Quang cảnh Hội nghị lần thứ 30 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP30) tại Belem, Brazil. Ảnh: THX/TTXVN
COP30 kết thúc cuối tuần qua với một thỏa thuận được đánh giá là khiêm tốn, khi các quốc gia chấp nhận điều khoản yếu hơn về loại bỏ nhiên liệu hóa thạch để duy trì đồng thuận. Văn kiện kêu gọi các nước tự nguyện “đẩy nhanh” hành động khí hậu, nhưng chỉ hàm ý về việc giảm dần nhiên liệu hóa thạch.
Phát biểu tại Diễn đàn Doanh nghiệp và Nhân quyền của LHQ ở Geneva, ông Turk cho rằng kết quả của COP30 phản ánh rõ “sự mất cân bằng quyền lực” trong khủng hoảng khí hậu. Ông nhấn mạnh ngành nhiên liệu hóa thạch đang thu lợi khổng lồ trong khi tàn phá những cộng đồng nghèo nhất thế giới, đồng thời yêu cầu giải trình đối với các thiệt hại do biến đổi khí hậu gây ra.
Ông Turk dẫn phán quyết gần đây của Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ), khẳng định các chính phủ phải ngăn ngừa tác hại đáng kể đối với khí hậu, trong đó có việc siết quản lý doanh nghiệp. Tòa án Nhân quyền Liên Mỹ cũng đã công nhận quyền được sống trong môi trường khí hậu ổn định, kêu gọi các nước tăng cường nghĩa vụ thẩm định và khắc phục thiệt hại khí hậu liên quan đến doanh nghiệp.
Cao ủy LHQ cho rằng, phản ứng của cộng đồng quốc tế hiện nay có thể được đánh giá khác nhau trong tương lai, đồng thời đặt câu hỏi liệu mức độ hành động hiện tại có thể dẫn tới những tranh luận pháp lý, trong đó có khả năng bị xem xét dưới góc độ các tội danh về môi trường hoặc nhân quyền.