Máy bay chuẩn bị hạ cánh xuống sân bay Gatwick, London. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo tờ Politico ngày 3/7, cuộc đình công của kiểm soát viên không lưu Pháp, dự kiến diễn ra trong hai ngày 4-5/7, được dự báo sẽ gây ra hiệu ứng dây chuyền, làm gián đoạn mạng lưới bay trên toàn châu Âu. Ông Frederic Deleau, Phó Chủ tịch Liên đoàn Kiểm soát không lưu quốc tế, cho biết mỗi khi xảy ra sự cố, lưu lượng máy bay thường bị ùn tắc quanh sân bay, máy bay buộc phải giảm tốc độ trên đường bay, khiến toàn bộ hệ thống bị quá tải và kéo dài tình trạng chậm chuyến.
Hệ thống quá tải, thiếu nhân lực nghiêm trọng
Nhiều chuyên gia nhận định hệ thống kiểm soát không lưu của châu Âu hiện đang quá phân mảnh, thiếu nhân sự và rất dễ bị ảnh hưởng bởi những biến động bất ngờ. Đại diện Hiệp hội lái máy bay châu Âu (ECA), cảnh báo: “Mỗi mùa hè sau Covid đều tệ hơn mùa trước” do không phận, đường băng và hạ tầng sân bay đều đang vận hành gần mức giới hạn.
Ủy viên Giao thông EU Apostolos Tzitzikostas cũng từng thừa nhận mạng lưới hàng không châu Âu đã trải qua tình trạng chậm chuyến nghiêm trọng nhất trong 25 năm qua. Dự kiến mùa cao điểm năm nay, số chuyến bay mỗi ngày có thể lên tới 38.000, tăng khoảng 3.000 chuyến so với năm ngoái.
Tuy nhiên, việc bổ sung thêm kiểm soát viên không lưu không thể giải quyết trong thời gian ngắn, do cần ít nhất ba năm đào tạo và cấp chứng chỉ hành nghề - vốn chỉ có giá trị ở từng vùng không phận cụ thể. Đây được coi là điểm nghẽn lớn nhất khiến tình trạng thiếu hụt nhân sự chưa có lối ra.
Các hãng bay kêu gọi cải thiện năng lực kiểm soát không lưu
Trước áp lực gia tăng về chậm chuyến, một số hãng hàng không - trong đó có Ryanair - đã kêu gọi các cơ quan quản lý không lưu sớm có giải pháp để giảm tình trạng ùn tắc. Ryanair cũng công bố thống kê cho thấy Pháp, Tây Ban Nha, Đức, Bồ Đào Nha và Anh nằm trong nhóm quốc gia bị chậm chuyến nhiều nhất. Riêng Pháp được Ryanair cho biết có liên quan tới hơn 26.000 chuyến bay bị chậm của hãng trong nửa đầu năm, ảnh hưởng gần 5 triệu hành khách.
Phía Bộ Giao thông Pháp phản hồi rằng, kiểm soát không lưu chỉ là một trong những nguyên nhân dẫn đến chậm chuyến, bên cạnh các yếu tố phát sinh từ hoạt động vận hành của các hãng hàng không. Bộ này cũng cho biết, tỷ lệ đúng giờ của Ryanair hiện đạt khoảng 69%, thấp hơn so với một số hãng khác trong khu vực.
Áp lực chưa có dấu hiệu hạ nhiệt
Theo Eurocontrol - cơ quan điều phối không lưu của châu Âu - tình hình hiện tại đã ở mức bão hòa, đặc biệt khi căng thẳng tại Ukraine và khủng hoảng Trung Đông vẫn tiếp diễn, làm gia tăng áp lực điều phối luồng bay. Một số khu vực Nam và Trung Âu đang phải xử lý lượng chuyến bay cao hơn 30 - 40% so với trước đại dịch.
Ông Deleau cảnh báo tình trạng quá tải và căng thẳng kéo dài đối với kiểm soát viên không lư,u và phi công có thể tiếp diễn đến hết mùa cao điểm, dự kiến vào tháng 10 tới. “An toàn luôn là ưu tiên hàng đầu của ngành hàng không, nhưng áp lực và mệt mỏi kéo dài có nguy cơ ảnh hưởng đến chất lượng kiểm soát không lưu” ông nhấn mạnh.