Nhằm thực hiện lời hứa "mở cửa trở lại đất nước sau 120 ngày" được đưa ra tháng 6, Thủ tướng Thái Lan Prayut Chan-o-cha đã chỉ đạo các bộ, ngành đẩy nhanh công tác chuẩn bị để thúc đẩy du lịch đồng thời lưu ý những hạn chế để phòng chống đại dịch COVID-19. Trong thông báo mới nhất ngày 15/9, người phát ngôn Trung tâm Xử lý tình hình COVID-19 (CCSA) Taweesilp Visanuyothin cho biết Thủ tướng Prayut đã giao cho các bộ Du lịch và Thể thao, Y tế và Nội vụ chuẩn bị cho sự gia tăng khách du lịch nội địa và nước ngoài trong mùa cao điểm du lịch vào quý IV năm nay. Theo ông Taweesilp, các bộ được chỉ đạo tìm kiếm những khu vực có tiềm năng trở thành một phần trong chương trình mở cửa trở lại du lịch mới của chính phủ có tên gọi "Khu vực hộp cát du lịch không COVID-19” tương tự như chương trình “Hộp cát Phuket” đã triển khai từ hai tháng nay và bước đầu ghi nhận những tín hiệu khả quan.
Những "ứng cử viên" lý tưởng cho chương trình du lịch nói trên bao gồm các đảo và khu vực có sân bay, nơi cũng sẽ có các biện pháp phòng ngừa và kiểm soát COVID-19. Giai đoạn thí điểm của chương trình xúc tiến du lịch mới sẽ bắt đầu vào tháng 10, khi 5 tỉnh là Bangkok, Chiang Mai, Prachuap Khiri Khan, Phetchaburi và Chon Buri sẽ mở cửa trở lại cho du lịch. Bộ Du lịch và Thể thao Thái Lan đã cam kết mở cửa thủ đô Bangkok để đón ít nhất 1 triệu lượt du khách quốc tế trong năm nay, nhưng thời điểm mở cửa trở lại đối với khách du lịch đã được tiêm chủng sẽ bị trì hoãn hai tuần vì hầu hết cư dân của thành phố vẫn đang chờ mũi tiêm ngừa COVID-19 thứ hai. Theo Bộ trưởng Phiphat Ratchakitprakarn, thời gian thích hợp cho Bangkok nên được hoãn lại từ ngày 1/10 đến ngày 15/10 vì dự kiến tới thời điểm đó, sẽ có khoảng 70% cư dân thành phố được tiêm vaccine ngừa COVID-19. Hiện tại, 37% dân số Bangkok đã được tiêm chủng đầy đủ, trong khi 33% khác đang trong khoảng thời gian chờ 8-12 tuần sau mũi tiêm đầu tiên vaccine của hãng AstraZeneca.
Kế hoạch sửa đổi được đưa ra sau cuộc thảo luận giữa Bộ trưởng Phiphat và Thống đốc Bangkok Aswin Kwanmuang về sự sẵn sàng của thành phố, nơi sẽ là cửa ngõ cho khách du lịch đến. Theo ông Phiphat, việc nhập cảnh mà không phải cách ly qua Bangkok sẽ mang lại lợi ích cho cả nước vì khách du lịch thường chọn Bangkok là điểm đến đầu tiên trước khi đi đến các tỉnh khác. Kế hoạch 7 + 7 mở rộng sẽ được triển khai cùng lúc, tức là khách du lịch có thể ở lại thủ đô chỉ trong 7 ngày và chọn một trong 8 tỉnh khác có tên trong chương trình mở cửa thí điểm làm lựa chọn điểm đến thứ hai.
