Ruộng trồng đỗ tương ở bang Missouri. Ảnh: New York Times
Bộ Nông nghiệp Mỹ cho biết người nông dân có thể bắt đầu đăng ký để nhận tiền trợ cấp liên bang vào tháng 9. Gói trợ cấp này bao gồm các khoản thanh toán trực tiếp cho các nhà sản xuất đậu tương, ngô, lúa mì, bông, sữa và lợn, với khoản bồi thường theo quy mô thu hoạch của họ trong năm nay.
Chương trình trên của Mỹ cũng sẽ bao gồm việc mua các sản phẩm dư thừa - như trái cây, các loại hạt, gạo, các loại đậu, thịt bò, thịt lợn và sữa – và các loại nông sản đó được gửi đến các ngân hàng thực phẩm hoặc hàng loạt chương trình dinh dưỡng đang được triển khai lâu nay tại Mỹ. Một phần trong chương trình trợ cấp sẽ dành cho dự án phối hợp giữa Bộ Nông nghiệp Mỹ với các công ty tư nhân để phát triển thị trường xuất khẩu mới cho các sản phẩm nông nghiệp.
Chương trình trợ cấp của Chính phủ Mỹ được công bố hai ngày trước khi Tổng thổng Trump có chuyến thăm bang Iowa – một trong những bang trọng điểm trồng đậu tương. Các chuyên gia cho rằng quyết định hỗ trợ nông dân của chính quyền Washington rất kịp thời, nhằm cho dư luận thấy Tổng thống Trump quan tâm đến người nông dân và đang hết sức bảo vệ họ khỏi những hậu quả khủng khiếp từ chiến tranh thương mại giữa Mỹ và một số nền kinh tế.
Tuy nhiên, động thái này cũng ngầm ám chỉ Tổng thống Trump có kế hoạch tạo nền tảng để mở rộng cuộc chiến thương mại “ăn miếng trả miếng” bất chấp quan ngại từ người nông dân và các nhà lập pháp.
“Hành động này là một tuyên bố đanh thép gửi tới các quốc gia khác rằng họ không thể bắt nạt những người làm nông nghiệp Mỹ”, Sonny Perdue – Bộ trưởng Nông nghiệp Mỹ trả lời phóng viên qua điện thoại.
Một nhóm nghiên cứu các nông trại trên đất Mỹ ước tính những người nông dân trồng ngô, lúa mì và đậu tương ở Mỹ đã thiệt hại hơn 13 tỷ USD vì chiến tranh thương mại, nhiều hơn số tiền mà chính quyền Mỹ đề xuất hỗ trợ.
Động thái hỗ trợ tài chính cho nông dân của chính quyền Washington vừa được công bố đã gặp phải nhiều ý kiến trái chiều.
"Bạn có một chính sách khiến nông dân lâm vào tình cảnh nghèo túng, và sau đó bạn cho họ phúc lợi trong khi chúng ta còn phải đang vay tiền từ các nước khác," Thượng nghị sĩ Cộng hòa Bob Corker, đại diện bang Tennessee, nói với các phóng viên tại Đồi Capitol. Thượng nghị sĩ Lisa Murkowski đảng Cộng hòa đại diện bang Alaska cũng bày tỏ làm thế nào mà Tổng thống Trump chỉ giúp đỡ nông dân trong khi các ngành công nghiệp sản xuất và năng lượng cũng đã đối mặt với nguy cơ thiệt hại từ cuộc chiến thương mại.
Trái ngược với các ý kiến trên, một số tổ chức nông nghiệp ca ngợi động thái này của chính quyền Tổng thống Trump mặc dù nhận định nó chỉ là giải pháp tạm thời.
Zippy Duvall, Chủ tịch Hiệp hội Nông nghiệp Mỹ, cho biết: “Chúng tôi rất biết ơn khi chính quyền nhận ra rằng nông dân đang cần những thông tin tích cực như thế ngay bây giờ. Mặc dù số tiền đó cũng tương đối đáng kể song chúng vẫn chưa thể bù đắp cho những hậu quả nghiêm trọng mà người nông dân đang phải đối mặt."
Thượng nghị sĩ Charles E. Grassley, đại diện bang Iowa, giải thích trong một tuyên bố: "Chính sách của Tổng thống muốn viện trợ hàng tỷ USD cho người nông dân gặp khó khăn vào cuối năm nay là đáng khích lệ về ngắn hạn. Tuy nhiên, những gì nông dân ở Iowa và trên khắp các khu vực nông thôn ở Mỹ cần về dài hạn là thị trường và cơ hội, không phải là trợ cấp của chính phủ".
Chính quyền Tổng thống Trump tung ra gói cứu trợ trên trong bối cảnh Mỹ đã phát động một cuộc chiến thương mại với Trung Quốc, đồng thời cho thấy không ngần ngại nếu phải tung các đòn "ăn miếng trả miếng" về thuế quan với các đối tác châu Âu. Hiện Mỹ đã áp đặt mức thuế trừng phạt 25% đối với lượng hàng hóa nhập khẩu trị giá 34 tỷ USD từ Trung Quốc, trong khi cũng chuẩn bị sẵn danh sách hàng hóa có thể bị siết thuế trị giá 200 tỷ USD. Quyết định của Washington đã châm ngòi cho hành động đáp trả tương xứng từ phía Bắc Kinh.