Hình ảnh chụp từ trên không cho thấy những tấm lưới rộng lùa cá voi di cư đã được giăng ra ở miền bắc Na Uy. Ảnh: WDC
Trang The Guardian (Anh) đưa tin theo kế hoạch đã được Cơ quan An toàn Thực phẩm Na Uy (NFSA) phê duyệt, hàng chục con cá voi minke vị thành niên sẽ bị vây bắt tại eo biển ngoài khơi đảo Vestvågøy, thuộc khu vực Lofoten, phía bắc biển Barents của Na Uy. Hàng năm, loài động vật này thường bơi qua đây để đi kiếm ăn.
Sau khi bị bắt, cá voi sẽ bị kẹp vào giữa 2 chiếc bè trong vòng tối đa 6 tiếng. Dưới da của chúng sẽ được gắn điện cực nhằm nghiên cứu cách bộ não phản ứng với các tần số tiếng ồn dưới biển. Kết thúc thí nghiệm, chúng sẽ được gắn thẻ vệ tinh và thả trở lại biển.
Các thí nghiệm dự kiến sẽ diễn ra từ ngày 15/5 đến ngày 22/6 nhưng đã bị trì hoãn do thời tiết xấu. Thí nghiệm lần 2 sẽ được tiến hành vào năm sau.
Các hình ảnh chụp từ trên không cho thấy những tấm lưới rộng hàng km được đặt sẵn để đàn cá voi bơi vào trong một khu vực bao vây. Sau đó, những con cá voi này sẽ được chuyển sang khu vực nuôi cá hồi để bắt đầu thí nghiệm.
Các nhà nghiên cứu từ Cơ quan Nghiên cứu Quốc phòng Na Uy mong muốn thí nghiệm sẽ đo khả năng chịu đựng mức độ tiếng ồn của cá voi, từ đó tăng cường hiểu biết về cách loài vật này bị ảnh hưởng bởi sóng siêu âm hải quân và tiếng ồn từ hoạt động thăm dò dầu khí.
Tuy nhiên, trên 50 nhà khoa học, bác sĩ thú y và các nhóm động vật hoang dã trên toàn cầu, đã phản đối và lên án kế hoạch này. Họ cho biết thí nghiệm có thể gây thương tích, căng thẳng và thậm chí tử vong cho cá voi và kêu gọi từ bỏ các thí nghiệm. Một bản kiến nghị yêu cầu ngừng thực hiện kế hoạch tàn nhẫn cũng đã thu hút được hơn 59.000 chữ ký.
Trong một lá thư gửi cho Thủ tướng Na Uy Erna Solberg, chuyên gia của Tổ chức Bảo tồn cá voi và cá heo (WDC) kêu gọi hủy bỏ các thử nghiệm vì hoàn toàn không thể chấp nhận từ góc độ bảo tồn, khoa học và phúc lợi động vật.
Các bên ký kết bao gồm các học giả từ Na Uy, Canada, Peru, Australia và Anh và các tổ chức ở Scotland.
Cá voi minke thường bơi vào khu vực phía bắc biển Barents của Na Uy để kiếm ăn. Ảnh: Mongabay
Các nhà khoa học cũng cho biết nghiên cứu diễn ra trong bối cảnh phi tự nhiên, gây lo ngại về các nguy cơ tiềm ẩn đối với sự an toàn của động vật và cả những người tham gia.
Tiến sĩ Siri Martinsen, bác sĩ thú y của Noah, tổ chức phi chính phủ lớn nhất của Na Uy về động vật, cho biết dự án nghiên cứu này “rất đáng báo động". Ông nói: “Khả năng cao là những con cá voi sẽ hoảng sợ khi chúng bị mắc kẹt. Chúng có thể vùng vẫy cố gắng thoát khỏi khu vực bao vây, dẫn đến việc bị thương nghiêm trọng”.
Giám đốc chương trình biển của Viện Phúc lợi Động vật, Susan Millward cho biết nếu cá voi phản ứng dữ dội, nó có thể gây nguy hiểm cho các nhà nghiên cứu. Bà nói: “Vì phản ứng của cá voi có thể không đoán trước được, chúng tôi cho rằng những nhà nghiên cứu này, đặc biệt là những người ở dưới nước, sẽ có nguy cơ bị thương nghiêm trọng”.
Ngoài ra, có thể thuốc an thần khẩn cấp sẽ được sử dụng trong trường hợp cá voi phản ứng thái quá. Tuy nhiên, Giám đốc chính sách tại WDC Vanessa Williams-Gray khẳng định còn quá ít dữ liệu cho thấy mức độ an toàn của thuốc đối với cá voi và cá heo.
Các chuyên gia cũng nhấn mạnh nguy cơ cá voi có thể chết do căng thẳng hoặc gắng sức trong quá trình bắt và thí nghiệm.