Tổng thống Mỹ Joe Biden (trái) và Tổng thống Nga Vladimir Putin (thứ 2, phải) trong cuộc hội đàm mở rộng tại Geneva, Thụy Sĩ, ngày 16/6/2021. Ảnh: AFP/TTXVN
Trong thông cáo nhân kỷ niệm 30 năm Liên Xô trước đây và Mỹ ký kết Hiệp ước cắt giảm vũ khí chiến lược (START I), Bộ Ngoại giao Nga nhấn mạnh nước này luôn nhất quán ủng hộ chính sách tăng cường ổn định chiến lược và an ninh quốc tế thông qua các biện pháp chính trị và ngoại giao, trong đó có việc ký kết các hiệp ước và thỏa thuận liên quan. Theo Bộ Ngoại giao Nga, đối thoại chiến lược có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong bối cảnh đang xuất hiện những hành động có chủ ý nhằm làm suy yếu khuôn khổ kiểm soát vũ khí quốc tế và làm xói mòn các nền tảng của khuôn khổ này.
Bộ Ngoại giao Nga nêu rõ START I - ký ngày 31/7/1991 - đã trở thành hiệp ước quốc tế đầu tiên giới hạn kho vũ khí tấn công chiến lược của hai cường quốc hạt nhân lớn nhất thế giới. Thông cáo khẳng định trong nhiều năm, hiệp ước này đã đóng vai trò chủ chốt trong nỗ lực ổn định quan hệ Nga-Mỹ liên quan đến vấn đề hạt nhân và tên lửa, đảm bảo mức độ minh bạch và khả năng dự báo cần thiết trong các chính sách của hai quốc gia về lĩnh vực hạt nhân chiến lược, giúp tăng cường an ninh trên quy mô khu vực.
Trong giai đoạn 2009-2010, các điều khoản của hiệp ước đã trở thành nền tảng cho một hiệp ước mới giữa Nga và Mỹ về các biện pháp cắt giảm và hạn chế hơn nữa vũ khí tấn công chiến lược (START mới, Nga gọi là START III). Ngày 3/2, Mỹ và Nga đã nhất trí gia hạn 5 năm hiệp ước START III , đến ngày 5/2/2026.
Theo thỏa thuận đạt được giữa tổng thống hai nước trong cuộc gặp tháng 6 vừa qua, ngày 28/7, các quan chức cấp cao Mỹ và Nga đã kết thúc vòng đàm phán trực tiếp về ổn định chiến lược. Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Wendy Sherman và người đồng cấp Nga Sergei Ryabkov dẫn đầu phái đoàn của hai nước tiến hành cuộc gặp tại trụ sở phái bộ ngoại giao Mỹ ở Geneva. Thông báo của Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết hai bên đã thảo luận về môi trường an ninh cũng như các khía cạnh của việc triển khai xây dựng “thỏa thuận mới về kiểm soát vũ khí”. Ngoài ra, hai bên nhất trí tiến hành cuộc đối thoại tiếp theo vào tháng 9 tới sau khi tiến hành các cuộc họp tham vấn không chính thức về chủ đề thảo luận cho các nhóm công tác của hai nước.