Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba thông báo quyết định từ chức tại cuộc họp báo ở Tokyo ngày 7/9/2025. Ảnh: Kyodo/TTXVN
Theo trang Japan Times, Chánh Văn phòng Nội các Yoshimasa Hayashi, người phát ngôn hàng đầu của chính phủ, cũng sẽ tham gia tranh cử, trong khi cựu Bộ trưởng An ninh Kinh tế Sanae Takaichi và Bộ trưởng Nông nghiệp Shinjiro Koizumi được xem là những ứng cử viên tiềm năng.
“Tôi đã quyết định tham gia tranh cử Chủ tịch đảng Dân chủ Tự do (LDP). Thật khó để đưa LDP thoát khỏi nghịch cảnh này. Với kinh nghiệm tôi có được trong đảng và chính phủ, tôi muốn cống hiến hết mình cho đất nước”, ông Motegi phát biểu với các phóng viên vào sáng 8/9.
Thông báo của ông Motegi được đưa ra một ngày sau khi Thủ tướng Ishiba tuyên bố ý định từ chức Chủ tịch LDP để chịu trách nhiệm về thất bại của đảng trong cuộc bầu cử Thượng viện hồi tháng 7, trong bối cảnh sự bất mãn ngày càng tăng từ các thành viên cấp dưới. Ngày 7/9, Thủ tướng Shigeru Ishiba tuyên bố ông sẽ từ chức trong bối cảnh ngày càng có nhiều lời kêu gọi từ đảng Dân chủ Tự do yêu cầu ông chịu trách nhiệm về hai kết quả bầu cử kém cỏi, chấm dứt nhiệm kỳ 11 tháng của ông.
Tại một cuộc họp báo tối 7/9, ông Ishiba cho biết ông quyết định từ chức vì các cuộc đàm phán thuế quan với Mỹ. Ông miêu tả quá trình đàm phán hướng tới thỏa thuận thương mại với Mỹ là "cuộc khủng hoảng quốc gia".
"Tôi luôn nói rằng tôi sẽ quyết định hành động vào thời điểm thích hợp. Khi các cuộc đàm phán thuế quan của Mỹ đã đạt đến một giai đoạn nhất định, tôi tin rằng bây giờ là thời điểm thích hợp. Tôi quyết định nhường chỗ cho thế hệ tiếp theo”, ông Ishiba phát biểu.
Cựu Tổng thư ký đảng Dân chủ Tự do Toshimitsu Motegi hôm 8/9/2025 đã trở thành người đầu tiên tham gia cuộc đua thay thế Thủ tướng Shigeru Ishiba. Ảnh: Kyodo
Việc ông Ishiba từ chức diễn ra một ngày trước khi đảng quyết định có tổ chức bầu thủ tướng sớm hay không, sau thất bại nặng nề trong cuộc bầu cử Thượng viện gần đây khiến liên minh LDP-Komeito mất thế đa số.
Cho đến ngày 7/9, ông Ishiba vẫn quyết tâm tiếp tục giữ chức vụ và giải quyết những thách thức mà chính phủ của ông đang phải đối mặt trên nhiều mặt trận, đặc biệt là kinh tế. Thậm chí trong ngày 5/9, ông đã cam kết sẽ lãnh đạo chính phủ thực hiện gói kích thích kinh tế trong những tháng tới.
Tuy nhiên, những lời kêu gọi ông từ chức đã dần lan rộng trong nội bộ đảng. Tối 6/9, ông Ishiba đã gặp Bộ trưởng Nông nghiệp Shinjiro Koizumi và Phó Chủ tịch LDP Yoshihide Suga, từng giữ chức thủ tướng. Hai người được cho là đã thúc giục ông từ chức trước cuộc bỏ phiếu ngày 8/9.
Tại cuộc họp báo công bố quyết định, ông Ishiba không tiết lộ nội dung cuộc trò chuyện đó, chỉ nói rằng ông Suga từ lâu đã nhấn mạnh tầm quan trọng của sự đoàn kết trong đảng - đặc biệt là vào thời điểm tỷ lệ ủng hộ của LDP đã giảm xuống mức thấp hiếm thấy.
Các nhà lập pháp đang thúc đẩy một cuộc bầu cử chủ tịch đảng sớm đã lên kế hoạch đến trụ sở LDP vào ngày 8/9 để nộp thư kiến nghị.
Quy định nêu rõ nếu đa số các nhà lập pháp của đảng và các đơn vị cấp tỉnh ủng hộ việc bầu cử chủ tịch sớm, đảng phải tổ chức một cuộc bầu cử như vậy.
Theo một cuộc thăm dò của Yomiuri Shimbun được công bố hôm 7/9, 21 đơn vị cấp tỉnh ủng hộ việc bỏ phiếu sớm, trong khi 9 đơn vị phản đối. Trong số các nhà lập pháp, 161 người cho biết họ ủng hộ việc này và 50 người phản đối động thái này. Tổng cộng cần 172 phiếu bầu để có thể tổ chức một cuộc bầu cử chủ tịch sớm.