Nhà Trắng tại Washington, D.C., Mỹ. Ảnh tư liệu: THX/TTXVN
Thẩm phán Christopher Cooper của Tòa án liên bang ở thủ đô Washington đã đồng tình với nhóm giám sát chính phủ (CREW) khi xác định rằng DOGE có thể là một cơ quan chịu sự điều chỉnh của Luật Tự do thông tin (FOIA). Luật này cho phép công chúng được tiếp cận với các hồ sơ ghi chép của các cơ quan chính phủ mà chưa được công bố trước đó.
Chính quyền Tổng thống Trump đã lập luận rằng DOGE như một bộ phận của Văn phòng Điều hành của tổng thống và do đó không phải tuân thủ FOIA. Tuy nhiên, thẩm phán Cooper nhận định rằng DOGE đang thực thi các kế hoạch mà không bị ràng buộc hoặc giám sát chặt chẽ như các cơ quan khác trong chính phủ. Theo ông Cooper, DOGE không chỉ có khả năng đánh giá các chương trình của chính phủ mà còn thực hiện những thay đổi sâu rộng và điều này vượt xa quyền hạn các bộ phận khác trong Văn phòng Điều hành của tổng thống. Chính vì thế, thẩm phán này cho rằng DOGE cần phải công khai các hoạt động của mình, đặc biệt là khi cơ quan này không phản đối những nhận định về quyền lực của mình.
Thẩm phán Cooper cũng chỉ ra rằng các hoạt động của DOGE đến nay đã diễn ra trong sự "bí mật bất thường," với các báo cáo về việc cơ quan này sử dụng máy chủ bên ngoài, nhân viên từ chối tiết lộ danh tính và sử dụng ứng dụng mã hóa Signal để liên lạc.
Hiện cả Nhà Trắng và CREW chưa đưa ra phản hồi về phán quyết trên.
Trong diễn biến khác, thẩm phán tòa liên bang Amir Ali tại thủ đô Washington ra phán quyết cho rằng Tổng thống Trump không có quyền từ chối việc chi tiêu các khoản tiền mà Quốc hội Mỹ đã thông qua và cấp cho viện trợ nước ngoài. Ông Ali giải thích rằng mặc dù không thể yêu cầu chính quyền chi tiền cho các hợp đồng cụ thể, nhưng ông khẳng định rằng khoản tiền viện trợ do Quốc hội thông qua phải được sử dụng, trừ khi có quyết định của Quốc hội ngừng chi tiêu hoặc điều chỉnh khoản chi đó.
Thẩm phán Ali nhấn mạnh việc quản lý viện trợ nước ngoài luôn là một quá trình hợp tác giữa nhánh hành pháp (Tổng thống) và nhánh lập pháp (Quốc hội), không phải là một quyền lực của riêng tổng thống.
Lệnh đóng băng viện trợ được thực hiện theo sắc lệnh hành pháp của ông Trump, trong đó nhắm vào các chương trình mà Tổng thống Mỹ cho là lãng phí và không phù hợp với chính sách đối ngoại của mình. Tuy nhiên, các vụ kiện sau đó cáo buộc rằng động thái này vi phạm luật liên bang và gây gián đoạn nguồn tài trợ cho các chương trình cứu trợ khẩn cấp trên thế giới. Thẩm phán Amir Ali đã ra lệnh khôi phục tạm thời khoản viện trợ vào ngày 13/2, nhưng gần hai tuần sau đó, ông phát hiện chính quyền Tổng thống Trump không có dấu hiệu thực hiện phán quyết. Do đó, ông đã đặt ra thời hạn chót vào 18h chiều 10/3 theo giờ Mỹ, chính phủ phải giải ngân khoảng 670 triệu USD cho các dự án đã hoàn thành trước ngày 13/2 và số tiền này dành cho các tổ chức tham gia vụ kiện.
Trong phán quyết mới nhất, thẩm phán Ali cũng yêu cầu chính quyền thanh toán các hóa đơn từ các tổ chức không tham gia vụ kiện với tỷ lệ khoảng 300 hóa đơn mỗi ngày. Chính quyền cho biết tổng số tiền nợ các đối tác viện trợ nước ngoài cho các dự án trước ngày 13/2 là gần 2 tỷ USD.