Bà Lisa Cook, thành viên Hội đồng Thống đốc Fed. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo hãng tin Reuters, trước đó, ngày 20/8, Tổng thống Trump đã yêu cầu bà Cook từ chức sau khi ông William Pulte, Giám đốc Cơ quan Tài chính Nhà ở Liên bang Mỹ (FHFA), cáo buộc bà Cook khai hai khoản vay thế chấp của mình là nơi cư trú chính. Bộ Tư pháp Mỹ cho biết đang điều tra vụ việc.
Tổng thống Trump viết trong một bức thư gửi bà Cook, được đăng trên mạng xã hội Truth Social: "Tôi đã xác định rằng có đủ lý do để miễn nhiệm bà khỏi vị trí này".
Ông cho rằng có bằng chứng đủ để chứng minh bà Cook đã khai báo sai trên hồ sơ vay thế chấp. Ông nói: "Ít nhất, hành vi liên quan thể hiện sự cẩu thả nghiêm trọng trong các giao dịch tài chính, đặt ra câu hỏi về năng lực và độ tin cậy của bà với vai trò quản lý tài chính".
Video về sắc lệnh sa thải bà Cook (Nguồn: Reuters):
Bà Cook từng tỏ rõ thái độ kiên quyết tiếp tục công tác tại Fed. Ngày 20/8, bà nói: "Tôi không có ý định để mình bị bắt nạt và từ chức vì một số câu hỏi được nêu trên mạng xã hội. Tôi dự định trả lời nghiêm túc mọi câu hỏi về lịch sử giao dịch tài chính của mình với tư cách là thành viên Fed và đang tập hợp thông tin chính xác để trả lời các câu hỏi hợp lệ cũng như cung cấp sự thật".
Bà Cook được cựu Tổng thống Joe Biden đề cử vào Hội đồng Thống đốc Fed năm 2022. Bà đã vay hai khoản thế chấp gây tranh cãi vào năm 2021 khi còn là giảng viên đại học. Một tờ khai tài chính chính thức năm 2024 liệt kê ba khoản vay thế chấp của bà, trong đó hai khoản được ghi là nơi cư trú cá nhân.
Ông Pulte cáo buộc bà Cook gian lận thế chấp bằng cách khai hai khoản vay thế chấp là nơi cư trú chính, nhưng chưa cung cấp bằng chứng công khai nào để chứng minh. Các khoản vay thế chấp nơi cư trú chính có thể được hưởng lãi suất thấp hơn.
Trong một cuộc phỏng vấn với Bloomberg Television ngày 21/8, ông Pulte nói rằng hành vi gian lận đó là rõ ràng và dễ nhận thấy trong các tài liệu công khai. Ông cũng nói các vấn đề được phát hiện qua các cuộc điều tra thông thường chứ không phải cuộc “săn phù thủy chính trị” nhằm vào những người đối lập với chính quyền Tổng thống Trump.
Các cáo buộc của ông Pulte nhằm vào bà Cook cũng diễn ra cùng thời điểm với nỗ lực của chính quyền Tổng thống Trump nhằm chống các chương trình đa dạng, công bằng và hòa nhập trong chính phủ Mỹ, dẫn đến việc một số phụ nữ và người thiểu số rời bỏ vị trí công tác.
Chính quyền Tổng thống Trump cũng nhắm đến các đối thủ chính trị khác, trong đó có Thượng nghị sĩ Mỹ Adam Schiff, với các cáo buộc gian lận thế chấp tương tự.
Chiến dịch gây áp lực
Động thái sa thải bà Cook đánh dấu bước leo thang trong nỗ lực của Tổng thống Trump nhằm thay đổi cơ cấu lãnh đạo Fed. Ông liên tục gây áp lực lên Fed để giảm mạnh lãi suất trong bối cảnh các quan chức Fed duy trì mức lãi suất ổn định vì lo ngại lạm phát.
Tổng thống Trump thường cảnh báo sa thải Chủ tịch Fed Jerome Powell. Ông vốn không có quyền pháp lý để sa thải chủ tịch Fed trừ khi vì lý do hợp pháp và đã tạm gác lời cảnh báo khi ông Powell gần kết thúc nhiệm kỳ chủ tịch vào tháng 5 tới.
Việc bà Cook rời Fed khi nhiệm kỳ tới năm 2038 mới kết thúc có thể thúc đẩy quá trình tái cơ cấu Fed của Tổng thống Trump.
Gần đây, ông Trump đã đưa một thống đốc Fed khác là bà Michelle Bowman lên làm quan chức hàng đầu của Fed và đang cân nhắc ông Christopher Waller làm người kế nhiệm ông Powell. Ông Waller được ông Trump bổ nhiệm vào Hội đồng Thống đốc Fed năm 2020.
Hai người khác được ông Biden bổ nhiệm tại hội đồng này vẫn còn thời hạn, trong khi ông Powell có thể tiếp tục là thành viên hội đồng tới năm 2028 sau khi kết thúc nhiệm kỳ Chủ tịch Fed.
Các vấn đề tài chính từng là mối quan tâm thường xuyên với các quan chức Fed trong những năm gần đây. Năm 2021, hai chủ tịch Fed chi nhánh Dallas và Boston đã từ chức sau khi bị phát hiện tham gia giao dịch tài chính.
Mặc dù cả hai sau đó được cơ quan giám sát nội bộ Fed xác nhận không vi phạm, nhưng Thanh tra Fed vẫn cho rằng các giao dịch của họ tạo ra nguy cơ xung đột lợi ích. Sau đó, Fed đã siết chặt các quy định về đạo đức trong đầu tư cá nhân của các quan chức.