Theo trang The Guardian (Anh), Tết Nguyên đán 2024 đã đánh dấu sự khởi đầu của năm con Rồng trong lịch hoàng đạo. Rồng là con vật thần thoại duy nhất trong số 12 con giáp và được coi là loài động vật tốt lành nhất. Những người sinh ra trong năm năm con Rồng được cho là có số mệnh rất thành công.
Năm Giáp Thìn 2024 còn mang ý nghĩa quan trọng hơn khi nhiều quốc gia châu Á đang phải đối mặt với tỷ lệ sinh giảm, dẫn đến dân số già đi và những dự đoán về những hậu quả kinh tế thảm khốc. Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long cho biết trong thông điệp năm mới: “Bây giờ là thời điểm thích hợp nhất để các cặp vợ chồng trẻ có thêm một ‘bé rồng nhỏ’ cho gia đình mình”.
Trung Quốc, nơi sinh sống của gần 1/5 dân số thế giới, gần đây đã bước vào giai đoạn suy giảm dân số. Chính phủ đang nỗ lực đưa ra các biện pháp nhằm tăng tỷ lệ sinh bằng các ưu đãi tài chính và các chính sách khuyến khích khác, song hầu như đều không có tác dụng.
Hank, chàng trai trẻ sinh năm Canh Thìn 2000 tại một thị trấn nhỏ thuộc tỉnh Thiểm Tây, miền Trung Bắc Trung Quốc, nhớ lại cảm giác áp lực.
“Tôi là cậu bé Rồng duy nhất. Vì vậy, trong gia đình, bố tôi đặt kỳ vọng rất lớn vào tôi”, Hank nói từ Vương quốc Anh, nơi anh đang du học.
Những năm Thìn trước đây cũng chứng kiến số ca sinh tăng đột biến ở Trung Quốc đại lục, Đài Loan, Hong Kong và Singapore. Một nữ hộ sinh ở Đài Bắc kể lại vào năm Nhâm Thìn 2012, số ca sinh bùng nổ khiến bệnh viện thiếu giường bệnh, buộc nhiều phụ nữ phải sinh con ở hành lang.
Nghiên cứu năm 2020 của các nhà kinh tế, Giáo sư Naci H Mocan và Han Yu đã tìm thấy sự khác biệt rõ ràng về kết quả học tập và thậm chí cả chiều cao ở trẻ em Trung Quốc sinh vào năm con Rồng.
Kết quả nghiên cứu cho thấy năm con Rồng có thể mang lại tỷ lệ sinh tăng đột biến, nhưng ông Mocan nói rằng họ đã lường trước điều đó sẽ dẫn đến kết quả tồi tệ hơn cho trẻ em.
“Với tư cách là các nhà kinh tế, chúng tôi nghĩ rằng năm Rồng sẽ chứng kiến nhiều đứa trẻ ra đời hơn, trường lớp sẽ đông hơn, tỷ lệ học sinh - giáo viên sẽ cao hơn. Điều đó sẽ có tác động tiêu cực đến việc học tập trong thực tế. Sau đó, khi những đứa trẻ này đến thời điểm đi xin việc làm, sẽ có nhiều sự cạnh tranh hơn”, ông Mocan nói.
Tuy nhiên, thay vào đó, Giáo sư Mocan và Yu nhận thấy những học sinh tuổi Rồng có điểm thi đại học và tỷ lệ tốt nghiệp cao hơn ở Trung Quốc. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra cha mẹ của những đứa trẻ tuổi Rồng cũng đầu tư nhiều thời gian và tiền bạc hơn để đảm bảo con cái họ phát huy được tiềm năng.
“Cha mẹ của những đứa trẻ sinh năm Thìn thường có kỳ vọng cao hơn ở con mình, điều này thúc đẩy họ đầu tư nhiều hơn và thúc đẩy chúng nhiều hơn. Những kỳ vọng tự thỏa mãn này đã trở thành một chuẩn mực văn hóa. Không có lý do khoa học hay sinh học nào nói rằng những người tuổi Thìn sẽ thành công hơn, nhưng nó thể hiện sức mạnh của niềm tin văn hóa”, ông Mocan nói.
