Tổng Giám đốc IAEA Yukiya Amano. Ảnh: THX/TTXVN |
Phát biểu trong một cuộc hội thảo tại Rome (Italy), ông Amano tuyên bố: "Các cam kết liên quan đến hạt nhân của Iran theo JPCOA đã được tuân thủ". Ông Amano đưa ra tuyên bố trên ngay sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump cho rằng Tehran không tuân thủ "tinh thần" của thỏa thuận.
Một báo cáo của IAEA công bố hồi tháng trước cũng khẳng định Iran tuân thủ thỏa thuận trên, theo đó Tehran đóng băng một số hoạt động hạt nhân của mình. Theo báo cáo này, kho dự trữ urani được làm giàu ở cấp độ thấp của Iran - loại được dùng vào mục đích dân sự nhưng cũng có thể dùng làm vũ khí nếu được làm giàu ở cấp độ cao hơn - hiện không vượt qua giới hạn đã thỏa thuận là 300 kg. Báo cáo cũng cho biết thêm rằng Iran "không có ý định xây dựng lò phản ứng hạt nhân Arak- vốn có thể chế tạo plutoni làm giàu đến cấp độ vũ khí - và đã không làm giàu urani trên mức cho phép".
Về phần mình, Đại diện cấp cao về đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU) Federica Mogherini cho biết sự tuân thủ thỏa thuận của phía Iran đã được xác nhận trong ít nhất 8 lần riêng rẽ. Phát biểu tại cuộc họp trên qua truyền hình, bà Mogherini nhấn mạnh: "Đã đến lúc đầu tư vào việc hợp tác quốc tế và mở những kênh mới, thay vì hủy hoại những thứ đã có". Bà cũng nói thêm rằng trước mối đe dọa hạt nhân từ Triều Tiên, không nên "mở một mặt trận mới".
Theo JCPOA, Tehran phải ngừng chương trình phát triển hạt nhân để đổi lại các nước phương Tây dỡ bỏ cấm vận.
Tuy nhiên, sau khi lên nắm quyền vào tháng 1/2017, tức một năm sau khi JCPOA có hiệu lực, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho rằng "đây là thỏa thuận tồi tệ nhất từng thấy" và tìm lý do để đơn phương rút hoặc hủy bỏ thỏa thuận. Cứ sau 90 ngày, Quốc hội Mỹ yêu cầu Tổng thống xác nhận về việc tuân thủ thỏa thuận của Iran. Lần xác nhận tiếp theo sẽ là ngày 15/10 tới. Tuy nhiên, ông Trump đã nêu rõ rằng ông không muốn xác nhận việc Iran tuân thủ hạt nhân lịch sử, bất chấp khuyến nghị từ một số cố vấn thân cận nhất. Theo luật pháp Mỹ, nếu Tổng thống không xác nhận, Quốc hội sẽ có 60 ngày để quyết định có áp đặt lại các lệnh trừng phạt trước đây đã dỡ bỏ theo thỏa thuận trên hay không.