Tổng thống CH Séc Milos Zeman. Ảnh: EPA/TTXVN |
Theo Đài Phát thanh Praha, Tổng thống CH Séc Milos Zeman ngày 9/11 đã bày tỏ hài lòng trước việc ông Donald Trump đắc cử Tổng thống Mỹ. Phát biểu tại một cuộc họp báo cùng ngày, Tổng thống Zeman đã đánh giá cao cách thức thể hiện suy nghĩ một cách rõ ràng của tân Tổng thống Mỹ và đã mời ông Trump tới thăm CH Séc.
Tổng thống Zeman cũng nhấn mạnh rằng ông là một trong không nhiều chính trị gia châu Âu đã bày tỏ sự ủng hộ ông Donald Trump trước cuộc bầu cử. Tổng thống CH Séc cho biết ông chia sẻ quan điểm với ông Trump về vấn đề di cư và cuộc chiến chống chủ nghĩa khủng bố quốc tế.
Trên trang xã hội Twitter, Thủ tướng Séc Bohuslav Sobotka viết: “Hãy chấp nhận điều đó một cách thực tế. Khác với những người tiền nhiệm của mình, ông Trump ít nhất cũng biết CH Séc nằm ở đâu”. Ý ông Sobotka muốn nói rằng người vợ đầu tiên Ivana Zelnickova của ông Donald Trump xuất thân từ thành phố Zlin của Séc.
Bộ trưởng Ngoại giao Séc Lubomir Zaoralek đã chúc mừng chiến thắng của ông Donald Trump. Từ Seoul, ông Zaoralek viết: “Ông mang tới những cách nhìn mới, và một giai đoạn mới của mối quan hệ giữa hai nước đang bắt đầu. Tôi tin rằng quan hệ đối tác và liên minh của chúng ta sẽ được tiếp tục”. Tuy nhiên, ông Zaoralek tỏ ra ít lạc quan hơn về Hiệp định Đối tác thương mại và đầu tư xuyên Đại Tây dương (TTIP): “Lưu ý đến tình hình hiện nay ở châu Âu và điều mà chính ông Trump đã nói về TTIP, tôi có cảm giác tương lai của hiệp định này không quá sáng lạn”.
Nghị sĩ Nghị viện châu Âu thuộc phong trào ANO, bà Vera Jourova coi việc duy trì sự hợp tác chặt chẽ giữa Liên minh châu Âu (EU) và Mỹ là điều quan trọng nhất. Theo bà Jourova, điều có ý nghĩa then chốt đối với châu Âu là Mỹ vẫn tiếp tục là đối tác chiến lược của EU - một đối tác tin cậy và có thể dự đoán được, mà trong tương lai sẽ hợp tác với châu Âu, trước hết là trong các lĩnh vực như thương mại, kinh tế và quốc phòng.
Chủ tịch Hạ viện Quốc hội Séc Jan Hamacek cũng bày tỏ hy vọng rằng mối quan hệ xuyên Đại Tây Đương mạnh mẽ sẽ không bị suy yếu.
Chủ tịch đảng TOP-09 Miroslav Kaloucek có cái nhìn ít lạc quan hơn về cục diện có thể hình thành trên thế giới sau thắng lợi của ông Trump và thậm chí bày tỏ hy vọng rằng tân Tổng thống Mỹ “sẽ không thực hiện phần lớn những hứa hẹn về chính sách đối ngoại trong thời gian tranh cử của mình”. Theo ông Kaloucek, trước hết đó là những cam kết liên quan đến vấn đề an ninh tập thể và chính sách thương mại biệt lập. Ngoài ra, ông cũng hy vọng rằng chính sách cứng rắn từ nhiều năm nay của Mỹ đối với Nga sẽ không thay đổi. Trong trường hợp ngược lại, điều đó có thể trở thành một vấn đề quan trọng đối với toàn bộ thế giới tự do.
Các vấn đề quốc phòng và đối tác trong khuôn khổ Liên minh Bắc Đại Tây Dương đang nổi lên hàng đầu trong chương trình nghị sự châu Âu – Mỹ mới đang hình thành. Theo Chủ tịch phong trào ANO, Bộ trưởng Tài chính Séc Andrej Babis, “sự hùng biện của ứng cử viên Cộng hòa đôi khi hơi điên rồ, tuy nhiên, việc ở trong Nhà Trắng là một điều gì đó khác hẳn với các cuộc mít tinh tranh cử”. Ông Babis nhấn mạnh: “Điều rất quan trọng là Mỹ khẳng định mối quan hệ đồng minh trong khuôn khổ NATO, Mỹ giúp châu Âu giải quyết vấn đề di cư, bởi vì giải pháp này nằm ở Trung Đông, nơi ngài Obama không đủ sức giải quyết được vấn đề”.
Chủ tịch đảng Dân chủ Cơ đốc giáo trong liên minh cầm quyền của CH Séc Pavel Belobradek cho rằng các nước châu Âu không thực hiện cam kết của mình trước NATO liên quan đến chi tiêu ngân sách cho quốc phòng ở mức 2%. Ông cho rằng hiện nay có thể xuất hiện một động lực mới đối với một số vấn đề ở châu Âu một cách nghiêm túc hơn.
Trong khi đó, cựu Chánh Văn phòng Tổng thống Séc Jiri Weigl cho rằng đó là một tin tốt lành đối với nước Mỹ mà sau 8 năm cầm quyền không thành công của Tổng thống Barack Obama đang cần thay đổi tận gốc. Đó là một tin tích cực đối với thế giới vốn đang đau đầu với nhiều vấn đề chưa được giải quyết và cần một động lực mới. Đó còn là một tin tốt lành đối với cả CH Séc vì Donald Trump có mối quan hệ cá nhân với Séc – người vợ đầu tiên của ông là người gốc Séc.
Tuy nhiên, ông Petr Edlicka, nhà bình luận của nhật báo “Referendum”, cho rằng mặc dù bà Ivana Trump đã ủng hộ ông Trump trong cuộc vận động bầu cử, song việc CH Séc có được hưởng lợi gì từ mối quan hệ đó hay không là một dấu hỏi lớn. Theo ông Edlicka, ông Trump đã tuyên bố về việc sẵn sàng thỏa thuận với Nga về những “luật chơi” nào đó. Tuy nhiên, chưa rõ liệu ông có nói về một sự phân chia lĩnh vực ảnh hưởng hay không. Nếu lĩnh vực ảnh hưởng của Mỹ sẽ bị giới hạn bởi biên giới phía Đông của NATO, còn lĩnh vực ảnh hưởng cuả Nga sẽ bắt đầu trên biên giới phía Tây của Liên Xô cũ, thì mối quan hệ giữa Mỹ và phần phía Đông của châu Âu sẽ thay đổi một cách nghiêm trọng.