Ngoài Bangkok, Pattaya, Chiang Mai, Hua Hin và Cha-am, Thái Lan đã có hai địa điểm Phuket và Koh Samui là hai điểm đến đầu tiên cho chương trình "hộp cát", trong khi Krabi và Phang Nga được thêm vào chương trình mở rộng. Nếu Bộ Y tế giảm thời gian cách ly từ 14 ngày xuống còn 7 ngày trong tương lai gần, khách du lịch trong bất kỳ chương trình "hộp cát" nào đều có thể đi bất cứ đâu trên đất nước kể từ ngày thứ tám. Theo Bộ trưởng Phiphat, Bộ Du lịch và Thể thao sẽ đề xuất việc mở lại 5 khu vực, bao gồm cả Bangkok, lên CCSA và Trung tâm Xử lý tình hình kinh kế (CESA) vào tuần tới. Các quy trình vận hành tiêu chuẩn của tất cả các khu vực sẽ giống nhau và sẽ được hoàn thiện trước cuối tháng này để bắt đầu đón khách du lịch vào tháng 10 theo kế hoạch.
Ngoài ra, từ giữa tháng 10, Thái Lan sẽ không chỉ mở cửa cho khách du lịch quốc tế, mà đồng thời triển khai các chiến dịch kích thích nội địa nhằm thúc đẩy chi tiêu trong nước. Ông Phiphat nói rằng kế hoạch này phù hợp với việc nới lỏng đi lại trên toàn quốc sẽ được áp dụng từ ngày 15/10 trở đi.
Có thể nói, thành công bước đầu của chương trình "Hộp cát Phuket" là tiền đề cho kế hoạch lớn hơn của Thái Lan. Hòn đảo nghỉ dưỡng Phuket đã nhanh chóng đón 32.005 lượt du khách kể từ khi chương trình thí điểm "hộp cát du lịch" được thực hiện từ 1/7 và chỉ 91 người trong số đó (0,28%) có kết quả xét nghiệm dương tính với COVID-19.
Tổng Cục trưởng Tổng cục Du lịch Thái Lan (TAT) Yuthasak Supasorn cho biết kế hoạch “hộp cát” đặt mục tiêu có 100.000 lượt khách du lịch nước ngoài trong quý III/2021, nhưng xét theo số lượng khách đến trong tháng 7 và tháng 8, mục tiêu này có thể không đạt được. Tuy nhiên, ông Yuthasak nhận định kế hoạch “hộp cát” đã thành công trong việc nâng cao niềm tin của người dân địa phương vì rất ít người nước ngoài có kết quả xét nghiệm dương tính và hầu hết đều được phát hiện tại sân bay.
Số liệu của CCSA cho thấy các khách sạn ở Phuket đã được hưởng lợi với hơn 524.000 đêm thuê phòng khách sạn đã thanh toán kể từ khi Phuket mở cửa trở lại cách đây 11 tuần. Khách du lịch đến từ Mỹ chiếm số lượng đông nhất, tổng cộng 5.688 người kể từ ngày 1/7, tiếp theo là 3.699 người từ Israel, 3.358 người từ Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất, 3.338 người từ Vương quốc Anh, tiếp đến là công dân các nước Đức, Pháp, Thụy Sĩ, Hà Lan, Bỉ, Qatar.
Do du khách hiện chỉ được yêu cầu ở 7 đêm thay vì 14 đêm ở Phuket và sau đó có thể đi du lịch đến các khu nghỉ mát trên đảo và bãi biển ở tỉnh Surat Thani, Phangnga hoặc Krabi gần đó về phía Nam, tỷ lệ thuê phòng khách sạn đã đạt tổng 7.135 đêm tại ba tỉnh nói trên. Điều này mang lại nguồn thu đáng kể cho những người sống phụ thuộc vào ngành du lịch tại các địa phương trên của Thái Lan.
Với thành công bước đầu nhưng có ý nghĩa to lớn này, giới chức Thái Lan đã tính toán tới các kế hoạch tham vọng hơn cho tháng 10 tới. Tuy nhiên, không phải là không có các quan ngại, đặc biệt liên quan tới khả năng hệ thống chăm sóc sức khỏe phải đối đầu với một đợt bùng phát COVID-19 khác.
