Bà Ngozi Okonjo-Iweala (trên màn hình) phát biểu sau khi được chính thức lựa chọn làm Tổng giám đốc WTO, tại Geneva, Thụy Sĩ, ngày 15/2/2021. Ảnh: AFP/TTXVN
Các mục tiêu trước mắt bao gồm đảm bảo việc sản xuất và phân phối vaccine trên toàn thế giới, đồng thời chống lại xu hướng chủ nghĩa bảo hộ vốn trở nên trầm trọng hơn trong đại dịch viêm đường hô hấp cấp COVID-19, tạo đà cho thương mại tự do hỗ trợ phục hồi kinh tế.
Bà Okonjo-Iweala sẽ nhậm chức ngày 1/3 tới, trong bối cảnh vị thế của WTO đang ngày càng suy yếu, đặc biệt dưới thời chính quyền cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump. Bà Okonjo-Iweala cam kết sẽ mang đến luồng gió mới cho WTO, trong bối cảnh tổ chức này đang đi chệch hướng khỏi nhiệm vụ cải thiện điều kiện sống cho người dân trên toàn cầu. Bên cạnh đó, bà bày tỏ tin tưởng rằng WTO có thể đóng góp mạnh mẽ hơn vào nỗ lực dập tắt dịch bệnh COVID-19 thông qua việc cải thiện tiếp cận và giá thành vaccine cho nước nghèo.
Hiện một số nước như Ấn Độ và Nam Phi đang tìm cách đình chỉ các quy định thương mại về bằng sáng chế để phân phối vaccine nhanh hơn. Tuy nhiên, thay vì vướng vào các cuộc tranh luận với các nước thành viên WTO, bà Okonjo-Iweala cho biết tổ chức này có thể thúc đẩy lộ trình nhanh hơn. Bà cho biết WTO nên xem xét giải pháp của khu vực tư nhân, đó là cho phép vaccine sản xuất tại nhiều nước, điều mà hãng dược phẩm AstraZeneca đang làm tại Ấn Độ. Bên cạnh đó, WTO giảm bớt xu hướng hạn chế xuất khẩu các trang, thiết bị y tế, phương pháp điều trị cũng như các loại vaccine. Mặc dù các chính trị gia muốn cải thiện tình hình dịch bệnh trong nước trước, song bà cảnh báo rằng các chuỗi nguồn cung có liên hệ mật thiết với nhau và không thể nhanh chóng phân chia để các nước có thể tự sản xuất vaccine.
Bà Okonjo-Iweala là người phụ nữ đầu tiên và là người gốc Phi đầu tiên lãnh đạo WTO. Vai trò của tân Tổng giám đốc WTO sẽ tập trung vào việc giúp khôi phục lòng tin và hình ảnh của tổ chức này, vốn đang phải vật lộn với sự xáo trộn lớn trong thương mại quốc tế do đại dịch COVID-19 gây ra.