Người dân thăm vườn thú Tennoji ở Osaka, Nhật Bản. Ảnh: Kyodo/TTXVN
Nhật Bản là quốc gia có tỷ lệ người cao tuổi cao nhất thế giới, với hơn 35% dân số dự kiến sẽ từ 65 tuổi trở lên vào năm 2050, một xu hướng đặt ra nguy cơ đối với tăng trưởng kinh tế và khả năng tài chính của chính phủ. Phát biểu trong buổi họp báo ngày 23/10 vừa qua, Quốc vụ khanh phụ trách công tác xử lý tình trạng giảm tỷ lệ sinh tại Nhật Bản Tetsushi Sakamoto cho rằng sự lây lan của dịch COVID-19 đang khiến nhiều người lo lắng về việc mang thai, sinh nở và nuôi dạy con cái.
Các số liệu chính thức được công bố mới đây cho thấy số lượng các thai phụ được ghi nhận trong 3 tháng tính đến tháng 7 vừa qua đã giảm 11,4% so với 1 năm trước đó, trong khi số cuộc hôn nhân trong cùng giai đoạn cũng giảm 36,9%. Trong khi đó, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu sẽ đạt 5,2% trong năm 2021, song tăng trưởng của Nhật Bản chỉ đạt 2,3%. Nhà kinh tế trưởng Hideo Kumano thuộc Viện nghiên cứu Dai-ichi Life nhận định thực trạng này "rất nghiêm trọng" bởi có thể để lại những tác động tiêu cực, khi suy thoái kinh tế dẫn tới việc người dân không mặn mà nghĩ tới việc kết hôn và sinh nở. Theo chuyên gia này, dân số giảm là yếu tố chính dẫn đến những triển vọng tăng trưởng kinh tế khác nhau.
Đại dịch COVID-19 đã làm trầm trọng thêm xu hướng giảm tỷ lệ sinh nở vốn có từ trước đó trong xã hội Nhật Bản, điều mà cựu Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe mô tả là "quốc nạn". Số trẻ em sinh vào năm 2019 đã giảm 5,8% xuống còn khoảng 865.000 trẻ, mức thấp nhất hằng năm được ghi nhận từ trước tới nay. Hiệp hội Nhi khoa Nhật Bản đã cảnh báo tỷ lệ sinh sụt giảm có thể tăng nhanh sau 10 năm vì đại dịch COVID-19, một xu hướng không chỉ xóa sổ lĩnh vực nhi khoa mà còn để lại những hậu quả sâu rộng.
Theo cuộc khảo sát gần đây do báo Nikkei thực hiện, phần lớn trong số 22 nhà kinh tế được phỏng vấn dự báo nền kinh tế Nhật Bản sẽ khôi phục trở lại mức trước đại dịch trước năm 2024, một trở lại lớn đối với việc kết hôn. Các nhà hoạch định chính sách đang nỗ lực giải quyết cuộc khủng hoảng này, bao gồm áp dụng bảo hiểm y tế cho việc điều trị vô sinh và tăng gấp đôi giới hạn trợ cấp một lần cho các cặp đôi mới cưới lên 600.000 yen (5.726 USD).