Tổng thống Trump: Thế giới thật sự mong muốn Mỹ, Nga sát cánh bên nhau

Tổng thống Trump chúc mừng Nga tổ chức thành công World Cup 2018 và chúc mừng thành tích của đội tuyển Nga. Ông Trump nói: "Tôi đã xem một chút... rất tuyệt vời". Ông cho biết hai bên sẽ có nhiều điều để bàn bạc, từ thương mại với Trung Quốc cho tới người bạn chung là Chủ tịch Tập Cận Bình.

Tổng thống Trump phát biểu: "Chúng ta có những cơ hội tuyệt vời cùng nhau. Chúng ta đã không hòa hợp trong nhiều năm rồi. Hòa hợp là một điều tốt. Thế giới muốn thấy chúng ta hòa hợp. Chúng ta chiếm tới 90% vũ khí hạt nhân của thế giới và đó không phải là điều tốt".

Hai nhà lãnh đạo đã chụp ảnh chung tại Phủ Tổng thống ở Helsinki. Tổng thống Putin cho biết rất vui được gặp Tổng thống Trump.

Sau phát biểu trên, Tổng thống Putin và người đồng cấp Trump đã bắt đầu phần hội đàm riêng kéo dài hơn 1 tiếng và chỉ có phiên dịch tham dự. Đây là hội nghị thượng đỉnh được mong đợi nhất suốt nhiều năm qua trong bối cảnh quan hệ Nga - Mỹ đang rơi xuống mức thấp nhất kể từ thời Chiến tranh Lạnh.

Dự kiến, chương trình nghị sự của cuộc gặp sẽ đề cập đến tình hình Ukraine, Syria và thỏa thuận hạt nhân Iran. Ngoài ra, vấn đề kiểm soát vũ khí và giảm thiểu rủi ro hạt nhân, đặc biệt là tương lai của Hiệp ước cắt giảm vũ khí tấn công chiến lược mới (START mới) sẽ hết hạn vào tháng 2/2021, dự kiến cũng là một nội dung quan trọng của cuộc hội đàm.

Theo lịch trình của Nhà Trắng được công bố trước đó, sau khi kết thúc cuộc hội đàm dự kiến diễn ra trong 1 giờ rưỡi. Cuộc họp báo chung của hai nhà lãnh đạo sẽ được tổ chức sau đó. Hiện chưa rõ hai bên có ra tuyên bố chung về kết quả cuộc gặp hay không. Cựu Cố vấn về Trung Đông của Tổng thống Trump, ông Walid Phares cho biết ông Trump và người đồng cấp Nga Putin có khả năng sẽ nhất trí các nguyên tắc chung về cuộc nội chiến Syria, khi mà cả hai bên đều thấy được sự cấp thiết phải giải quyết vấn đề này.

Sau hàng loạt những căng thẳng, quan hệ Nga và Mỹ đang ở mức thấp nhất kể từ Chiến tranh Lạnh. Chính quyền Tổng thống Trump đã áp đặt trừng phạt một loạt cá nhân và tổ chức của Nga với cáo buộc Moskva can thiệp vào cuộc bầu cử tổng thống Mỹ 2016, song song với các đòn trả đũa ngoại giao qua lại như trục xuất hàng trăm nhân viên ngoại giao của nhau, đóng cửa nhiều cơ sở ngoại giao ở mỗi nước theo kiểu "ăn miếng, trả miếng". Trong khi đó, Mỹ vẫn duy trì các lệnh trừng phạt Nga trong khuôn khổ loạt biện pháp gây sức ép của phương Tây liên quan việc nước này sáp nhập bán đảo Crimea năm 2014, cũng như vai trò của Moskva trong cuộc xung đột ở miền Đông Ukraine.

Trong bối cảnh hai bên còn quá nhiều mâu thuẫn và khác biệt, dư luận kỳ vọng cuộc gặp giữa ông chủ Nhà Trắng và người đứng đầu Điện Kremlin sẽ được tận dụng để làm “bàn đạp” giúp quan hệ song phương "tan băng", tạo cơ hội để hai cường quốc thiết lập lại các mối quan hệ và phát triển hợp tác trong nhiều vấn đề quan trọng.

Người phát ngôn của Tổng thống Nga, ông Dmitry Peskov ngày 16/7 bày tỏ hy vọng rằng cuộc gặp thượng đỉnh với Tổng thống Mỹ Donald Trump là một "bước đi nhỏ" hướng tới hàn gắn mối quan hệ xuống cấp giữa Mỹ và Nga.

Phát biểu với đài truyền hình RT trước thềm hội nghị thượng đỉnh Nga-Mỹ cùng ngày, ông Peskov cho rằng hai nhà lãnh đạo tuy không có chương trình nghị sự chặt chẽ nhưng đều nhận thức được "trách nhiệm đặc biệt" của mình đối với sự ổn định toàn cầu. Ông nhấn mạnh rằng các nước châu Âu không nên lo lắng về khả năng khôi phục quan hệ hữu nghị Mỹ - Nga hoặc các quyết định về châu Âu được đưa ra mà lại "qua mặt châu Âu".

Người phát ngôn Điện Kremlin cho biết Tổng thống Putin tôn trọng lập trường "Nước Mỹ trước tiên" của ông Trump vì ông Putin cũng đặt nước Nga trên hết, song cho rằng cách duy nhất để đạt tiến triển tại hội nghị thượng đỉnh lần này là cả hai bên đều phải cởi mở để tìm kiếm các lĩnh vực cùng có lợi.