an ninh chung.
Bà May bày tỏ lạc quan rằng đây là giai đoạn mới và quan trọng trong lịch sử quan hệ Anh-EU, người dân Anh mong muốn rời EU và trở thành một quốc gia thương mại tự do toàn cầu có thể đề ra hướng đi riêng trên thế giới.
Tuyên bố này được đưa trong bối cảnh giới chức EU đang gây áp lực để Anh thực hiện cam kết về tài chính khi rời EU nhằm khởi động các cuộc đàm phán tại Brussels. Theo Thủ tướng Anh, các cuộc đàm phán giữa Anh và EU sẽ tiếp tục cho đến khi Anh hoàn toàn rời EU tháng 3/2019 như kế hoạch. Trước đó, trưởng đoàn đàm phán EU Michel Barnier cho rằng hai bên cần đạt được thỏa thuận vào tháng 11/2018 để có đủ thời gian cho quốc hội các nước thông qua.
Cũng trong bài phát biểu, Thủ tướng May bày tỏ mong muốn các tòa án của Anh xem xét các quyết định của Tòa án Công lý châu Âu (ECJ) khi ra phán quyết về quyền của công dân EU sinh sống tại Anh, sau khi các quan chức EU tuyên bố cần duy trì quyền xét xử của ECJ đối với công dân EU tại Anh.
Trước đó, EU đã yêu cầu 3 triệu công dân các nước thành viên tại Anh tới ECJ để được đảm bảo quyền lợi sau Brexit. Tuy nhiên, các quan chức cố vấn của Thủ tướng May khuyến nghị giới chức ngoại giao châu Âu chờ đợi một đề xuất đảm bảo các tòa án Anh thực thi các quyền của công dân EU.
Thiện chí này của phía Anh được thể hiện sau khi đã qua 3 vòng đàm phán về Brexit giữa Anh và EU mà hầu như không đạt được tiến triển đáng kể nào. Hai rào cản lớn nhất đối với tiến trình này là việc thanh toán "hóa đơn ly hôn" nhiều tỷ euro và quyền lợi của các công dân EU hiện đang sinh sống tại Anh.