Phát biểu sau cuộc gặp người đồng cấp Iran Hossein Amir-Abdollahian tại thủ đô Damascus, Ngoại trưởng Mekdad nêu rõ: “Chúng tôi không thể đề cập đến khả năng nối lại quan hệ bình thường với Thổ Nhĩ Kỳ nếu như (Ankara) không từ bỏ hành vi chiếm đóng… Một cuộc gặp giữa Tổng thống Bashar al-Assad với giới lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ phụ thuộc vào quyết định loại bỏ các lý do dẫn đến tranh chấp”.
Trước đó, Tổng thống Assad cho rằng Syria và Thổ Nhĩ Kỳ chỉ có thể bình thường hóa quan hệ nếu Ankara chấm dứt hành vi chiếm đóng và chính sách hỗ trợ “khủng bố”, ám chỉ những nhóm vũ trang đối lập với Damascus.
Một nguồn thạo tin tiết lộ trong những cuộc đàm phán, Damascus đã yêu cầu Ankara rút quân khỏi khu vực phía Bắc và ngừng hỗ trợ 3 phe đối lập lớn ở Syria.
Hiện nay, Nga đang cố gắng chấm dứt quan hệ thù địch vốn đã kéo dài suốt 1 thập kỷ qua giữa 2 quốc gia láng giềng, nguyên nhân là do Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn cho các nhóm nổi dậy âm mưu lật đổ Tổng thống Assad.
Từ năm 2017, Thổ Nhĩ Kỳ đã tiến hành 3 chiến dịch quân sự ở Syria và thiết lập một vùng đệm an ninh giữa các thành phố Azaz và Jerablus ở phía Bắc Aleppo, kiểm soát thành phố Afrin và khu vực biên giới phía Đông sông Euphrates.
Hôm 3/6 năm ngoái, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan tuyên bố quân đội nước này sẽ tiến hành một chiến dịch xuyên biên giới khác ở miền Bắc Syria, tại các vùng lãnh thổ ở bờ Tây và Đông sông Euphrates, hiện do người Kurd kiểm soát.
Trong khi đó, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu hôm 31/12 thông báo ông cùng hai người đồng cấp Syria và Nga sẽ gặp nhau “vào nửa cuối tháng 1 (năm 2023)”. Đây là dấu hiệu mới nhất cho thấy triển vọng bình thường hóa quan hệ giữa Ankara và Damascus.
Ngày 28/12 vừa qua, các Bộ trưởng Quốc phòng Nga, Syria và Thổ Nhĩ Kỳ đã gặp nhau tại Moskva để thảo luận về cách thức giải quyết cuộc khủng hoảng Syria, vấn đề người tị nạn và những nỗ lực chung nhằm đối phó với các nhóm cực đoan ở Syria.
Sau cuộc hội đàm, các bên ghi nhận tính chất xây dựng và nhất trí rằng cuộc đối thoại này nên được tiếp tục vì sự ổn định hơn nữa tình hình ở Syria và toàn khu vực. Bộ Quốc phòng Syria đánh giá bầu không khí của cuộc họp là tích cực.