Nghệ sĩ quốc gia Lào Duangmixay Likaya trả lời phỏng vấn. Ảnh: Xuân Tú/PV TTXVN tại Lào
Nghệ sĩ quốc gia Lào, Nhạc sĩ, Nhà văn Douangmixay Likaya, 78 tuổi, từng được gặp Bác Hồ năm 1959 khi đang học phổ thông ở Việt Nam, đã miêu tả về Bác với những lời lẽ thân thương, những tình cảm đặc biệt, trong buổi chia sẻ với phóng viên TTXVN tại Viêng Chăn mới đây.
Mở đầu buổi nói chuyện, Nghệ sĩ Douangmixay Likaya nhấn mạnh rất yêu quý Bác Hồ, cho biết đã đọc gần như tất cả các tác phẩm sách, báo nói về Bác Hồ. Sau khi đọc và hiểu phẩm chất đạo đức của Chủ tịch Hồ Chí Minh, bản thân ông phấn khởi và cảm nhận rõ niềm vui khi được làm một việc gì đó vì dân, vì nước. Là nhạc sĩ, nhà văn, ông tâm nguyện sẽ viết thật nhiều tác phẩm, sáng tác thật nhiều bài hát ngợi ca mối quan hệ Lào - Việt Nam để góp phần gìn giữ và vun đắp mối quan hệ đặc biệt giữa hai nước.
Từng có thời gian học tập tại Việt Nam, Nghệ sĩ Douangmixay Likaya cho biết bản thân ông luôn cố gắng rèn luyện và học tập tư tưởng, đạo đức, phong cách cao đẹp của Chủ tịch Hồ Chí Minh, để có cái nhìn tích cực về cuộc sống. Không chỉ yêu quý Bác Hồ, ông còn yêu quý nhân dân Việt Nam, luôn ghi nhớ có Bác Hồ, có Đảng Cộng sản Việt Nam và có nhân dân Việt Nam đã bao bọc ông và tất cả những lưu học sinh Lào.
Đặc biệt, người nghệ sĩ Lào lưu ý điều mà ông học được ở Bác Hồ là cách nói ngắn gọn và dễ hiểu. Rất nhiều người hỏi ông tại sao các tác phẩm văn học và cả các bài hát, đều ngắn gọn nhưng lại rất dễ hiểu, và ông đã không một chút do dự khi trả lời rằng ông học được ở Chủ tịch Hồ Chí Minh. Chủ tịch Hồ Chí Minh có dạy rằng, viết dài thì không khó, nhưng viết dài thì người đọc khó nhớ. Vì vậy phải viết ngắn gọn, nhưng phải dễ hiểu và dễ nhớ.
Nhạc sĩ Douangmixay Likaya cũng đã sáng tác một số nhạc phẩm về Chủ tịch Hồ Chí Minh, khoảng 6 - 7 tác phẩm, có cả lời viết bằng tiếng Lào, lời H'Mông và lời Việt Nam, trong đó có bản giao hưởng hai chương tựa đề “Hồng Hà - Mekong”. Ông cho biết cảm hứng sáng tác “Hồng Hà - Mekong” bắt nguồn từ câu nói của Bác Hồ: “Thương nhau mấy núi cũng trèo; Mấy sông cũng lội, mấy đèo cũng qua; Việt - Lào hai nước chúng ta; Tình sâu hơn nước Hồng Hà - Cửu Long”. Ông gọi đây là 4 câu thơ vĩ đại, mãi thấm sâu vào cuộc đời cho các thế hệ sau và trích làm đầu đề bản giao hưởng.
Ông cũng đã phổ nhạc cho 4 câu thơ này của Bác Hồ. Chia sẻ về ký ức trong thời kỳ chiến tranh, khi tham gia chiến đấu đánh giặc, ông xúc động nhớ lại rằng khi đó, cấp trên bên Lào đã yêu cầu ông phổ nhạc cho 4 câu thơ này của Chủ tịch Hồ Chí Minh nhưng lần phổ nhạc đầu tiên có lẽ là chưa hay vì khi đó ông chỉ là nhạc sĩ nghiệp dư và mãi đến năm 2007, ông mới phổ nhạc “thành công” 4 câu thơ của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Nhân kỷ niệm 55 năm thực hiện Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh và 79 năm Quốc khánh Việt Nam, nhạc sĩ Douangm- ixay Likaya sẽ phối hợp với Đại sứ quán Việt Nam tại Lào biểu diễn trong đêm 30/8, gồm 2 3 bài hát do ông sáng tác, viết về Bác Hồ.
Với tình cảm sâu nặng về Bác Hồ, nghệ sĩ Douangmixay Likaya cho biết luôn nhắc nhở con cháu, các đồng chí và các bạn Lào, rằng nếu không có Bác Hồ lãnh đạo cách mạng của 3 nước Đông Dương thì sẽ không có được độc lập ngày nay. Ông nhấn mạnh Bác Hồ là tấm gương hết sức mẫu mực và là người cộng sản chân chính mà những người dân ở cả Lào, Việt Nam và trên thế giới đều khâm phục. Kể cả tư bản đế quốc cũng phải công nhận Bác Hồ là một nhân vật vĩ đại, không chỉ là lãnh tụ của Việt Nam mà còn là tấm gương đạo đức sáng ngời để thế giới học tập.
Chia sẻ về những tác phẩm mà ông dàn dựng, chỉ đạo biểu diễn để phục vụ khán giả nhân dịp kỷ niệm 79 năm Quốc khánh Việt Nam, do Đại sứ quán Việt Nam tổ chức tại Lào, Nghệ sĩ Douangmixay Likaya cho biết nội dung chính của chương trình biểu diễn lần này là ca ngợi tình đoàn kết Lào - Việt Nam và tình đoàn kết quốc tế bởi ông nhận thấy trong Di chúc của Bác Hồ có nói về vấn đề đoàn kết là sức mạnh vĩ đại. Ngoài ra, nội dung chương trình biểu diễn lần này cũng thể hiện sự trường tồn của tình đoàn kết đặc biệt, sự thủy chung son sắc giữa hai nước, như lời dạy của Bác Hồ rằng quan hệ Lào - Việt Nam là mối quan hệ mang tính sống còn, không thể tách rời.