Tổng thống Mỹ Joe Biden (phải) và Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tại cuộc gặp ở Nhà Trắng, Washington, DC, ngày 25/7/2024. Ảnh: Getty Images/TTXVN
Theo tờ Jerusalem Post ngày 7/9, cuộc đàm phán nhằm giải cứu con tin giữa Hamas, Israel và Mỹ đã gặp nhiều trở ngại kể từ khi Tổng thống Joe Biden công bố thỏa thuận ba giai đoạn vào ngày 31/ 5. Dưới đây là 5 điểm thường bị hiểu lầm về thỏa thuận này, cung cấp cái nhìn rõ hơn về những phức tạp và tranh cãi xung quanh các cuộc đàm phán nhạy cảm.
Thứ nhất, thỏa thuận có thể hoàn tất sớm không?
Thực tế là thỏa thuận hiện chỉ tập trung vào Giai đoạn 1, với mục tiêu tạo ra một khoảng thời gian tạm dừng giao tranh trong 6 tuần để đổi lấy việc thả từ 18 đến 32 con tin. Cả Hamas và Israel đã đồng ý với khung ban đầu, nhưng các chi tiết cho từng giai đoạn cần được đàm phán riêng lẻ. Hiện tại, các cuộc thảo luận chỉ xoay quanh Giai đoạn 1, và cuộc tranh luận về Giai đoạn 2 vẫn chưa bắt đầu. Điều này có nghĩa là chưa có cơ chế nào được đưa ra để giải cứu những con tin nằm ngoài Giai đoạn 1. Trong số 101 con tin đang bị giam giữ ở Gaza, chỉ có 66 người được cho là còn sống.
Thứ hai, Thủ tướng Netanyahu có phải là trở ngại lớn nhất?
Trong khi một số chỉ trích cho rằng Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đang làm chậm tiến độ bằng cách kiên quyết duy trì sự kiểm soát của Israel đối với Hành lang Philadelphia, thực tế là vấn đề này không phải là điểm bế tắc duy nhất. Hành lang Philadelphia, một vùng đệm giữa Ai Cập và Gaza, đã trở thành tâm điểm chỉ trích, nhưng thực tế là Israel đã đồng ý giảm lực lượng của mình tại đây để thúc đẩy thỏa thuận. Đối với Mỹ, trọng tâm chính của các cuộc đàm phán không phải là Philadelphia và việc rút quân chỉ áp dụng cho các khu vực đông dân cư, nơi Philadelphia không hoàn toàn đáp ứng tiêu chí này. Hamas cũng yêu cầu Israel phải rút khỏi Philadelphia, nhưng đây chỉ là một trong nhiều điểm cần thương lượng.
Thứ ba, các điểm khó hiểu khác trong thỏa thuận là gì?
Các chi tiết liên quan đến việc trao đổi con tin và tù nhân an ninh Palestine là một trong những thách thức lớn nhất đối với việc hoàn tất thỏa thuận. Thỏa thuận dự kiến sẽ trao đổi khoảng 800 tù nhân Palestine, bao gồm cả những đối tượng mà Israel cáo buộc là "khủng bố", để đổi lấy từ 18 đến 32 con tin. Tuy nhiên, vụ 6 con tin thiệt mạng mới đây đã làm gia tăng căng thẳng và đặt ra thách thức mới với thỏa thuận, khiến cuộc đàm phán trở nên phức tạp hơn bao giờ hết.
Thứ tư, Hamas có thực sự đồng ý với thỏa thuận không?
Theo các quan chức Mỹ, Hamas đã đồng ý với đề xuất khung của thỏa thuận, nhưng chưa xác nhận cam kết với các điều khoản cụ thể. Hamas đã thể hiện sự ủng hộ đối với phiên bản ngày 2/7 của thỏa thuận, tuy nhiên, Mỹ chưa đồng ý hoàn toàn với phiên bản đó và các chi tiết về việc trao đổi con tin vẫn đang được đàm phán.
Thứ năm, Mỹ có định đưa ra một thỏa thuận khác không?
Đại sứ Mỹ tại Israel Jack Lew, cho biết Nhà Trắng đang tập trung vào việc hoàn thiện các chi tiết của Giai đoạn 1 của thỏa thuận hiện tại và không có ý định thay đổi hoặc hủy bỏ nó. Việc hủy bỏ thỏa thuận hiện tại có thể đưa tiến trình đàm phán trở lại từ đầu, điều mà Washington muốn tránh. Chính quyền Biden vẫn kiên định với nỗ lực thúc đẩy các bên đạt được sự đồng thuận trong Giai đoạn 1 trước khi tiến tới các giai đoạn tiếp theo.
Tóm lại, thỏa thuận ba giai đoạn giữa Hamas, Israel và Mỹ đang đối mặt với nhiều hiểu lầm và tranh cãi. Sự phức tạp của các cuộc đàm phán và các yêu cầu từ mỗi bên đã làm cho quá trình này trở nên khó khăn. Tuy nhiên, nỗ lực của các nhà đàm phán nhằm giải cứu các con tin vẫn đang tiếp tục, với hy vọng rằng sự hợp tác và cam kết của tất cả các bên sẽ mang lại kết quả tích cực.