Một người phụ nữ lớn tuổi trả tiền cho chủ cửa hàng bán hoa quả tại quân Ameyoko (Tokyo). Ảnh: Reuters
Dẫn dữ liệu của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BoJ), hãng tin Reuters ngày 9/9 cho biết trong tháng 8, lượng tiền mặt lưu thông và gửi ngân hàng của Nhật Bản đã tăng với tốc độ kỷ lục.
Dữ liệu cũng nêu bật những khó khăn trong việc khuyến khích các công ty và gia đình bắt đầu chi tiêu trở lại trong bối cảnh nền kinh tế nước này dần mở cửa sau khi các biện pháp phong tỏa được dỡ bỏ vào tháng 5.
Dự trữ tiền tệ đang lưu thông và tiền gửi tại các tổ chức tài chính trong tháng 8 tăng 7,1% so với cùng kỳ một năm trước đó, đánh dấu mức tăng lớn nhất kể từ khi có thống kê dữ liệu từ năm 2004. Tháng 7, mức tăng này là 6,5%.
“Một số gia đình có thể cất giữ tiền mặt ở nhà thay vì gửi vào tài khoản. Đại dịch COVID-19 khiến họ thận trọng khi đến các chi nhánh ngân hàng”, một quan chức BoJ phát biểu trong một cuộc họp.
Theo quan điểm của người dân Nhật Bản, tiền mặt vẫn là công cụ thanh toán đứng đầu trong các giao dịch. Nguyên nhân chủ yếu dẫn tới việc người dân nước này không mấy mặn mà từ bỏ tiền mặt là do tình trạng già hóa dân số. Số lượng người dân thuộc tầng lớp hưu trí ngày càng gia tăng không muốn thay đổi cách thức thanh toán.
Hơn một nửa tài sản của các gia đình Nhật Bản là tiền mặt và tiền gửi ngân hàng. Tỷ lệ này càng gia tăng ở nhóm người cao tuổi khi một số người sử dụng tiền mặt như một cách để ngăn chặn chi tiêu lãng phí.
“Mọi người ai chẳng thích tiền mặt. Tôi không quan tâm tới một xã hội không tiền mặt. Tôi không thấy thoải mái nếu như không may mất điện thoại. Và cũng không rõ bản thân sẽ tiết kiệm được bao nhiêu khi thanh toán điện tử thay vì phải rút tiền ra khỏi ví”, một cụ bà 65 tuổi sinh sống tại Tokyo cho hay.
Nhiều doanh nghiệp nhỏ hoặc doanh nghiệp gia đình cũng gặp khó khăn trong việc chuyển đổi sang thanh toán không sử dụng tiền mặt khi họ không thấy nhiều lợi ích nếu làm như vậy.
Theo ông Yukio Kawano - Chủ tịch Hiệp hội Công nghiệp Siêu thị Nhật Bản, các doanh nghiệp gia đình dựa vào nguồn thu nhập bằng tiền mặt mỗi ngày để quản lý mọi hoạt động kinh doanh. Do chi phí máy móc và giao dịch cao, hơn một nửa trong hai triệu doanh nghiệp nhỏ của Nhật Bản không đăng ký chiến dịch kêu gọi thanh toán không sử dụng tiền mặt của chính phủ mặc dù có đủ điều kiện hưởng trợ cấp.
Hiện nền kinh tế Nhật Bản đang chìm sâu hơn vào cuộc suy thoái tồi tệ nhất sau Chiến tranh Thế giới thứ II sau khi virus SARS-CoV-2 gây ra dịch bệnh COVID-19 bùng phát, tác động tới nhiều doanh nghiệp. Đây cũng là nhiệm vụ khó khăn mà các nhà hoạch định chính sách phải đối mặt trong việc ngăn chặn một cuộc suy thoái kinh tế nghiêm trọng hơn nữa.