Các nghị sĩ Dân chủ ở Hạ viện đã trình một nghị quyết luận tội Tổng thống Mỹ Donald Trump, theo đó cáo buộc ông “kích động nổi loạn”, khiến người biểu tình xông vào tấn công Quốc hội.
Như vậy, ông Trump sẽ trở thành tổng thống đầu tiên trong lịch sử Mỹ bị Quốc hội luận tội tới 2 lần trong một nhiệm kỳ.
Theo bản sao của nghị quyết mà CNN có trong tay, nghị quyết có một điều luận tội duy nhất, được trình khi Hạ viện họp sáng 11/1 (giờ Mỹ). Theo kế hoạch, Hạ viện sẽ thảo luận và bỏ phiếu về nghị quyết ngay trong tuần này.
Nghị quyết chỉ ra rằng Tổng thống Trump liên tục nhắc đi nhắc lại các cáo buộc sai, rằng ông đã thắng trong bầu cử. Nghị quyết cũng nhắc tới bài phát biểu của ông với đám đông ngày 6/1, trước khi những người bạo loạn xâm phạm tòa nhà Quốc hội.
Nghị quyết đề cập cả việc ông Trump gọi điện cho Thư ký tiểu bang Georgia, thúc giục ông này “tìm” đủ phiếu để ông thắng cử ở Georgia. Nghị quyết có đoạn nêu rõ: “Với tất cả những điều này, Tổng thống Trump gây nguy hại nghiêm trọng cho an ninh nước Mỹ và các cơ quan chính phủ. Ông đã đe dọa sự toàn vẹn của hệ thống dân chủ, can thiệp quá trình chuyển giao quyền lực an toàn…”
Theo Washington Post, ngay trước khi người biểu tình tấn công tòa nhà Quốc hội Mỹ vào chiều tối 6/1 (theo giờ địa phương), Tổng thống Trump đã có một bài phát biểu, trong đó ông tiếp tục cáo buộc về tình trạng gian lận bầu cử, đồng thời hối thúc những người ủng hộ “chiến đấu tới chết”.
Nhà lãnh đạo Mỹ thậm chí còn hướng dẫn đám đông biểu tình “tràn xuống Đại lộ Pennsylvania” và tiến về Đồi Capitol để “truyền cho những người Cộng hòa, những người yếu đuối sự dũng cảm cần thiết để đưa quốc gia của chúng ta trở lại”.
Trong thời gian vụ tấn công diễn ra, Tổng thống Trump cũng đăng tải nhiều dòng trạng thái trên trang mạng cá nhân Twitter, lúc đầu kêu gọi Phó Tổng thống Mike Pence đảo ngược kết quả bầu cử. Tuy nhiên, sau đó, ông Trump đã viết những dòng trạng ủng hộ ôn hòa, song vẫn tái khẳng định tình trạng gian lận phiếu bầu.
Trước đó, thăm dò dư luận mới nhất do Ipos tiến hành cho thấy, 8/10 cử tri Cộng hòa được khảo sát phản đối phế truất Tổng thống Donald Trump vì lý do kích động người biểu tình tấn công trụ sở Quốc hội Mỹ.
Kết quả này cho thấy tầm ảnh hưởng của ông Trump với đảng Cộng hòa và giúp giải thích tại sao lãnh đạo đảng Cộng hòa do dự trước các đề xuất đòi luận tội tổng thống hay kích hoạt Tu chính án số 25. Khảo sát cũng cho thấy, tuyệt đại đa số người được hỏi ý kiến đều phản đối hành vi bao vây, đột nhập Điện Capitol của người biểu tình.
Chris Jackson, Phó Chủ tịch cấp cao của Ipsos Public Affairs, đánh giá biến cố biểu tình bạo loạn đã hủy hoại vị thế của số muốn tiếp tục tranh đấu phản đối kết quả. Nhưng sự việc này cũng không làm thay đổi cơ bản dòng chảy chính trị đang diễn ra tại Mỹ, mà ở đó người Cộng hòa tin rằng ông Trump nên tại vị, còn người theo đảng Dân chủ thì không.
Thăm dò cho thấy, chỉ có 6% người Mỹ ủng hộ hành động của người biểu tình muốn ép buộc Quốc hội ngừng xác nhận chiến thắng về phiếu đại cử tri đối với ông Joe Biden. Nhưng 6/10 người theo phe Cộng hòa tuyên bố nếu nhà lãnh đạo được bầu ra không bảo vệ đất nước, thì người dân cần phải tự đứng lên hành động.
Ngày 7/1, Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi đã yêu cầu phế truất Tổng thống Donald Trump, cáo buộc ông có liên quan đến cuộc bạo loạn ở Đồi Capitol cũng như những hành động xâm nhập trụ sở Hạ viện một ngày trước đó.
Bà Pelosi đã yêu cầu Phó Tổng thống Pence vận dụng Tu chính án số 25, vốn cho phép ông và Nội các đề nghị tước bỏ quyền lực của tổng thống. Bà nêu rõ nếu ông Pence không thực hiện bước đi trên, bà và các thành viên khác trong Quốc hội sẵn sàng thúc đẩy luận tội Tổng thống Trump lần thứ 2 trong nhiệm kỳ.