Theo trang tin Euractiv.com, một số quốc gia châu Âu đã tăng cường nỗ lực mở lại các hành lang hàng hải để vận chuyển ngũ cốc của Ukraine, có thể với sự giúp đỡ của bên bảo đảm an ninh bên thứ ba, nhưng vẫn chưa rõ liệu Nga có đồng ý với bất kỳ thỏa thuận nào hay không. Nga đã kiểm soát một số cảng lớn nhất của Ukraine.
Trước đó, Ukraine cho biết họ đang làm việc với các đối tác quốc tế để thành lập một sứ mệnh do Liên hợp quốc hậu thuẫn nhằm khôi phục các tuyến vận chuyển trên Biển Đen và xuất khẩu nông sản Ukraine.
“Ukraine sẵn sàng tạo các điều kiện cần thiết để nối lại xuất khẩu từ cảng Odessa. Chúng tôi cùng Liên hợp quốc và các đối tác đang tìm kiếm các giải pháp, nhưng cần có các đảm bảo từ Nga”, Ngoại trưởng nước này Dmytro Kuleba viết trên Twitter.
Trong khi đó, một giải pháp quân sự, liên quan đến NATO hoặc một phái bộ hải quân của EU, để bảo vệ các cảng biển của Ukraine đã bị loại trừ do nguy cơ tiềm ẩn leo thang xung đột.
“Chúng tôi cần giải phóng các cảng bởi một lực lượng thứ ba, vốn sẽ đảm bảo an ninh với tư cách là trọng tài”, Thủ tướng Slovakia Eduard Heger, phát biểu tại diễn đàn GLOBSEC ở Bratislava cùng với Thủ tướng Áo Karl Nehammer.
Ông Heger cho biết, Liên hợp quốc hoặc Thổ Nhĩ Kỳ có thể đóng vai trò là những người bảo đảm an ninh cho việc mở lại cảng Odessa của Ukraine để đảm bảo vận chuyển an toàn các sản phẩm ngũ cốc và thực phẩm bị mắc kẹt tại nước này.
Thủ tướng Slovakia nói thêm: “Đó là cách chúng tôi có thể nhập khẩu được ngũ cốc”, nhấn mạnh rằng các phương án vận tải đường bộ và đường sắt sẽ không đảm bảo đủ năng lực để vận chuyển hàng triệu tấn ngũ cốc bị mắc kẹt ở Ukraine.
“Chúng tôi cần bến cảng và câu hỏi quan trọng nhất là làm thế nào chúng tôi đạt được mục tiêu đó. Vấn đề quan trọng nhất là chúng ta không có thời gian - thế giới cần ngũ cốc ngay bây giờ”, Thủ tướng Áo Nehammer lưu ý.
Ủy ban châu Âu đã và đang tăng cường nỗ lực điều phối xuất khẩu hàng triệu tấn ngũ cốc bằng đường bộ và đường sắt qua các nước thành viên láng giềng của EU nhưng đã gặp phải các vấn đề về cơ sở hạ tầng và năng lực vận tải.
Giải pháp tốt nhất là chuyển một triệu tấn ngũ cốc bị mắc kẹt ở Ukraine qua Belarus nhưng điều này đã gặp khó khăn do yêu cầu của Minsk và Moskva dỡ bỏ các lệnh trừng phạt của EU đối với Belarus.
EU cũng đang lên kế hoạch đối phó với thông tin mà Nga đưa ra rằng các biện pháp trừng phạt của phương Tây là nguyên nhân gây ra gián đoạn nguồn cung cấp ngũ cốc và phân bón toàn cầu.