Tổng thống Mỹ Donald Trump đã có cuộc điện đàm được dư luận mong chờ với Tổng thống Nga Vladimir Putin trong bối cảnh hai nước vẫn nhùng nhằng quanh cáo buộc Nga can thiệp bầu cử Mỹ giúp ứng cử viên đảng Cộng hòa đắc cử.
Phóng viên TTXVN tại Moskva dẫn thông báo từ Điện Kremlin cho hay, hai nguyên thủ đã bàn thảo hàng loạt vấn đề thời sự trong hợp tác song phương trên trường quốc tế, trọng tâm là triển vọng phối hợp hành động chống khủng bố trong bối cảnh tình hình Syria.
Cụ thể, hai bên nhất trí đẩy mạnh đối thoại giữa những cơ quan ngoại giao hai nước nhằm tìm kiếm các phương án cho phép củng cố và duy trì cơ chế ngừng bắn. Mục tiêu là tạo tiền đề khởi động tiến trình giải quyết thực tế tình hình tại Syria. Các ngoại trưởng Nga và Mỹ sẽ kịp thời thông báo cho lãnh đạo nước mình về những bước tiến đạt được theo hướng này.
Tình hình bán đảo Triều Tiên cũng được hai bên đề cập tới, trong đó Tổng thống Putin kêu gọi kiềm chế và giảm căng thẳng tại đây. Ngoài ra, hai bên cũng bày tỏ ý kiến ủng hộ tổ chức một cuộc gặp riêng nhân dịp hội nghị Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới G20 tại Hamburg (Đức) vào tháng 7 tới.
Tuyên bố được Nhà Trắng và Điện Kremlin phát đi ngày 3/5 về nội dung cuộc điện đàm đều có vẻ không rõ ràng. Tuy nhiên, theo tạp chí Foreign Policy, những vấn đề không được đề cập trong tuyên bố của hai bên có tầm quan trọng không kém những vấn đề đã được nhắc tới.
Cả Nhà Trắng và Điện Kremlin đều không nhắc tới Ukraine khi công bố nội dung cuộc điện đàm của ông Trump và Putin. Ảnh: Getty |
Vậy, ông Trump và ông Putin đã “quên” những vấn đề gì khi điện đàm ngày 2/5?
Vấn đề Ukraine
Ukraine là vấn đề mà nếu không xuất hiện trong cuộc điện đàm Trump-Putin, người ta sẽ thấy rất đáng nghi. Trên thực tế, tuyên bố từ Nhà Trắng và Điện Kremlin đều không có một chữ Ukraine.
Vai trò của Nga ở Đông Ukraine và sự kiện Nga sáp nhập bán đảo Crimea khiến Mỹ và châu Âu trả đũa bằng một loạt biện pháp trừng phạt kinh tế, đồng thời làm cho Ukraine trở thành một điểm nhức nhối trong quan hệ Nga – phương Tây.
Theo Foreign Policy, việc tuyên bố của Nhà Trắng về cuộc điện đàm Trump-Putin không đả động đến Ukraine có thể có ý nghĩa nào đó. Hoặc là ông Trump có thể coi Syria và Triều Tiên là hai vấn đề lớn hơn Ukraine trong quan hệ song phương với Nga. Hoặc là ông Trump, vốn liên tục hoài nghi về cam kết của Mỹ với Ukraine, có thể muốn gạt Ukraine ra ngoài lề nhằm giành được nhiều hợp tác hơn từ Nga.
Vấn đề nhân quyền
Một vấn đề lớn khác không được đề cập trong tuyên bố của Nhà Trắng và Điện Kremlin, khiến dư luận không thể không hoài nghi là vấn đề nhân quyền của Nga.
Lâu nay, Mỹ vẫn cáo buộc Nga vi phạm nhân quyền mà không có chứng cứ cụ thể, ví dụ như: can thiệp bầu cử, bắt cóc và giết hại người đồng tính ở Chechnya, trấn áp biểu tình ủng hộ quyền người đồng tính ở St. Petersburg, quyền tự do lập hội, trấn áp xã hội dân sự…
Về những cáo buộc này, chính quyền của ông Trump hoàn toàn im lặng.
Tuy nhiên, theo dự báo của Foreign Policy, ông Trump và Nhà Trắng “không dám” đề cập những vấn đề này nhưng Thủ tướng Đức Angela Merkel đã rất “háo hức” bảo vệ các giá trị phương Tây mà nước Mỹ thời trước ông Trump coi là quân át chủ bài.
Trong cuộc gặp ông Putin tại Sochi ngày 2/5, bà Merkel đã không ngại đề cập đến toàn bộ các vấn đề trên.