Người dân mua sắm tại một chợ ở Ontario, Canada ngày 21/3/2023. Ảnh: THX/TTXVN
Mặc dù các biện pháp thuế quan gia tăng trong vài tháng qua khiến nền kinh tế Canada xuất hiện dấu hiệu suy yếu, song theo giới phân tích, nguy cơ sụp đổ là không rõ rệt. Chuyên gia Marc Ercolao của Ngân hàng TD cho biết ông khá bất ngờ khi kinh tế Canada vẫn trụ vững trước những gián đoạn từ đối tác thương mại lớn nhất. Ông nhấn mạnh, nhiều dự báo trước đây đều cho rằng tăng trưởng sẽ yếu hơn, nhưng thực tế lại khác. Dù chưa thể xác định đầy đủ tác động của thuế quan, nhưng ông cho biết các ngành dịch vụ vẫn ổn định, trong khi sản xuất và vận tải chịu ảnh hưởng rõ rệt.
Chính phủ liên bang đã công bố nhiều chương trình hỗ trợ người lao động bị tác động bởi thuế quan, đồng thời đẩy mạnh chi tiêu cho quốc phòng và hạ tầng. Theo Thống đốc Macklem, niềm tin của doanh nghiệp và người tiêu dùng dù còn thấp nhưng đã cải thiện. Trong khi một số ngành chịu tác động của thương mại chứng kiến tỷ lệ thất nghiệp tăng gần 7%, nhiều nhà tuyển dụng khác vẫn tiếp tục tuyển dụng. Ông cho biết tiêu dùng vẫn tăng trưởng, dù khiêm tốn, và dự báo xu hướng này sẽ tiếp diễn trong quý III và IV/2025.
Tuần trước, BoC giữ nguyên lãi suất ở mức 2,75% lần thứ ba liên tiếp. Theo chuyên gia Ercolao, nếu BoC thực sự lo ngại về tác động từ thuế quan Mỹ, họ đã có thể hạ lãi suất.
Số liệu GDP gần đây khiến Ngân hàng Montreal (BMO) nâng triển vọng quý III/2025, cho rằng Canada có thể tránh được suy thoái kỹ thuật trong năm nay. Trưởng nhóm kinh tế Doug Porter nhận định việc Ottawa cắt giảm thuế cá nhân cùng nhu cầu du lịch nội địa mạnh mẽ sẽ hỗ trợ tăng trưởng, đồng thời cải thiện niềm tin vào tăng trưởng kinh tế.
Về mức thuế quan mới, ông Porter cho rằng tác động thực tế của mức thuế 35% do Mỹ áp đặt có thể thấp hơn nhiều, nhờ hàng xuất khẩu Canada tuân thủ Hiệp định thương mại Mỹ-Mexico-Canada (USMCA) được miễn trừ. Theo BMO, mức thuế thực tế chỉ khoảng 7%, tăng chưa đến 1 điểm phần trăm so với trước ngày 1/8. Tuy nhiên, ông cảnh báo mức thuế này có thể trở thành rào cản nếu USMCA không được gia hạn sau năm 2026.
BoC cũng đưa ra kịch bản leo thang, trong đó Mỹ loại bỏ miễn trừ USMCA đối với Canada. Trong trường hợp này, Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) thực tế có thể giảm thêm 1,25% vào năm 2027. Theo ông Porter, đây là kịch bản nghiêm trọng nhưng chưa đến mức thảm họa.
Chuyên gia Ercolao nhận định rằng sự lo ngại ban đầu chủ yếu do tốc độ áp thuế nhập khẩu. Tuy nhiên, việc Mỹ áp dụng các biện pháp thuế quan không liên tục đã tạo cơ hội để doanh nghiệp Canada thích nghi. Ông cho rằng nếu những mức thuế được áp dụng toàn bộ ngay từ đầu nhiệm kỳ của Tổng thống Mỹ Donald Trump thì nền kinh tế có thể đã rơi vào suy thoái sâu. Tuy nhiên, hiện nay Canada đã có thời gian để giảm thiểu một phần các tác động tiêu cực từ chính sách thuế quan của Mỹ.