Theo phóng viên TTXVN tại Paris, nhân dịp này, báo chí châu Âu đồng loạt nhắc nhở về tội ác của chủ nghĩa phát xít, kêu gọi cảnh giác, loại trừ nguồn gốc làm nảy sinh và dung dưỡng sự phát triển của tư tưởng phát xít trong thế giới hiện nay.
Các chiến sĩ Hồng quân Liên Xô vui mừng với chiến thắng tại Berlin, sào huyệt cuối cùng của phát xít Đức trong Chiến tranh Thế giới lần thứ hai, ngày 9/5/1945. Ảnh: Tư liệu quốc tế/TTXVN phát
Theo báo La Nouvelle République của Pháp, các hoạt động kỷ niệm 75 năm ngày chiến thắng phát xít đã không thể diễn ra long trọng như mọi năm, vì nước Pháp đang trong thời gian phong tỏa nhằm ngăn chặn sự lây lan của đại dịch viêm đường hô hấp cấp COVID-19. Nhưng nhiều hình thức kỷ niệm có ý nghĩa đã được chia sẻ, như bức thư ngỏ của các cựu chiến binh thành phố Amboise nhắn nhủ với giới trẻ ngày nay rằng đó là chiến thắng trước một hệ tư tưởng toàn trị, phân biệt chủng tộc và tội phạm, điều đã đem sự tàn bạo lên đến cực điểm. 75 năm sau, ký ức về thời kỳ đen tối đó vẫn còn nguyên cùng những nhân chứng sống cuối cùng. Các cựu chiến binh kêu gọi tiếp tục xây dựng lại một châu Âu mới trên tinh thần đoàn kết, trong khi cuộc chiến mới chống lại kẻ thù vô hình COVID-19 đang tiếp diễn.
Báo Telegraph của Anh có bài viết nói lên cảm xúc của người dân Đức về ngày chiến thắng phát xít. Đối với một thế hệ người Đức, ngày kỷ niệm này gợi lên một loạt hồi ức và liên tưởng phức tạp. Họ cảm thấy một tình cảm pha trộn của sự xấu hổ, sám hối cũng như lòng biết ơn. Với nhiều người lính, sự sụp đổ của chủ nghĩa phát xít cuối cùng đã đến như một sự giải thoát. Bài báo cũng nhấn mạnh rằng sự gia tăng của các đảng cực hữu tại Đức cũng như ở nhiều nước châu Âu khác đang gióng lên hồi chuông cảnh báo. Các chuyên gia kêu gọi trách nhiệm của cử tri ngày nay trước các đảng phái phân biệt chủng tộc và bài ngoại.
Trả lời phỏng vấn báo Le Soir của Bỉ, nhà sử học người Anh Ian Kershaw đã đề cập đến sự hồi sinh của chủ nghĩa phát xít và sự phát triển của chủ nghĩa dân túy ngày nay. Theo nhà sử học, sự mê hoặc của một số người đối với hệ tư tưởng Đức Quốc xã đã không hoàn toàn biến mất sau khi Chiến tranh Thế giới thứ Hai kết thúc. Ông không ngạc nhiên trước sự gia tăng của chủ nghĩa dân túy và bài Do Thái trong bối cảnh các nền dân chủ phương Tây đang rơi vào khủng hoảng niềm tin. Thêm vào đó, những thông tin không được kiểm chứng tràn lan trên mạng xã hội đang làm trầm trọng thêm tình hình.
Thế giới đã và đang bước vào thời đại toàn cầu hóa, lợi ích quốc gia và quốc tế được xây dựng trên nền tảng các mối quan hệ đa phương, với mong muốn cùng sống trong hòa bình và phát triển. Tuy nhiên, tư tưởng của chủ nghĩa đế quốc cùng với sản phẩm của nó là chủ nghĩa phát xít mới đã biến tướng dưới nhiều hình thức khác nhau như xung đột sắc tộc, tôn giáo và khủng bố. Những bài học của cuộc chiến chống phát xít vẫn còn nguyên vẹn ý nghĩa thiết thực đối với thế giới đương đại, sẽ luôn được mọi quốc gia, dân tộc trên thế giới bảo vệ và phát huy.