Các binh sĩ Hàn Quốc chào đón tàu ngầm năng lượng hạt nhân USS Annapolis của Mỹ đến căn cứ hải quân trên đảo Jeju, Hàn Quốc, tháng 7/2023. Ảnh: Bộ Quốc phòng Hàn Quốc
Theo hãng tin AFP, ngày 14/11, Mỹ và Hàn Quốc đã công bố chi tiết về một thỏa thuận thương mại song phương, bao gồm khoản đầu tư 150 tỷ USD của Hàn Quốc vào ngành đóng tàu Mỹ và thêm 200 tỷ USD dành cho các ngành công nghiệp khác.
Thông báo chung được đưa ra sau cuộc gặp vào tháng 10 giữa Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae Myung và Tổng thống Mỹ Donald Trump, tại đó hai nhà lãnh đạo đã nhất trí về thỏa thuận giảm thuế nhập khẩu của Mỹ đối với các sản phẩm Hàn Quốc từ 25% xuống còn 15%.
"Cuối cùng, các cuộc đàm phán thương mại và an ninh giữa Hàn Quốc và Mỹ, vốn là một trong những biến số lớn nhất ảnh hưởng đến kinh tế và an ninh của chúng ta, đã… kết thúc", Tổng thống Lee phát biểu ngày 14/11.
"Cạnh tranh tốt đòi hỏi những đối tác xuất sắc, và tôi tin rằng quyết định sáng suốt của Tổng thống Trump đã đóng vai trò quan trọng trong việc đạt được thỏa thuận có ý nghĩa", ông ca ngợi.
Thông báo này khép lại hơn ba tháng tranh cãi liên quan đến mức thuế quan của Tổng thống Trump đối với các đối tác thương mại trên toàn cầu. Hàn Quốc đặc biệt lo ngại trước nguy cơ bị áp thuế mạnh lên các mặt hàng xuất khẩu chủ lực như chất bán dẫn và ô tô.
Trong 5 tháng kể từ khi nhậm chức, Tổng thống Lee đã nỗ lực tìm kiếm một thắng lợi ngoại giao sớm bằng cách biến mối đe dọa kinh tế thành cơ hội để củng cố vị thế thương mại và an ninh của đất nước.
Theo thỏa thuận, Hàn Quốc sẽ thiết lập quan hệ đối tác mới với Mỹ trong lĩnh vực đóng tàu, trí tuệ nhân tạo và công nghiệp hạt nhân, nhằm giúp quốc gia đồng minh “tái thiết các ngành công nghiệp quan trọng, giống như Mỹ từng hỗ trợ Hàn Quốc trước đây”.
Một văn bản khác do Nhà Trắng công bố cho biết Mỹ đã chấp thuận cho Hàn Quốc chế tạo tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân. Washington sẽ hợp tác chặt chẽ với Seoul để tìm nguồn cung cấp nhiên liệu, theo tuyên bố của Nhà Trắng.
Thỏa thuận với Washington cho thấy Tổng thống Lee đã đạt những bước tiến đáng kể trong các sáng kiến an ninh và năng lượng, mở đường cho việc chế tạo tàu ngầm hạt nhân và mở rộng năng lực hạt nhân của Hàn Quốc.
Trong cuộc họp báo truyền hình cùng ngày, cố vấn an ninh quốc gia của Tổng thống Hàn Quốc cho biết hai nước đã thảo luận vấn đề tàu ngầm hạt nhân với “tiền đề” rằng các tàu này sẽ được đóng tại Hàn Quốc.
Trước đó, Tổng thống Trump nói rằng các tàu ngầm sẽ được đóng tại một xưởng đóng tàu do Hàn Quốc sở hữu ở Philadelphia.
Các nhà phân tích cho rằng còn quá sớm để đánh giá liệu Hàn Quốc có đạt được thỏa thuận tốt hơn so với châu Âu và Nhật Bản hay không.
Doo Jin-ho, chuyên gia an ninh tại Viện Nghiên cứu An ninh Quốc gia Hàn Quốc, nhận định việc mua tàu ngầm hạt nhân không phải là “bước ngoặt”, nhưng chắc chắn hiệu quả hơn bất kỳ hệ thống vũ khí nào khác trong việc tăng cường khả năng răn đe Triều Tiên.
Kim Dong-yup, cựu sĩ quan Hải quân hiện công tác tại Đại học Kyungnam, cho biết thỏa thuận về năng lượng hạt nhân và an ninh đồng nghĩa với việc Seoul sẽ phải chi trả nhiều hơn cho quốc phòng, nhưng rõ ràng Tổng thống Lee đang đối mặt với “một lựa chọn không thể tránh khỏi”.
Trong tuyên bố chung, Washington nêu rõ nước này “ủng hộ tiến trình dẫn đến việc Hàn Quốc làm giàu uranium dân sự và tái chế nhiên liệu đã qua sử dụng cho mục đích hòa bình”.