Theo kênh CNN ngày 6/9, cuộc tấn công gây chết người ngày 3/9 nhằm vào một con xuồng chở ma túy bị nghi là xuất phát từ Venezuela đã phản ánh trực tiếp các lựa chọn đó. Vụ việc đánh dấu bước leo thang đáng kể trong chiến dịch của chính quyền Tổng thống Trump chống các băng đảng ma túy mà nhiều tổ chức trong số này đã bị Mỹ liệt vào danh sách khủng bố. Nhiều nguồn tin nhận định rằng cuộc tấn công ngày 3/9 chỉ mới là khởi đầu cho một nỗ lực lớn hơn nhiều nhằm loại bỏ hoạt động buôn bán ma túy trong khu vực.
Video Mỹ tấn công xuồng nghi chở ma túy từ Venezuela (Nguồn: WQAD News 8):
Mỹ đã điều động một lực lượng quân sự lớn đến vùng Caribe trong những tuần gần đây. Các tàu được trang bị tên lửa Tomahawk, một tàu ngầm tấn công, nhiều loại máy bay và hơn 4.000 thủy thủ cùng lính thủy đánh bộ Mỹ đang có mặt gần Venezuela. Hai quan chức Nhà Trắng nói rằng 10 tiêm kích F-35 tiên tiến cũng đang được điều đến Puerto Rico, nơi một đơn vị lính thủy đánh bộ đang tiến hành tập trận đổ bộ.
‘Bật đèn xanh’ để tiêu diệt khủng bố
Đầu năm nay, Tổng thống Trump đã cho phép quân đội tiến hành các hoạt động tiêu diệt những băng đảng bị chính quyền của ông liệt vào danh sách khủng bố. Đây là động thái mà Tổng thống Trump thể hiện mình có quyền coi những nghi phạm buôn lậu không phải là tội phạm mà là đối thủ chiến đấu.
Khi được hỏi liệu Mỹ có xem xét tấn công trên lãnh thổ Venezuela hay không, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio không loại trừ khả năng. Ông nói: “Đây là một chiến dịch chống ma túy. Chúng tôi sẽ đối phó với các băng đảng ma túy ở bất cứ đâu, bất cứ nơi nào chúng hoạt động chống lợi ích của Mỹ”.
Ông Rubio nói thêm chi tiết về vụ đánh chìm xuồng chở ma túy: “Thay vì chặn giữ con xuồng, theo lệnh của Tổng thống, chúng tôi đã cho nổ tung. Và điều đó sẽ lại xảy ra. Có thể ngay lúc này đang xảy ra”.
Theo một nguồn tin, cho đến nay chưa có dấu hiệu cho thấy Tổng thống Trump đã quyết định tiến hành các cuộc tấn công vào mục tiêu bên trong Venezuela.
Dù vậy, hai quan chức Nhà Trắng cũng để ngỏ khả năng xảy ra các cuộc tấn công tương tự trong tương lai. Một trong các quan chức cho biết ông Trump đã nói với các quan chức an ninh quốc gia và quốc phòng rằng nếu có cơ hội tiêu diệt khủng bố, ông sẽ ngay lập tức "bật đèn xanh".
Quan ngại ở Washington
Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu tại Nhà Trắng, Washington, D.C. Ảnh: THX/TTXVN
Tại Mỹ, có lo ngại đáng kể về cơ sở pháp lý khi Mỹ tấn công xuồng chở ma túy ngày 3/9 và định thực hiện thêm hành động quân sự sau vụ này.
Một cuộc họp báo cáo về vụ tấn công ngày 3/9 cho các nghị sĩ và thành viên quốc hội đã được lên lịch vào sáng 5/9 nhưng bị hủy đột ngột không rõ lý do. Việc hủy bỏ diễn ra gấp đến mức các nhân viên đã tập trung trong một phòng họp tại Đồi Capitol.
Theo một nguồn tin, hiện không có gì rõ ràng và chính quyền chưa đưa ra chi tiết nào về cơ sở pháp lý cho cuộc tấn công xuồng chở ma túy, cũng như bằng chứng chứng minh rằng mục tiêu là những kẻ buôn ma túy đã biết.
