Tờ Financial Times (Anh) mới đây đưa tin, EU dự kiến sẽ nhập khẩu khối lượng khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) kỷ lục từ Nga trong năm nay, mặc dù mục tiêu của khối là loại bỏ nhiên liệu hóa thạch của Nga vào năm 2027.
Theo phân tích dữ liệu ngành của Global Witness, một tổ chức phi chính phủ, trong 7 tháng đầu năm nay, Bỉ và Tây Ban Nha là những nước mua LNG lớn thứ hai và thứ ba của Nga, sau Trung Quốc.
Nhìn chung, nhập khẩu LNG của EU đã tăng 40% từ tháng 1 đến tháng 7 năm nay so với cùng kỳ năm 2021. Bước tăng vọt này xuất phát từ mức ban đầu thấp vì EU không nhập khẩu một lượng LNG đáng kể trước khi xung đột ở Ukraine nổ ra do họ phụ thuộc vào khí đốt từ Nga.
Phân tích của Global Witness dựa trên dữ liệu từ công ty phân tích ngành Kpler, cho thấy EU đang nhập khẩu LNG của Nga nhiều hơn khoảng 1,7% so với thời điểm nhập khẩu đạt mức cao kỷ lục vào năm ngoái.
Theo Global Witness, chi phí LNG nhập khẩu từ tháng 1 đến tháng 7 năm nay theo giá thị trường giao ngay lên tới gần 5,3 tỷ euro. Jonathan Noronha-Gant, nhà vận động nhiên liệu hóa thạch cấp cao tại Global Witness, nói: “Thật sốc khi các quốc gia ở EU đã nỗ lực hết sức để loại bỏ khí đốt hóa thạch của Nga qua đường ống và thay thế nó bằng LNG của Moskva”.
Hầu hết lượng LNG của Nga đến từ liên doanh Yamal LNG, do công ty Novatek của Nga sở hữu phần lớn. Cùng với việc mang lại hàng tỷ euro doanh thu cho Nga vào thời điểm EU tiếp tục thắt chặt chế độ trừng phạt đối với Moskva, mức nhập khẩu trên khiến EU có thể đối mặt với bất kỳ quyết định đột ngột nào của Điện Kremlin về việc cắt giảm nguồn cung như đã làm đối với dòng khí đốt vận chuyển qua đường ống năm ngoái.
Alex Froley, nhà phân tích LNG cấp cao tại công ty tư vấn ICIS, nhận định: “Những người mua dài hạn ở châu Âu cho biết họ sẽ tiếp tục nhận khối lượng theo hợp đồng trừ khi bị các chính trị gia cấm”, lưu ý thêm rằng lệnh cấm nhập khẩu của EU sẽ gây ra một số gián đoạn trong hoạt động vận chuyển vì mô hình thương mại toàn cầu sẽ cần được sắp xếp lại.
Trong các nước EU, Bỉ nhập khẩu khối lượng lớn LNG của Nga, vì cảng Zeebrugge của nước này là một trong số ít điểm trung chuyển LNG của châu Âu từ các tàu chở dầu hạng nặng (có khả năng phá băng) được sử dụng ở Bắc Cực đến các tàu chở hàng thông thường. Các nhà phân tích cho biết, công ty Natology của Tây Ban Nha và Total của Pháp cũng đang tiếp tục có các hợp đồng mua số lượng lớn LNG của Nga.
Trong khi đó, một số nhà hoạch định chính sách EU đã kêu gọi các công ty châu Âu không mua LNG của Nga. Bộ trưởng năng lượng Tây Ban Nha Teresa Ribera từng cho rằng LNG (của Nga) nên bị trừng phạt, đồng thời nói thêm rằng tình hình trên là "vô lý". Về phần mình, Ủy viên năng lượng EU Kadri Simson nói rằng khối “có thể và nên loại bỏ hoàn toàn khí đốt của Nga càng sớm càng tốt, đồng thời vẫn lưu ý đến an ninh nguồn cung của châu Âu”.
EU đã đặt ra mục tiêu tổng thể nhằm loại bỏ nhiên liệu hóa thạch của Nga vào năm 2027, nhưng các quan chức cảnh báo rằng lệnh cấm hoàn toàn nhập khẩu LNG có nguy cơ gây ra một cuộc khủng hoảng năng lượng giống như năm ngoái khi giá khí đốt của EU đạt mức cao kỷ lục hơn 300 euro/megawatt giờ.
Một quan chức EU cho biết, mặc dù các kho chứa khí đốt ở châu Âu đã đầy hơn 90% trước mùa đông năm nay nhưng vẫn có “rất nhiều lo lắng” nếu nguồn cung tiếp tục bị cắt giảm.
Dữ liệu của Kpler cho thấy LNG của Nga chiếm 21,6 triệu, tương đương 16%, trong tổng số 133,5 triệu mét khối LNG nhập khẩu của EU (tương đương 82 tỷ m3 khí đốt tự nhiên) từ tháng 1 đến tháng 7 năm nay, khiến Nga trở thành nhà cung cấp LNG lớn thứ hai của EU, sau Mỹ.