Cuộc bầu cử Tổng thống Nga dưới góc nhìn phóng viên

Ngay nhiệm kỳ phóng viên thường trú đầu tiên, tôi đã được cảm nhận, chứng kiến và đưa tin một số cuộc bầu cử trong một giai đoạn sóng gió. Đó là cuộc bầu cử Quốc hội ở Kiev tháng 10/2014. Khi đó, nhờ có thẻ tác nghiệp, chúng tôi đã di chuyển xuống thành phố Donetsk để đưa tin về cuộc bầu cử của phe li khai ở Donbass. Trước đó, tháng 3/2014 chúng tôi di chuyển đến Simferopol trên một chuyến bay đểđưa tin về cuộc trưng cầu dân ý ở bán đảo Crimea.

Năm 2015, chúng tôi lại “hành quân” đến Minsk đưa tin về cuộc bầu cử tổng thống Belarus. Quả thực, đó là một giai đoạn sóng gió, song cũng đầy thú vị và nhiều ý nghĩa trong cuộc đời phóng viên. Đến nhiệm kỳ này, chúng tôi lại được chứng kiến một cuộc bầu cử cũng khôngkém phần thú vị. Đó là cuộc bầu cử Tổng thống lần thứ 8 của nước Nga, một cuộc bầu cử khá đặc biệt, trong bối cảnh cũng rất đặc biệt.

Cuộc bầu cử Tổng thống LB Nga lần này diễn ra trong bối cảnh cuộc xung đột ở Ukraine đã bước sang năm thứ ba, đồng thời cũnglà cuộc bầu cử tổng thống đầu tiên sau khi LB Nga sửa đổi hiến pháp cho phép đương kim Tổng thống Vladimir Putin có thể tranh cử thêm một nhiệm kỳ nữa. Về thời gian, cuộc bầu cử tổng thống lần này diễn ra trong 3 ngày, từ 15 - 17/3, chứ không gói gọn trong một ngày như thông lệ của các cuộc bầu cử. Trước đó, trong tháng 2, chúng tôi đã chứng kiến một sự kiện quan trọng khác của nước Nga: Tổng thống Putin đọc thông điệp liên bang trước Quốc hội. Bài phát biểu này được xem như cương lĩnh tranh cử nhiệm kỳ 6 năm nữa của Tổng thống Putin, trong đó nêu bật một loạt các chương trình nhằm thúc đẩy sự phát triển của nước Nga cả về kinh tế cũng như xã hội.

Do nước Nga trải dài trên 11 múi giờ, nên khi các điểm bỏ phiếu ở khu vực Viễn Đông nước Nga mở cửa đón cử tri, thì khu vực miền Tây vẫn chìm trong giấc ngủ. Do đặc điểm này, các phóng viên chúng tôi bắt đầu đưa tin về cuộc bầu cử ngày từ đêm 14/3. Để có thể liên tục cập nhật thông tin cuộc bầu cử, các phóng viên Cơ quan thường trú chia thành 2 nhóm hoạt động độc lập, cứ nhóm này ra điểm bỏ phiểu làm tin hiện trường, thì nhóm kia ở nhà rà soát tin tức để đưa kịp thời những thông tin mới nhất về quá trình cũng như kết quả bầu cử.

Về phần mình, sau ngày 15/3 ngồi nhà “trực” mạng, hôm sau tôi quyết định ra các điểm bỏ phiếu gần các khu chợ có đông người Việt Nam sinh sống. Cảm nhận tại chính các điểm bỏ phiếu quả là thú vị bởi qua đó không chỉ cho thấy một cỗ máy bầu cử không lồ của nước Nga hoạt động, dành rất nhiều sự quan tâm đến người dân để có thể thu hút từng lá phiếu, mà còn cho thấy quan điểm, cũng như tình cảm của người dân dành cho ứng cử viên tổng thống của mình.

Ra đến điểm bầu cử, tôi đã có thể xác định cuộc bầu cử này sẽ thành công, bởi lượng cử tri đến các điểm bỏ phiếu rất đông. Điều này cho thấy, trong những thời khắc khó khăn, người dân Nga vẫn rất có trách nhiệm, đoàn kết quyết tâm đưa nước Nga vượt quathời kỳ sóng gió. Tiếp xúc với các cử tri, chúng tôi cũng thấy người dân đánh giá cao những đóng góp của Tổng thống Putin trongsuốt thời gian ông chèo lái con thuyền nước Nga vừa qua.

Đến đây, tôi có thể khẳng định cuộc bầu cử sẽ thành công.

Cuộc bầu cử Tổng thống LB Nga năm nay ứng dụng nhiều công nghệ bỏ phiếu hiện đại. Năm nay là năm đầu tiên cử tri bỏ phiếu theo phương thức điện tử từ xa và hơn 4 triệu cử tri đã chọn cách bỏ phiếu này. Các điểm bỏ phiếu ở thủ đô Moskva đã được trang bị công nghệ bỏ phiếu tiên tiến.

Tại đây, sau khi làm thủ tục, cử tri có thể bỏ phiếu theo phương thức truyền thống, cũng có thể bỏ phiếu qua các máy bỏ phiếu điện tử, giúp người dân có nhiều lựa chọn. Những cử tri ốm đau, khuyết tật không thểra điểm bỏ phiếu chỉ cần đăng ký là các nhân viên điểm bỏ phiếu mang hòm phiếu đến tận nhà, giúp họ thực hiện nghĩa vụ công dân. Thực tế này khiến chúng tôi nảy ra ý tưởng thực hiện phóng sự hình về các phương thức bỏ phiếu điện tử của Nga. Ngày 17/3, khi đưa tin về đoàn quan sát viên của AIPA, mà trong thành phần đoàn có sự tham gia Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Quốc hội Việt Nam Nguyễn Mạnh Tiến, chúng tôi còn sản xuất thêm được tin hình về các phương thức bỏ phiếu tiện lợi.

Viết bài bình luận về sự kiện bầu cử cũng là điều bắt buộc đối với phóng viên địa bàn ngoài việc chờ đưa kết quả bầu cử chính thức do Ủy ban Bầu cử Trung ương LB Nga (CEC) công bố. Tuy nhiên, kết quả bầu cử với chiến thắng ngoạn mục của Tổng thống Putin phần nào khiến chúng tôi bất ngờ, dù đã dự đoán đúng về chiến thắng của ông khi tác nghiệp ngoài điểm bỏ phiểu. Chiến thắng ngoạn mục này phần nào cũng là nguồn cảm hứng, động lực để chúng tôi sản xuất một bài viết “ra trò” về cuộc bầu cử. Một cuộc bầu cử mà điều gây ấn tượng mạnh mẽ nhất chính là sự đoàn kết nhất trí của người dân Nga, dồn phiếu cho nhà lãnh đạo có nhiều khả năng nhất để đưa nước Nga không chỉ vượt qua giai đoạn khó khăn, mà còn hướng tới những mục tiêu thịnh vượng, một bến bờ hạnh phúc mới.