Ngày 4/9, Nhà Trắng đã gửi thư cho Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson và Thượng nghị sĩ Chuck Grassley, Chủ tịch Thượng viện tạm quyền, giải thích rằng tổng thống hành động trong phạm vi thẩm quyền hiến định với tư cách tổng tư lệnh để tiến hành cuộc tấn công ngày 3/9. Bức thư có đoạn: “Hiện tại không thể biết đầy đủ phạm vi và thời gian của các hoạt động quân sự cần thiết. Lực lượng Mỹ vẫn trong trạng thái sẵn sàng tiến hành thêm các hoạt động quân sự”.
Quan hệ Mỹ - Venezuela
Bất chấp căng thẳng với Venezuela, nhưng Mỹ vẫn tiếp tục phối hợp với các quan chức Venezuela về các chuyến bay trục xuất người nhập cư bất hợp pháp. Gần đây, chính quyền Tổng thống Trump cũng cấp lại giấy phép cho tập đoàn năng lượng Mỹ Chevron tiếp tục khai thác dầu ở Venezuela, quốc gia có trữ lượng dầu đã được chứng minh lớn nhất thế giới.
Sự mâu thuẫn rõ ràng này đã khiến một số chuyên gia và cựu quan chức đặt câu hỏi thực sự chính quyền Mỹ muốn đạt được điều gì.
Ông Benjamin Gedan, Giám đốc về vấn đề Venezuela tại Hội đồng An ninh Quốc gia dưới thời chính quyền Tổng thống Barack Obama, bình luận rằng Mỹ có lẽ sẵn sàng hợp tác với chính quyền Venezuela. Vì thế hành động điều động đột ngột lực lượng hải quân khiến nhiều người ngạc nhiên, bởi trước đó đã có nhiều dấu hiệu cho thấy Mỹ thực ra đang hướng tới bình thường hóa quan hệ với Venezuela.
Trong khi đó, Nhà Trắng tiếp tục nhấn mạnh rằng tất cả các lựa chọn liên quan đến Venezuela đều để ngỏ. Thư ký báo chí Karoline Leavitt nói rằng Tổng thống Trump sẵn sàng sử dụng mọi sức mạnh của Mỹ để ngăn ma túy tràn vào Mỹ và đưa những kẻ chịu trách nhiệm ra trước công lý.
Trong thực tế, các chuyên gia lại chỉ ra rằng Venezuela chỉ đóng vai trò hạn chế trong hoạt động ma túy của khu vực, làm dấy lên nghi ngờ liệu ma túy có đang được dùng làm cái cớ hay không.
Tuy nhiên, Ngoại trưởng Rubio đã bác bỏ gay gắt mọi ý kiến cho rằng Venezuela không phải là một mắt xích then chốt trong dòng chảy ma túy đến Mỹ. Ông nói: “Tôi đã thấy nhiều bài báo nói thế và đó là tin giả, tôi sẽ nói lý do. Họ bảo rằng Venezuela không dính líu đến buôn ma túy vì Liên hợp quốc nói thế. Tôi không quan tâm Liên hợp quốc nói gì. Liên hợp quốc không biết họ đang nói gì”.
Phản ứng của Venezuela
Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro phát biểu tại cuộc họp báo ở Caracas. Ảnh: THX/TTXVN
Về phần mình, ngày 5/9, sau khi Lầu Năm Góc cáo buộc máy bay quân sự Venezuela áp sát tàu của Mỹ trên vùng biển Caribe, Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro đã kêu gọi đối thoại với Washington. Trong một thông điệp được phát trên tất cả các kênh phát thanh và truyền hình của Venezuela, ông Maduro khẳng định: "Không có bất đồng nào giữa chúng ta có thể dẫn đến xung đột quân sự. Venezuela luôn sẵn sàng đối thoại, tham gia đối thoại, nhưng chúng tôi yêu cầu sự tôn trọng".
Ông Maduro khẳng định: "Venezuela ngày nay là một quốc gia không còn sản xuất lá coca, cocaine và là một quốc gia đấu tranh chống buôn bán ma túy".