Túi đựng các loại thuốc viên được trưng bày tại Los Angeles. Ảnh: Getty Images
Theo hãng tin AP, số ca tử vong do sử dụng thuốc quá liều đã tăng đều trong hơn 2 thập kỷ qua. Đáng báo động, tình trạng này đã tăng mạnh trong 2 năm trở lại đây. Theo dữ liệu mới được công bố hôm 17/11, con số này đã tăng gần 30% trong năm gần nhất.
Dựa trên hồ sơ dữ liệu chứng tử mới nhất hiện có, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ ước tính rằng có khoảng 100.300 người Mỹ đã tử vong vì sử dụng thuốc quá liều từ tháng 5/2020 đến tháng 4/2021. Song đây chưa phải là con số chính thức. Giới chức cho biết có thể mất nhiều tháng để điều tra nguyên nhân các trường hợp tử vong liên quan đến thuốc. Vì vậy, cơ quan này đã đưa ra ước tính dựa trên 98.000 báo cáo mà họ đã nhận được cho đến nay.
Các chuyên gia tin rằng nguyên nhân hàng đầu là sự gia tăng tỷ lệ Fentanyl chết người trong nguồn cung thuốc bất hợp pháp và đại dịch COVID-19. Điều này khiến nhiều người sử dụng thuốc bị cô lập trong xã hội, không được điều trị hoặc nhận được các hỗ trợ khác.
Bà Katherine Keyes, chuyên gia tại Đại học Columbia về các vấn đề lạm dụng thuốc, nhận định đây là con số “khủng khiếp”. Bà nói: “Số liệu cho thấy mức độ nghiêm trọng của việc dùng thuốc quá liều mà chúng tôi chưa từng thấy ở đất nước này”.
Sử dụng thuốc quá liều hiện đã vượt qua các nguyên nhân gây tử vong như tai nạn giao thông, súng và thậm chí cả bệnh cúm và viêm phổi. Tổng số ca tử vong do sử dụng thuốc quá liều gần bằng với bệnh tiểu đường, nguyên nhân gây tử vong cao thứ 7 ở Mỹ.
Dữ liệu mới cho thấy đã có nhiều trường hợp tử vong liên quan đến Fentanyl bất hợp pháp. Fentanyl là thuốc giảm đau nhóm Opioid, có tính chất như thuốc phiện, ra đời năm 1960 và được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) cấp phép sử dụng trong y học năm 1968. Các tổ chức tội phạm quốc tế nhận ra rằng Fentanyl tạo ra độ “phê” mạnh hơn heroin 100 lần, sản xuất rất dễ dàng, giá thành chỉ bằng 1/12 so với heroin.
Fentanyl là một loại thuốc gây chết người cao. Năm năm trước, nó đã vượt heroin trở thành loại thuốc gây ra nhiều ca tử vong do sử dụng quá liều nhất. Thậm chí, các đại lý còn tẩm Fentanyl với các loại ma tuý khác, một lý do khiến số ca tử vong do methamphetamine và cocaine cũng đang tăng lên.
Trước đó, CDC đã báo cáo rằng có khoảng 93.000 ca tử vong do dùng thuốc quá liều vào năm 2020, con số cao nhất được ghi nhận trong một năm. Robert Anderson, Giám đốc bộ phận thống kê tỷ lệ tử vong của CDC, cho biết con số thống kê năm 2021 có khả năng vượt qua con số 100.000.
Tiến sĩ Daniel Ciccarone, chuyên gia về chính sách ma túy tại Đại học California, San Francisco, đồng tình rằng: “Năm 2021 sẽ rất kinh khủng”.
CDC vẫn chưa tính đến sự khác biệt chủng tộc và sắc tộc của các nạn nhân sử dụng thuốc quá liều. Song nghiên cứu cho thấy số người chết vì sử dụng thuốc quá liều đã gia tăng trên khắp nước Mỹ, ngoại trừ 4 bang - Delaware, New Hampshire, New Jersey và Nam Dakota - so với cùng kỳ năm ngoái. Các bang có mức tăng cao nhất là Vermont (70%), Tây Virginia (62%) và Kentucky (55%).
Minnesota đã chứng kiến mức tăng khoảng 39%, với số ca tử vong do dùng thuốc quá liều ước tính đã tăng lên 1.188 người từ tháng 5/2020 đến tháng 4/2021, so với 858 người trong giai đoạn 1 năm trước đó.
Khu vực xung quanh thành phố Mankato đã chứng kiến số ca tử vong do sử dụng thuốc quá liều tăng từ 2 ca năm 2019, lên 6 ca năm 2020 và tăng vọt lên 16 ca trong năm 2021.