Điểm tin kinh tế thế giới nổi bật ngày 19/12/2025

1. Thay vì trả đũa trực tiếp, các quốc gia đã lựa chọn điều chỉnh chính sách, đàm phán các thỏa thuận thương mại mới và đa dạng hóa thị trường. Thương mại toàn cầu đã có sự xoay trục rõ rệt, với việc Trung Quốc giảm xuất khẩu sang Mỹ và tăng cường sang các khu vực khác như ASEAN, châu Phi và Mỹ Latinh. Xu hướng này được dự báo sẽ tiếp tục trong năm 2026, định hình lại các chuỗi cung ứng và liên minh thương mại toàn cầu.

2. TikTok ký thỏa thuận bán chi nhánh tại Mỹ: TikTok đã ký thỏa thuận bán đơn vị hoạt động tại Mỹ cho một liên doanh do các nhà đầu tư Mỹ kiểm soát, nhằm chấm dứt cuộc tranh chấp kéo dài nhiều năm về an ninh quốc gia. Theo thỏa thuận, liên doanh gồm Oracle, Silver Lake và MGX sẽ sở hữu 45% cổ phần, các nhà đầu tư hiện hữu của ByteDance nắm giữ gần 1/3, và công ty mẹ ByteDance giữ lại khoảng 20%. Động thái này diễn ra sau khi Quốc hội Mỹ thông qua luật buộc công ty phải bán TikTok nếu không muốn bị cấm tại thị trường này.

3. Mỹ: Lạm phát hạ nhiệt bất ngờ trong tháng 11/2025: Lạm phát tại Mỹ bất ngờ hạ nhiệt trong tháng 11, với chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tăng 2,7% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, các nhà kinh tế cảnh báo con số này có thể không phản ánh đúng thực tế do những khoảng trống dữ liệu vì Chính phủ Mỹ đóng cửa kéo dài 6 tuần. Cụ thể, việc không thu thập dữ liệu trong tháng 10 và các vấn đề kỹ thuật trong việc ghi nhận chi phí nhà ở có thể đã làm sai lệch con số lạm phát chung. Báo cáo được công bố trong bối cảnh thị trường lao động Mỹ đang có dấu hiệu suy yếu rõ rệt, làm gia tăng lo ngại về một giai đoạn kinh tế giảm tốc.

4. Hạ viện Mỹ thông qua dự luật nới lỏng cấp phép cho xây dựng hạ tầng AI: Hạ viện Mỹ đã thông qua dự luật SPEED nhằm đơn giản hóa và rút ngắn thời gian xin giấy phép liên bang cho các dự án hạ tầng trí tuệ nhân tạo (AI). Dự luật này, được các tập đoàn công nghệ lớn hậu thuẫn, được cho là có ý nghĩa then chốt để giúp Mỹ vượt lên trước Trung Quốc trong cuộc đua giành vị thế thống lĩnh về AI. Tuy nhiên, dự luật vấp phải sự phản đối của phần lớn phe Dân chủ do lo ngại về tác động môi trường và một điều khoản gây tranh cãi được cho là nhằm ưu ái các chính sách của Tổng thống Donald Trump liên quan đến năng lượng tái tạo.

5. Anh siết "gọng kìm" trừng phạt nhắm vào doanh nghiệp Nga: Chính phủ Anh đã công bố một gói trừng phạt mở rộng, nhắm vào các tập đoàn dầu khí lớn của Nga như Tatneft và Russneft, cùng các cá nhân bị cáo buộc là mắt xích quan trọng trong mạng lưới giao dịch năng lượng của nước này. Đáng chú ý, tỷ phú người Canada Murtaza Lakhani và công ty Mercantile & Maritime của ông cũng bị đưa vào danh sách đen. Động thái này là một phần trong chiến dịch phối hợp rộng lớn hơn của phương Tây nhằm gia tăng sức ép kinh tế lên Nga liên quan đến cuộc xung đột tại Ukraine.

6. Nhật Bản nâng lãi suất lên mức cao nhất trong 30 năm: Ngân hàng trung ương Nhật Bản (BoJ) đã quyết định nâng lãi suất cơ bản từ 0,5% lên 0,75%, mức cao nhất trong 30 năm, trong bối cảnh lạm phát lõi vẫn duy trì ở mức 3%, cao hơn đáng kể so- với mục tiêu 2%. Đây là lần tăng lãi suất đầu tiên kể từ tháng 1/2025, cho thấy BoJ đang tự tin hơn vào sự phục hồi của nền kinh tế, dù vẫn còn những lo ngại về tác động từ các chính sách thương mại toàn cầu. Động thái này cũng diễn ra khi chính phủ của Thủ tướng Sanae Takaichi vừa thông qua một gói ngân sách bổ sung khổng lồ để kích thích nền kinh tế.

7. Facebook đổi luật chơi, các nhà xuất bản tin tức lo ngại: Facebook đang thử nghiệm việc tính phí người dùng khi đăng tải các đường dẫn (link) lên nền tảng này, một động thái có thể tiếp tục làm giảm lượng truy cập tới các trang tin tức và doanh nghiệp. Theo thử nghiệm, người dùng không đăng ký "tích xanh" có thể bị giới hạn chỉ được chia sẻ tối đa hai liên kết mỗi tháng. Thay đổi này đặt ra áp lực kép lên các nhà xuất bản, vốn đã bị ảnh hưởng bởi những thay đổi thuật toán của Google. Giới chuyên gia nhận định đây là một phần của xu hướng các mạng xã hội đang chuyển từ mô hình "miễn phí" sang "trả tiền để được hiển thị".