Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken (trái) hội kiến Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tại Jerusalem, ngày 19/8/2024. Ảnh: THX/TTXVN
Đề xuất này là một phần của nỗ lực ngoại giao rộng lớn hơn nhằm giải quyết các tranh chấp biên giới giữa hai quốc gia và đảm bảo an ninh trong khu vực.
Tuy nhiên, vấn đề này phức tạp hơn nhiều so với bề ngoài, trong đó những yêu cầu khó khăn từ cả hai phía và hiện diện quân sự của Hezbollah tại biên giới vẫn là điểm nhức nhối trong mọi cuộc thảo luận.
Israel đã nhắc lại yêu cầu chính yếu của mình: Hezbollah phải rút quân khỏi khu vực biên giới ít nhất 10 km. Đây là một điều kiện cốt lõi để Israel có thể xem xét bất kỳ thỏa thuận nào. Nhưng Hezbollah đã từ chối yêu cầu này, tạo ra bế tắc trong các cuộc đàm phán.
Mối quan ngại lớn nhất của Israel là sự hiện diện của Hezbollah tại khu vực biên giới sẽ tiếp tục gây ra các thách thức về an ninh, nhất là sau các cuộc tấn công bằng tên lửa từ Liban vào Kiryat Shmona và Tây Galilee vào cuối tuần qua, với hơn 50 vụ phóng tên lửa được ghi nhận.
Trong một động thái nhằm xoa dịu tình hình, các quan chức Mỹ đã đề xuất một thỏa thuận trao đổi đất đai. Đầu tiên là vấn đề liên quan đến "Điểm B1", một khu vực biên giới phía Tây của "Đường xanh" (khu vực đánh dấu biên giới giữa Liban và Israel) nằm gần địa điểm du lịch Rosh Hanikra của Israel. Đề xuất của Mỹ là công nhận Điểm B1 là một phần của Liban và lực lượng Liên hợp quốc được triển khai tại đây để giám sát và đảm bảo an ninh cho cả hai phía.
Thứ hai, đề xuất này cũng đề cập đến Kibbutz Misgav Am, thuộc Hội đồng Khu vực Thượng Galilee ở miền Bắc Israel. Mỹ gợi ý rằng Israel sẽ trao đổi để lấy một diện tích gấp đôi hiện tại mà nước này đang kiểm soát, nhưng không làm thay đổi đặc điểm của khu định cư trên, đảm bảo các hoạt động và sinh hoạt của cộng đồng địa phương vẫn được duy trì.
Các vấn đề quan trọng khác như trang trại Shebaa, đồi Kfar Shuba và phần phía Bắc của làng Rajar vẫn đang được thảo luận mà chưa đi đến hồi kết. Tình hình căng thẳng gần đây có thể là dấu hiệu của một cuộc leo thang quân sự mới hoặc đơn giản chỉ là một phần trong các hoạt động nhằm vào Hezbollah tại khu vực phía Nam Litani ở Liban.
Ngoài ra, các nguồn tin ngoại giao cho thấy Mỹ đang nỗ ổn định Gaza và các mặt trận khác, đồng thời khẳng định rằng khả năng xảy ra một cuộc chiến tranh lớn là rất thấp. Israel, mặt khác, dường như muốn tận dụng khoảng thời gian còn lại cho đến cuộc bầu cử tổng thống tháng 11 tại Mỹ để làm suy yếu Hezbollah nhiều nhất có thể.
Đề xuất trao đổi đất đai của Mỹ được xem như một nỗ lực nhằm giảm bớt căng thẳng và thiết lập hòa bình giữa Liban và Israel. Tuy nhiên, với các yêu cầu khó khăn từ cả hai phía và sự hiện diện quân sự mạnh mẽ của Hezbollah, việc đạt được một thỏa thuận toàn diện sẽ đòi hỏi nhiều hơn nữa sự cam kết và nhượng bộ từ tất cả các bên liên quan.