Hình ảnh biến thể Omicron và kim tiêm. Ảnh minh họa: AFP/TTXVN
Trong bối cảnh biến chủng Omicron đang lây lan nhanh chóng, TAG-CO-VAC ủng hộ việc người dân trên toàn thế giới được tiếp cận khẩn cấp và rộng rãi đối với các loại vaccine phòng COVID-19 hiện tại, nhằm bảo vệ, phòng ngừa và giảm tác hại của các biến chủng COVID-19.
TAG-CO-VAC cho rằng cần tiếp tục phát triển các vaccine phòng COVID-19 có tác dụng ngăn chặn tiến trình nhiễm và lây lan COVID-19, ngăn chặn tình trạng bệnh nhân nhiễm COVID-19 chuyển biến nặng và tử vong. Một khi SARS-CoV-2 tiến hóa, thành phần của các vaccine phòng COVID-19 cần được bổ sung để đảm bảo rằng vaccine tiếp tục cung cấp khả năng bảo vệ mà Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến nghị nhằm phòng chống lây nhiễm các biến chủng của virus SARS-CoV2, bao gồm Omicron và các biến chủng trong tương lai.
Các chuyên gia của TAG-CO-VAC đang phát triển một khuôn khổ nhằm phân tích bằng chứng về các biến chủng virus để từ đó đưa ra khuyến nghị về thay đổi thành phần của vaccine và tư vấn cho WHO về các thành phần cần bổ sung. TAG-CO-VAC sẽ xem xét việc thay đổi thành phần của vaccine nhằm đảm bảo vaccine phòng COVID-19 tiếp tục đáp ứng các tiêu chuẩn của WHO, trong đó có khả năng chống lại tình trạng bệnh trở nặng và tăng mức độ bảo vệ của vaccine. TAG-CO-VAC cho rằng vaccine phòng COVID-19 cần dựa trên các chủng virus gần với các biến chủng đang lây lan về mặt di chuyển và kháng nguyên. Ngoài ra, vaccine cần phải bảo vệ chống lại tình trạng bệnh trở nặng và tử vong, và cần hiệu quả hơn trong việc phòng tránh mắc bệnh, do đó, làm giảm khả năng lây lan virus.
TAG-CO-VAC khuyến khích các công ty sản xuất vaccine phòng COVID-19 cung cấp dữ liệu về quá trình hoạt động của các vaccine đang được sử dụng nhằm ngăn chặn sự lây lan của biến chủng Omicron. Những dữ liệu này sẽ được phân tích trong khuôn khổ nêu trên và TAG-CO-VAC sẽ thông báo các quyết định của mình khi cần thay đổi các thành phần của vaccine. TAG-CO-VAC cho rằng các công ty sản xuất vaccine cần thực hiện các bước trong ngắn hạn để phát triển và thử nghiệm vaccine chống lại các biến chủng virus và chia sẻ các dữ liệu này với TAG-CO-VAC và các ủy ban liên quan khác của WHO.
WHO xác định virus SARS-CoV-2 đã tiến hóa và đến nay có 5 biến chủng, bao gồm Alpha, Beta, Gamma, Delta và Omicron, kể từ khi virus xuất hiện lần đầu tiên tại Vũ Hán, Trung Quốc vào tháng 12/2019. Trong bối cảnh biến chủng Omicron đang lây lan nhanh trên phạm vi toàn cầu, TAG-CO-VAC cho rằng SARS-CoV-2 sẽ tiếp tục tiến hóa và Omicron có thể không phải là biến chủng cuối cùng.
Trong khi đó, ngày 11/1, WHO đã cảnh báo việc coi COVID-19 là một bệnh thông thường như cúm thay vì là một đại dịch, và nhấn mạnh quá trình lây lan của biến thể Omicron chưa có dấu hiệu dừng lại. Trước đó, vào ngày 10/1, Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sanchez cho rằng có lẽ đã đến lúc thay đổi cách theo dõi quá trình diễn tiến của dịch COVID-19, theo dõi như bệnh cúm vì tỉ lệ tử vong đã giảm. Đáp lại ý kiến của Thủ tướng Tây Ban Nha, đại diện cấp cao của WHO về ứng phó với tình huống khẩn cấp tại châu Âu Catherine Smallwood cho rằng vẫn có nhiều điều chưa chắc chắn, virus SARS-CoV2 tiếp tục tiến hóa nhanh và tạo ra những thách thức mới, do đó, chắc chắn đây không phải thời điểm chúng ta có thể coi COVID-19 là bệnh thông thường.
Nhóm TAG-CO-VAC, gồm 18 chuyên gia được WHO thành lập vào tháng 9/2021.