Trong nửa tháng qua, người dân Palestine ở Bờ Tây đã chứng kiến cảnh máy ủi đất của quân đội Israel phá hủy từng mét một trên đường phố và ngõ hẻm của họ. Người dân ở Tulkarm và Jenin, hai thị trấn Bờ Tây là tâm điểm các cuộc tấn công quân sự mới nhất của Israel, cho biết họ chưa bao giờ chứng kiến mức độ tàn phá lớn như vậy.
Qua phân tích hình ảnh trực quan, tờ Thời báo New York đã xác nhận các tường thuật của người dân về thiệt hại do đợt tấn công mới nhất của Israel gây ra. Nhiều video quay tại Tulkarm và Jenin cho thấy xe ủi phá hủy cơ sở hạ tầng và doanh nghiệp, trong khi binh lính Israel cản trở lực lượng ứng phó khẩn cấp tại địa phương.
“Chúng tôi đã chứng kiến xe ủi của họ xé nát đường phố, phá hủy các doanh nghiệp, hiệu thuốc, trường học. Họ thậm chí còn ủi sập sân bóng đá của thị trấn và một cái cây giữa đường”, Kamal Abu al-Rub, thống đốc Jenin, một tỉnh ở phía Bắc Bờ Tây, cho biết. “Mục đích của tất cả những điều này là gì?”, ông đặt câu hỏi.
Vào cuối tháng 8, quân đội Israel đã tiến hành một trong những cuộc đột kích rộng khắp và đẫm máu nhất ở Bờ Tây trong nhiều năm, một bước leo thang so với các cuộc đột kích vào ban đêm đã trở thành thông lệ kể từ ngày 7/10 năm ngoái.
Israel mô tả các hoạt động này là nỗ lực chống khủng bố, nhằm mục đích tiêu diệt Hamas và các chiến binh vũ trang khác. Họ tuyên bố đã tìm thấy kho vũ khí trong các hoạt động gần đây ở phía Bắc Bờ Tây, tiêu diệt 23 chiến binh và bắt giữ 45 người.
Trả lời tờ Thời báo New York, quân đội Israel cho biết họ hoạt động theo luật pháp quốc tế và "thực hiện mọi biện pháp phòng ngừa khả thi để tránh gây thiệt hại cho cơ sở hạ tầng thiết yếu". Quân đội cũng nói rằng, các kỹ sư công binh phải thực hiện những hoạt động như vậy để rà phá bom mìn trên đường hoặc phá hủy các kho vũ khí được cất giấu trên tài sản tư nhân. Nhưng họ cũng thừa nhận rằng "các hoạt động như vậy trong khu vực đã gây ra thiệt hại không thể tránh khỏi đối với một số công trình dân sự".
Video xe ủi Israel hoạt động trên đường phố ở Tulkarm, Bờ Tây (Nguồn: Reuters)
Cư dân ở Jenin và Tulkarm, những thị trấn có lịch sử nổi loạn chống lại sự chiếm đóng của Israel, từ lâu đã quen với các cuộc đột kích có mục tiêu vào ban đêm. Nhưng lần này, nhiều người cho biết các cuộc đột kích kéo dài 9 ngày ở Jenin và thậm chí còn lâu hơn ở Tulkarm đã gây ra sự phá hủy với các con đường và cơ sở hạ tầng vượt xa bất kỳ cuộc tấn công nào trước đó.
Một số quận ở Bờ Tây đã được tuyên bố là "khu vực thảm họa", vì có quá nhiều tòa nhà bị đánh bom hoặc phá hủy. Các cuộc xâm nhập của binh sĩ Israel, trước đây thường tập trung vào các trại tị nạn, nay lan rộng hơn vào các khu vực khác của thành phố.
Các nhóm nhân quyền cũng đã theo dõi việc các lực lượng Israel tăng cường không kích ở Bờ Tây, mà họ cho là vi phạm luật pháp quốc tế.
