Người dân Ukraine sơ tán khỏi thành phố Irpin, Tây Bắc Kiev ngày 5/3/2022. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN
Một khảo sát do viện phân tích đa quốc gia Gallup (trụ sở tại Mỹ) công bố ngày 19/11 cho thấy, 52% người dân Ukraine mong muốn đất nước đàm phán để kết thúc chiến tranh “càng sớm càng tốt”, phản ánh sự chuyển biến trong quan điểm về hòa đàm trong bối cảnh cuộc xung đột bước vào ngày thứ 1.000.
Khảo sát được thực hiện khi Ukraine chuẩn bị đối mặt với mùa đông khắc nghiệt, trong bối cảnh Nga tăng cường tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng. Tuy nhiên, cuộc khảo sát này không bao gồm khoảng 10-12% dân số đang sống tại các khu vực do Nga kiểm soát.
Kết quả khảo sát cho thấy, chỉ 38% người tham gia cho rằng Ukraine nên tiếp tục chiến đấu đến khi giành chiến thắng, giảm mạnh so với tỷ lệ 73% vào năm 2022 và 63% vào năm 2023. Đây là sự sụt giảm tới 25 điểm phần trăm trong một năm, phản ánh sự thay đổi đáng kể trong tâm lý người dân Ukraine.
Một cuộc khảo sát khác của Viện Xã hội học Quốc tế Kiev (KIIS) công bố ngày 4/11 lại cho kết quả trái ngược, khi có tới 63% người Ukraine sẵn sàng chịu đựng chiến tranh dài lâu nếu cần thiết.
Trong số những người ủng hộ hòa đàm ngay lập tức, 52% đồng ý chấp nhận nhượng bộ lãnh thổ như một phần của thỏa thuận hòa bình, trong khi 38% phản đối. Tuy nhiên, khảo sát không đề cập chi tiết về những nhượng bộ này.
Sự chuyển biến này có thể được thúc đẩy bởi tuyên bố của Tổng thống Mỹ đắc cử Donald Trump, người cam kết sẽ kết thúc xung đột giữa Nga và Ukraine “trong vòng 24 giờ.” Trước đó ngày 13/11, ông Mike Waltz, người được đề cử vị trí Cố vấn An ninh quốc gia của ông Trump, cho biết chính quyền mới muốn đưa Nga và Ukraine đến bàn đàm phán.
Quan điểm của người dân Ukraine dường như phản ánh những phát biểu gần đây của các quan chức nước này. Hồi tháng 5 vừa qua, ông Oleksandr Lytvynenko, Thư ký Hội đồng An ninh và Quốc phòng Ukraine cho rằng Ukraine hiểu rõ chiến tranh sẽ kết thúc bằng đàm phán.
Tổng thống Volodymyr Zelensky gần đây cũng nhấn mạnh rằng Ukraine cần làm mọi cách để kết thúc chiến tranh bằng con đường ngoại giao vào năm 2025, đồng thời nói rằng một chính quyền tổng thống Trump có thể giúp đẩy nhanh tiến trình này.
Trong cuộc khảo sát, dữ liệu cho thấy mong muốn đàm phán hòa bình ngay lập tức đặc biệt phổ biến tại các khu vực tiền tuyến phía Đông Ukraine. Chỉ 27% người dân tại Zaporizhzhia, Kherson, Dnipropetrovsk và Kharkiv tin rằng Kiev nên tiếp tục chiến đấu đến khi giành chiến thắng, giảm mạnh so với 63% năm 2022.
Mặc dù Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump cam kết sẽ giải quyết nhanh chóng chiến tranh, 70% người tham gia khảo sát tin tưởng các quốc gia Liên minh châu Âu (EU) đóng vai trò quan trọng trong tiến trình hòa bình, trong khi chỉ 49% ủng hộ Mỹ dưới thời ông Trump tham gia vào tiến trình này. Trong khi đó, 63% ủng hộ Vương quốc Anh đảm nhiệm vai trò quan trọng trong hòa đàm.
Khảo sát của Gallup được thực hiện với khoảng 1.000 người trưởng thành tại Ukraine, với sai số 3 điểm phần trăm trong 95% trường hợp.