Lãnh đạo EU ký thỏa thuận thương mại hậu Brexit với Anh

Theo truyền thông Anh, ngày 30/12, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen và Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel đã ký thỏa thuận lịch sử này với Anh. Lễ ký diễn ra sáng cùng ngày tại trụ sở Hội đồng châu Âu ở Brussels.

Văn bản thỏa thuận nay sẽ được gửi tới London để Thủ tướng Anh Boris Johnson ký. Sau đó, thỏa thuận vẫn cần phải được Nghị viện châu Âu (EP) và Quốc hội Anh phê chuẩn.

Phát biểu sau lễ ký, ông Charles Michel nói: "Hôm nay, chúng tôi đã ký thỏa thuận này sau nhiều tháng đàm phán tập trung. Trong suốt tiến trình ấy, EU đã thể hiện một mức độ đoàn kết chưa từng thấy. Đây là một thỏa thuận công bằng và cân bằng, góp phần bảo vệ trọn vẹn các lợi ích cơ bản của EU, đồng thời tạo sự ổn định và tính dự báo cao cho công dân và các công ty".

Trước đó, Thủ tướng Anh Johnson và Chủ tịch Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen khẳng định thỏa thuận này sẽ quản lý mối quan hệ tương lai giữa London và Brussels. Phát biểu tại buổi họp báo sau khi các nhà đàm phán của Anh và EU đạt được thỏa thuận, bà Ursula von der Leyen gọi thỏa thuận thương mại hậu Brexit giữa EU và Anh là một "thỏa thuận công bằng và cân bằng". Bà von der Leyen bình luận: "Thỏa thuận này sẽ đặt nền tảng vững chắc cho một khởi đầu mới với một người bạn lâu năm. Điều đó có nghĩa là cuối cùng, chúng tôi có thể đặt Brexit lại phía sau và châu Âu sẽ tiếp tục tiến về phía trước".

Ngoại trưởng Đức Heiko Maas ngày 29/12 xác nhận chính phủ các nước EU đã thông qua thỏa thuận thương mại quy định quan hệ giữa EU với Anh giai đoạn hậu Brexit, mở đường để thỏa thuận có thể có hiệu lực sơ bộ từ ngày 1/1/2021.

Trên trang mạng xã hội Twitter, ông Maas viết: "Tôi vui mừng khi tất cả 27 nước EU đã thông qua thỏa thuận. Với việc cùng hợp lực, chúng ta đã thành công trong việc ngăn chặn một sự hỗn loạn trong thời điểm chuyển giao năm mới". Ngoại trưởng Maas cũng cho biết thêm rằng giai đoạn chuyển tiếp kết thúc và Vương quốc Liên hiệp Anh thực tế sắp rời khỏi thị trường nội khối và liên minh thuế quan EU, song đồng thời giữa hai bên sẽ bắt đầu một mối quan hệ đối tác mới và toàn diện.

Ngày 24/12 Anh và EU đã thông báo chính thức đạt được thỏa thuận thương mại hậu Brexit. Thỏa thuận mang tính quyết định này đạt được sau nhiều nỗ lực, khép lại một giai đoạn gần 9 tháng đàm phán (khởi động hồi tháng 3). Kết quả này tạo cơ sở pháp lý để Anh và EU tránh được một cuộc “ly hôn” (Anh rời EU – Brexit) trong hỗn loạn và không có thỏa thuận.

Anh rời EU từ ngày 31/1/2020 nhưng hai bên duy trì mô hình quan hệ cũ trong giai đoạn chuyển tiếp cho tới hết năm 2020 để tiến hành đàm phán về quan hệ tương lai. Thỏa thuận lịch sử mà lãnh đạo hai bên vừa ký nói trên quy định quan hệ kinh tế giữa EU và Anh từ ngày 1/1/2021 khi thỏa thuận có hiệu lực.

Điểm quan trọng nhất của thỏa thuận là giúp tránh thuế quan và đảm bảo cho thương mại song phương vận hành một cách tốt nhất. Thỏa thuận cũng bao gồm lĩnh vực đánh bắt cá và hợp tác trong các lĩnh vực năng lượng, giao thông vận tải, tư pháp, cảnh sát cùng nhiều lĩnh vực khác.

Kể từ ngày 1/1/2021, hàng rào kiểm soát biên giới và hải quan cứng sẽ được dựng lên giữa Anh và EU. Hàng hóa qua lại giữa hai bên sẽ phải đối mặt với việc kiểm tra, kiểm soát và những thủ tục hải quan nhất định.