Vụ rò rỉ tại đường ống dẫn khí Nord Stream dưới biển Baltic ngày 27/9/2022. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo tạp chí Der Spiegel, Đức đã nhận được nhiều cảnh báo từ các cơ quan tình báo phương Tây, bao gồm cả Cơ quan tình báo trung ương Mỹ (CIA), về một kế hoạch phá hoại đường ống dẫn khí đốt Nord Stream do Ukraine thực hiện, từ ba tháng trước khi sự cố xảy ra. Tuy nhiên, Berlin đã phớt lờ cảnh báo này và không có động thái kịp thời.
Từ tháng 6/2022, một điệp viên Thụy Điển đã báo cáo với các cơ quan tình báo phương Tây rằng một chiến dịch phá hoại đang được chuẩn bị. Cơ quan Tình báo Liên bang Đức (BND) cũng nhận được các tin nhắn mã hóa từ đồng nghiệp nước ngoài, bao gồm CIA và cơ quan tình báo Hà Lan, với các chi tiết cụ thể về kế hoạch này.
Theo Der Spiegel, ít nhất sáu đặc công Ukraine, sử dụng giấy tờ giả, dự định thuê một con tàu, lặn xuống đáy biển Baltic với thiết bị chuyên dụng để phá hủy đường ống. Kế hoạch được cho là đã được thông qua bởi Tướng Valery Zaluzhny, khi đó là Tổng Tư lệnh quân đội Ukraine.
Chiến dịch này được lên lịch trùng với cuộc tập trận hải quân NATO BALTOPS tại biển Baltic từ ngày 5-17/6/2022. Tuy nhiên, BND chỉ chuyển thông tin cho Văn phòng Thủ tướng Olaf Scholz sau khi các cuộc tập trận đã kết thúc. Chính phủ Đức cho rằng cảnh báo là không liên quan vì không có sự cố nào xảy ra trong thời gian đó.
Dù đã nhận được cảnh báo, các cơ quan an ninh của Đức, bao gồm cảnh sát liên bang, hải quân và các đơn vị chống khủng bố, không được thông báo hay có bất kỳ biện pháp nào để ngăn chặn một cuộc tấn công trong tương lai.
Sau khi đường ống Nord Stream bị phá hủy vào cuối tháng 9/2022, Berlin đã mở một cuộc điều tra hình sự. Tuy nhiên, cho đến nay, các nhà chức trách Đức chưa cung cấp thông tin chính thức nào về vụ việc. Vào tháng 8 vừa qua, truyền thông Đức đưa tin rằng một lệnh bắt giữ đầu tiên đã được phát hành cho một công dân Ukraine tên “Vladimir Z.,” người được cho là đã tham gia vào chiến dịch.
Sự im lặng kéo dài của chính phủ Đức đã vấp phải chỉ trích từ phe đối lập. Bà Sahra Wagenknecht, lãnh đạo đảng Liên minh Sahra Wagenknecht (BSW), đã đặt câu hỏi về sự im lặng của chính phủ Berlin hai năm sau sự cố. Bà yêu cầu mở một cuộc điều tra độc lập tại quốc hội.
Nga cũng bác bỏ các báo cáo liên quan đến một nhóm nhỏ người Ukraine, cho rằng giả thuyết này không đáng tin. Gần đây, truyền thông Đan Mạch tiết lộ rằng các tàu chiến của Hải quân Mỹ đã hoạt động gần khu vực đường ống Nord Stream ngay trước vụ nổ.
Tại Đức, sự hoài nghi về kịch bản "nhóm nhỏ người Ukraine" vẫn tiếp tục. Chuyên gia lặn nổi tiếng của Đức, Tiến sĩ Sven Thomas, cho rằng cần các thiết bị quân sự hiện đại, như mìn đáy biển có sức công phá tương đương 1.260 kg thuốc nổ TNT, để gây ra các vụ nổ lớn như vậy. Ông cũng nhận định việc cài đặt các thiết bị này cần một con tàu lớn, không phải chiếc du thuyền như thông tin đã đưa.
Sự thiếu sót trong phản ứng của Đức trước các cảnh báo có thể dẫn đến những hệ lụy nghiêm trọng không chỉ về mặt an ninh mà còn về mối quan hệ với các đồng minh. Các câu hỏi xoay quanh vai trò của các quốc gia khác, đặc biệt là Mỹ, trong sự cố này tiếp tục gây tranh cãi và cần được làm rõ qua các cuộc điều tra sâu hơn.