Những cột ăng ten tại Platja de Pals từ năm 1959 đến 2006. Ảnh: Getty Images
Từ phía bên kia của Bức màn Sắt, đài phát thanh Tự do được Mỹ cấp vốn đã truyền phát sóng sâu bên trong Liên Xô. Kênh CNN (Mỹ) cho biết điều khó tưởng tượng nhất là địa điểm phát sóng của đài phát thanh này.
Đó là bãi biển yên tĩnh Platja de Pals (Tây Ban Nha) với nước biển xanh và rừng thông, cánh đồng. Địa điểm nghỉ dưỡng tuyệt đẹp này trong nửa thế kỷ lại đóng vai trò tiền tuyến trong Chiến tranh Lạnh.
Bãi biển cách Barcelona 150 km về phía Bắc được coi là địa điểm lý tưởng cho một trong những trạm phát thanh “quyền lực” nhất thế giới.
Giữa thập niên 50 của thế kỷ trước, sau gần 2 thập niên thế giới cô lập vì nhà độc tài Francisco Franco, căng thẳng Chiến tranh Lạnh gia tăng tạo nền tảng cho mối quan hệ gần hơn giữa Tây Ban Nha và Mỹ.
Thời kỳ Chiến tranh Lạnh, Mỹ quan tâm đến vị trí chiến lược của Tây Ban Nha. Trong thỏa thuận giữa hai bên, Mỹ tạo lập nhiều căn cứ quân sự trên lãnh thổ Tây Ban Nha trong khi chính quyền của Francisco Franco lại khôi phục quan hệ với phương Tây.
Việc hình thành đài phát thanh Tự do ở Platja de Pals là hiệu ứng phụ của thực tế địa chiến lược này.
Trên bãi biển Platja de Pals có tới 13 ăngten khổng lồ. Chiếc lớn nhất cao tới 168m.
Bãi biển Platja de Pals được ưu ái lựa chọn bởi sở hữu nhiều không gian và kết nối trực tiếp với biển. Sóng radio sẽ di chuyển xa hơn trên nước.
Platja de Pals là bờ biển với vẻ đẹp đặc biệt. Ảnh: CNN
Tàn dư của đài phát thanh vẫn hiện hữu. Ảnh: CNN
Trạm phát sóng đã dừng hoạt động gần 20 năm. Ảnh: CNN
Cảnh ngổn ngang trong trạm phát sóng Platja de Pals. Ảnh: CNN
Thời gian như ngừng trôi tại địa điểm này. Ảnh: CNN
Dưới đây là video ăng ten của trạm phát sóng bị phá hủy trong năm 2006 (nguồn: CNN)
Trạm phát sóng tại Platja de Pals thuộc mạng lưới lớn hơn của đài phát thanh Tự do có trụ sở ở Munich (Đức). Nội dung phát sóng được sản xuất tại Tây Đức, dịch sang nhiều thứ tiếng và chuyển đến Platja de Pals để phát sóng.
Ở giai đoạn cao điểm, khoảng 120 người làm việc tại đài phát sóng ở Platja de Pals, trong đó có cả người Mỹ và người dân địa phương. Trạm phát sóng tách biệt với môi trường xung quanh trong khi đó du khách tại Platja de Pals lại “nhắn mặt” với ăngten của cơ sở này.
Tuy nhiên, khi Liên Xô tan rã, đài phát sóng tại Platja de Pals mất đi ý nghĩa tồn tại. Gắng gượng vượt qua thập niên 90, cuối cùng đài phát sóng tại Platja de Pals của đài phát thanh Tự do đóng cửa trong năm 2001.
Công chúng sau đó tranh cãi về điều nên thực hiện với cơ sở này. Một số người gợi ý nên biến nơi đây trở thành bảo tàng hoặc lưu giữ một trong những ăngten còn sót lại làm kỷ niệm. Những người khác lại muốn bỏ hoàn toàn trạm phát sóng.
Ngày 22/3/2006, gần 5 năm sau lần phát sóng cuối cùng, lực lượng chức năng Tây Ban Nha đã phá hủy hoàn toàn 13 ăngten, trọng lượng tổng cộng 700 tấn, của đài phát sóng tại Platja de Pals. Khi không còn những chiếc ăngten to bản, địa điểm này trở thành khu vực bảo tồn thiên nhiên.
Ngày nay, hầu hết các tòa nhà trong trạm phát sóng vẫn tồn tại sau gần 20 năm không được sử dụng.