Tối 27/11, Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Itsunori Onodera và Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel đã cùng bày tỏ “quan ngại mạnh mẽ” về việc Trung Quốc thiết lập Vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) trên biển Hoa Đông.Trong cuộc điện đàm, Bộ trưởng Onodera và người đồng cấp Mỹ đã nhất trí với nhận thức chung rằng “đây là động thái gây phương hại an ninh khu vực do có thể dẫn đến các tình huống bất trắc”. Bộ trưởng Hagel một lần nữa khẳng định quần đảo tranh chấp mà Nhật Bản gọi là Senkaku và Trung Quốc gọi là Điếu Ngư nằm trong phạm vi điều chỉnh của Hiệp ước an ninh Nhật-Mỹ; đồng thời cho rằng việc Trung Quốc thiết lập ADIZ hoàn toàn không ảnh hưởng đến hoạt động của quân đội Mỹ trong khu vực này. Trong cuộc đàm thoại, người đứng đầu ngành quốc phòng Mỹ cũng ca ngợi chính phủ Nhật Bản đã và đang kiềm chế đúng mức.
Bộ trưởng Chuck Hagel (trái) và Bộ trưởng Itsunori Onodera trong một cuộc họp chung. |
Về phần mình, ông Onodera khẳng định rằng, cũng như Washington, Tokyo coi động thái lập ADIZ của Bắc Kinh là hành động vi phạm luật pháp quốc tế. Tuy nhiên, Nhật Bản sẽ tiếp tục hợp tác chia sẻ thông tin và tiến hành các hoạt động tuần tra trong khu vực gần quần đảo Senkaku/Điếu Ngư. Theo Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản, vấn đề này “phải được giải quyết một cách kiên quyết và bình tĩnh thông qua các nỗ lực ngoại giao” và Trung Quốc nên "lập tức rút lại" quyết định thành lập ADIZ.
Trong cuộc điện đàm, Mỹ và Nhật Bản cũng đã nhất trí gửi đến Trung Quốc thông điệp rằng: “Nỗ lực thay đổi hiện trạng sẽ không bao giờ được chấp nhận”.
Cuộc điện đàm diễn ra một ngày sau khi Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ thông báo hai máy bay quân sự của Mỹ đã đi vào ADIZ mà không hề thông báo với phía Bắc Kinh. Bộ Quốc phòng Trung Quốc xác nhận có sự hiện diện của hai máy bay B-52, đồng thời cho biết Bắc Kinh đã giám sát toàn bộ hành trình của hai máy bay này. Theo thông báo từ phía Nhật Bản, các chuyến bay quân sự của Mỹ là một phần trong các hoạt động thường lệ.
Trước đó, phát biểu tại một sự kiện ở Tokyo sáng cùng ngày, Đại sứ Mỹ tại Nhật Bản Caroline Kennedy đã chỉ trích động thái thiết lập ADIZ của Trung Quốc, cho rằng động thái trên “chỉ làm gia tăng căng thẳng trong khu vực”.
Trong khi đó, nguồn tin từ Nhà Trắng cho biết Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden sẽ nêu những quan ngại của Mỹ về vấn đề ADIZ trong chuyến thăm Đông Á vào tuần tới. Dự kiến, ông Biden sẽ gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Thủ tướng Lý Khắc Cường ở Bắc Kinh sau chuyến thăm Nhật Bản.
Theo một quan chức Nhà Trắng, trong các cuộc gặp này, ông Joe Biden sẽ nói rõ với các nhà lãnh đạo Trung Quốc rằng việc thiết lập ADIZ khiến các nước láng giềng của Trung Quốc lo ngại và làm dấy lên những câu hỏi về cách thức Trung Quốc hoạt động trên không phận quốc tế, cũng như trong việc xử lý bất đồng với các nước xung quanh. Chuyến thăm của ông Joe Biden nhằm tìm cách hạ nhiệt tình hình căng thẳng leo thang tại khu vực Đông Bắc Á.
Việc Trung Quốc thiết lập ADIZ hôm 23/11 đã gây ra phản ứng mạnh mẽ từ một loạt quốc gia. Theo tọa độ do Trung Quốc thông báo, vùng ADIZ của nước này chồng lấn với vùng ADIZ được thiết lập trước đó của Nhật Bản. Điều này đã làm dấy lên quan ngại về nguy cơ bùng nổ các tình huống căng thẳng trong khu vực.
TTXVN/Tin tức