Tổng thống Mỹ Donald Trump (bên phải) bắt tay Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman tại Nhà Trắng tháng 10/2018. Ảnh: REUTERS
Đài Sputnik dẫn nhận định của Kevin Kamps – chuyên gia làm việc cho cơ sở giám sát chất thải phóng xạ Beyond Nuclear.
Tuần trước, truyền thông đưa tin từ tháng 11/2017, Bộ trưởng Năng lượng Rick Perry đã ủy quyền cho cái gọi là những “Phê chuẩn Phần 810”, cho phép các công ty Mỹ chia sẻ thông tin hạt nhân nhạy cảm với nước ngoài. Những sự phê chuẩn này được giữ bí mật với công chúng và Quốc hội Mỹ.
Ngày 2/4, bốn thành viên trong Ủy ban Năng lượng Nguyên tử Mỹ (NRC), trong đó có Chủ tịch Kristine Svinicki, phải điều trần trước Ủy ban Công vụ và Môi trường Thượng viện. Trong phiên điều trần, Thượng nghị sĩ Chris Van Hollen đã hỏi liệu NRC có làm đúng quy trình và nhận tham vấn về vấn đề này hay chưa.
Phản ứng trước thông tin “hợp tác năng lượng hạt nhân bí mật với Saudi Arabia”, các Thượng nghị sĩ thuộc hai đảng Dân chủ và Cộng hòa của Mỹ yêu cầu Bộ trưởng Perry cung cấp các chi tiết về những sự phê chuẩn gần đây đối với các công ty nhằm chia sẻ thông tin năng lượng hạt nhân với Saudi Arabia, đồng thời bày tỏ sự quan ngại về sự phát triển có thể của các loại vũ khí nguyên tử.
Tháng 3/2018, trong một buổi phỏng vấn với chương trình “60 Minutes” của kênh CBS, Thái tử Saudi Mohammed bin Salman tuyên bố Riyadh sẽ tích cực làm việc để nhanh chóng có được kỹ thuật hạt nhân nếu như đối thủ trong khu vực là Iran phát triển vũ khí hạt nhân.
Chuyên gia Kamps cho biết “nguy cơ có thể sẽ tăng cao” nếu như Saudi Arabia thành công có được loại công nghệ như vậy. Bên cạnh đó, mặc dù Iran từng khẳng định không quan tâm tới việc phát triển công nghệ vũ khí hạt nhân, song quốc gia này có thể sẽ tiếp bước một khi Riyadh thực hiện.
“Rõ ràng động thái này là đang đùa với lửa, và họ làm điều đó một cách bí mật… Họ chọn giữ bí mật với công chúng và Quốc hội Mỹ”, ông Kamps nhận định.
Sau vụ nhà báo Jamal Khashoggi bị sát hại trong lãnh sự quán Saudi Arabia ở Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ) hồi tháng 10 năm ngoái, quan hệ giữa Mỹ và Saudi Arabia đã có vết rạn lớn. Sau khi có những bằng chứng cho thấy vụ sát hại được thực hiện bởi một nhóm người Saudi Arabia do Riyadh phái đến, Washington đã yêu cầu phải thực hiện một cuộc điều tra minh bạch. Đến nay, Washington vẫn cho rằng cuộc điều tra và giải quyết vụ sát hại nhà báo Khashoggi vẫn thiếu độ tin cậy và thiếu trách nhiệm trong giải trình.