“Họ đang áp đặt các điều kiện, về mặt vật chất và tâm lý, khiến mọi người cảm thấy nơi này đang biến thành một Gaza khác”, Shawan Jabarin, giám đốc của Al Haq, một nhóm nhân quyền có trụ sở tại Bờ Tây, cho biết. “Người dân Palestine trên khắp Bờ Tây có cảm giác rằng những gì sắp xảy ra sẽ rất tồi tệ - rằng đó sẽ là một kế hoạch giết và trục xuất chúng tôi.”
Trong nhiều tháng, các cuộc đột kích của Israel đã phá hủy đường sá và các cơ sở hạ tầng khác mà các quan chức địa phương cho biết họ đã nhiều lần sửa chữa, để rồi lại chứng kiến công trình của họ bị san phẳng trong đợt tấn công tiếp theo.
Muhanad Matar, giám đốc phụ trách các quan hệ chung của thành phố Tulkarm, ước tính rằng chỉ riêng trong chiến dịch mới nhất, hơn 90% đường ống nước và nước thải đã bị phá hủy.
Theo thị trưởng Jenin, Nidal Obeidi, khoảng 70% đường sá đã bị hư hại hoặc phá hủy do các cuộc tấn công gần đây của Israel. Đường dây Internet, điện và điện thoại đã bị cắt ở một số khu vực. Đường ống nước và nước thải cũng bị cắt, khiến khoảng 80% Jenin không có nước sạch, bao gồm cả bệnh viện chính.
Đội quân máy ủi của Israel cũng đã cày xới các khu thương mại. Các video cho thấy chúng đang đào bới các con phố ở Quảng trường Điện ảnh, trung tâm khu thương mại Jenin.
Quân đội Israel cho biết nguy cơ phiến quân giấu chất nổ đòi hỏi phải sử dụng "các công cụ kỹ thuật khi vào khu vực các tổ chức khủng bố hoạt động, để phát hiện ra các trục nơi đặt thiết bị nổ và loại bỏ mối nguy hiểm phát sinh từ việc các tổ chức khủng bố sử dụng các công trình dân sự".
Nhưng người dân nhấn mạnh những nỗ lực như vậy là ví dụ về sự phá hoại không cần thiết. Các chủ doanh nghiệp địa phương đã nói chuyện với tờ Thời báo New York khẳng định khu vực này không có liên hệ gì với phiến quân.
Tại trại tị nạn Nur Shams ở Tulkarm, gia đình Kinwa đã bán bình gas nấu ăn trong ba thập kỷ tại tầng trệt nhà ở quận Manshiya. Gia đình cho biết, nhà của họ đã bốc cháy trong tháng này, sau khi quân lính Israel chế kích nổ thuốc nổ trong cửa hàng, bất chấp cảnh báo rằng có khoảng 50 bình gas bên trong.
Nhưng có lẽ chi phí nặng nề nhất của các cuộc đột kích là ảnh hưởng đến dịch vụ chăm sóc y tế.
Mahmoud Al-Saadi, giám đốc chi nhánh Trăng Lưỡi liềm đỏ tại Jenin, cho biết các cuộc gọi cầu cứu đã tăng đáng kể trong các cuộc đột kích gần đây. Ông cho biết các nhóm của ông đã không phản hồi 500 đến 600 cuộc gọi mỗi ngày vì họ không thể liên lạc được.
Các nhân viên y tế và quan chức thành phố nói rằng, sự gia tăng đột ngột các cuộc gọi không chỉ liên quan đến giao tranh mà còn liên quan đến binh lính bao vây bệnh viện. Binh lính chỉ cho xe cứu thương vào chứ không cho xe dân sự vào, vì vậy lực lượng cứu hộ cũng phải hộ tống những bệnh nhân cần điều trị thường xuyên, như chạy thận nhân tạo hoặc xạ trị.