Tiến sĩ Prasit Watanapa, Trưởng khoa Y thuộc Bệnh viện Siriraj, cảnh báo rằng đất nước chưa hoàn toàn sẵn sàng mở cửa trở lại do tỷ lệ tiêm chủng ngừa COVID-19 thấp. Ông đề nghị chính phủ nên cân nhắc bài học kinh nghiệm của Phuket sau khi thí điểm chương trình "Hộp cát Phuket" và thực tế là ngay cả những người đã được tiêm phòng đầy đủ vẫn có thể nhiễm bệnh và làm lây lan.
Tờ Bangkok Post dẫn lời Tiến sĩ Prasit nhận xét rằng sẽ rất đáng lo ngại nếu bỏ quy định cách ly khi đất nước mở cửa trở lại ngành du lịch vào ngày 1/10, trong khi chỉ 38% dân số được tiêm một mũi vaccine ngừa COVID-19 và chỉ 18% người dân cả nước đã tiêm đủ hai mũi. Trên thực tế, sẽ tốt hơn nếu tiếp tục chờ đợi thêm một tháng nữa để đảm bảo đất nước đã thực sự sẵn sàng. Một số doanh nghiệp cũng được cho là lo ngại về ảnh hưởng đến niềm tin du lịch khi mở cửa quá sớm.
Thái Lan đã cử một đội kiểm soát dịch bệnh tới Phuket để hỗ trợ các nhà chức trách địa phương kiềm chế COVID-19 sau khi hòn đảo nghỉ dưỡng này ghi nhận hơn 200 ca nhiễm mới mỗi ngày. Thư ký thường trực Bộ Y tế Kiattiphum Wongrajit cho biết hiệu quả tổng thể của việc tiêm ngừa COVID-19 ở Phuket cũng đang được đánh giá để xác định xem liệu có cần tiêm nhắc lại hay không.
Tổng cục Du lịch Thái Lan (TAT) cho rằng thời gian phong tỏa kéo dài sẽ là một đòn giáng mạnh vào mục tiêu doanh thu năm nay của ngành du lịch vốn từng là một trong những động lực phát triển của quốc gia Đông Nam Á này. Ngành du lịch đóng góp 3.000 tỷ baht (khoảng 91 tỷ USD) cho nền kinh tế Thái Lan vào năm 2019, chiếm 18% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của cả nước, trong đó 2.000 tỷ baht đến từ khách du lịch nước ngoài (chiếm 12% GDP) và 1.000 tỷ baht từ du lịch nội địa (chiếm 6% GDP).
Năm ngoái, lượng khách du lịch nước ngoài đến Thái Lan đạt 6,7 triệu lượt, tạo ra doanh thu khoảng 300 tỷ baht, kém xa con số gần 40 triệu lượt vào năm 2019. Hội đồng Du lịch Thái Lan (TCT) ước tính trong kịch bản tốt nhất, lượng khách du lịch nước ngoài có thể đạt 3 triệu lượt trong năm nay, tạo ra doanh thu 212 tỷ baht. Theo người đứng đầu TAT Yuthasak Supasorn, làn sóng COVID-19 thứ ba ở Thái Lan hiện nay sẽ khiến ngành du lịch gần như không thể đạt được mục tiêu doanh thu 850 tỷ baht (khoảng 25,8 tỷ USD) trong năm 2021.
Dựa trên tình hình COVID-19 ở Thái Lan và nước ngoài, TAT đã đưa ra ba kịch bản khả thi cho năm 2022. Trường hợp xấu nhất là tổng doanh thu sẽ ở mức 1.300 tỷ baht nếu Thái Lan đón 10 triệu lượt du khách nước ngoài và có 122 triệu chuyến đi trong nước. Kịch bản được đánh giá có tính khả thi nhất là tổng doanh thu sẽ ở mức 1.580 tỷ baht nếu đón 13 triệu lượt khách du lịch nước ngoài và người dân trong nước thực hiện 140 triệu chuyến du lịch. Kịch bản hoàn hảo nhất là tổng doanh thu 1.930 tỷ baht nếu có 18 triệu lượt khách du lịch nước ngoài và 160 chuyến đi trong nước.