William Yang, phóng viên nước ngoài người Đài Loan (Trung Quốc), chia sẻ anh cảm thấy áp lực khi sinh năm Thìn, dù gia đình anh không hoàn toàn cho rằng điều này là mê tín.
“Nhiều người nghĩ rằng sinh năm Rồng sẽ rất may mắn. Tôi sẽ có một cuộc sống êm đẹp và có một tương lai tuyệt vời phía trước. Điều đó đã ảnh hưởng đến cách tôi quyết định theo đuổi một số điều trong cuộc sống. Bởi vì tôi là một chú rồng, nên tôi nên đi khám phá, thử những điều lớn lao, đón nhận những thử thách lớn hơn”, anh nói.
Lu Yuan, nhà tư vấn giáo dục ở Hàng Châu, đang mang thai đứa con thứ hai, đứa bé sẽ chào đời vào những ngày đầu năm Giáp Thìn. Lu cho biết cô quyết định sinh con năm nay vì con lớn của cô đã 4 tuổi, nên gánh nặng nuôi dạy con cái đã trở nên nhẹ nhàng hơn. Cô cảm thấy giờ là lúc để chào đón một đứa con nữa.
“Đó là lý do chính. Tôi hoàn toàn không xem xét đến ảnh hưởng của lịch hoàng đạo Trung Quốc”, cô nói.
Cô cũng tin rằng những đứa trẻ sinh năm Thìn tốt lành sẽ ít ảnh hưởng đến số lượng người chọn không sinh con ngày càng tăng.
Cho đến nay, bằng chứng cho thấy số ca sinh sẽ bùng nổ trong năm 2024 vẫn chỉ là giả thuyết. Nhưng nhiều người vẫn hy vọng rằng niềm tin về lịch hoàng đạo vẫn đủ mạnh để thúc đẩy điều đó.
Ông Zhai Zhenwu, Giáo sư tại Đại học Nhân dân Trung Quốc, dự đoán tỷ lệ sinh sẽ tăng đột biến.
Giáo sư Mocan cũng kỳ vọng sẽ có thêm một triệu trẻ sơ sinh được sinh ra ở Trung Quốc vào năm 2024.
Các cuộc thảo luận trên mạng xã hội ở Trung Quốc cũng ghi nhận sự gia tăng rõ rệt về số lượng phụ nữ đang mang thai. Truyền thông nước này đưa tin doanh số bán các sản phẩm liên quan đến thai kỳ đã tăng lên, bắt đầu từ cuối năm ngoái.
Tại Đài Loan (Trung Quốc), Trung tâm Chăm sóc Điều dưỡng Sau sinh Eugene cho biết số lượt đặt lịch sinh và khám sức khỏe hàng tháng cao hơn những năm trước. Tuy nhiên, nguyên nhân khiến nhiều cặp vợ chồng trì hoãn sinh con – như chi phí sinh hoạt cao, tiền lương và triển vọng nghề nghiệp trì trệ, những kỳ vọng cố hữu về giới tính – vẫn còn là vấn đề rất nan giải.
“Có con vào năm Thìn có khiến việc nuôi dạy chúng ít tốn kém hơn không?”, một người bình luận trên Weibo trong tuần này.
“Dự đoán rằng năm tới các chuyên gia sẽ nói con rắn là một con Rồng nhỏ, cũng rất tốt lành”, một người khác bình luận.
Còn đối với Hank, anh cho rằng thế hệ trẻ sẽ không bị ảnh hưởng nhiều bởi các niềm tin truyền thống.
“Những người trẻ xung quanh tôi đang phải chịu áp lực rất lớn. Có thể chúng tôi không chết đói, nhưng không gian để chúng tôi làm bất cứ điều gì thì khá là hạn hẹp”, anh chia sẻ.